Kişi Güvenlik Belgesi

Kişi güvenlik belgesi nedir? Kişi güvenlik belgesi nasıl alınır? sorularınıza yanıtlar verdiğimiz içeriğimizle sizlerleyiz. Kişi güvenlik belgesi ile ilgili sıkça sorulan sorulara yanıtlar hazırladık.

Kişi Güvenlik Belgesi Nedir? KGB Nedir? KGB Ne Demek?

Kişi güvenlik belgesi nedir? KGB Nedir? KGB ne demeke? 5202 sayılı Savunma Sanayii Güvenliği Kanunu uyarınca düzenlenmekte olup; personelin görevi gereği bilmesi gereken gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzemeye erişebilmesini veya bunların bulunduğu Kontrollü Oda, Kontrollü Bölge ve diğer gizlilik dereceli yer ve tesislere giriş izni sağlayan belgedir.

Savunma sanayiine ait gizlilik dereceli her türlü anlaşma ile bilgi, belge, proje, malzeme veya hizmetlerin alımını, satımını, üretimini, araştırma ve geliştirmesini, muhafazasını ve depolanmasını yapacak veya yaptıracak bütün kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler ve bunların faaliyet gösterecekleri tesisler ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’na göre kurulan tesislerde çalışacak personelin kuruluş ve proje güvenliğini sağlamak amacıyla, kişi güvenlik belgesi sahibi olması gerekmektedir.

ASELSAN, TAİ (Türk Havacılık Uzay Sanayii), ROKETSAN, HAVELSAN, BAYKAR, ASPİLSAN, AYEŞAS, FNSS gibi savunma sanayii kuruluşlarında çalışacak veya çalışmakta olan personel hakkında bu belge düzenlenir.

Kişi Güvenlik Belgesi Nasıl Alınır?

KGB düzenlenmesi gereken kişiler, savunma sanayii projelerinde görev üstlenecek/görevlendirilecek, proje üzerinde görüşme ve çalışma yapabilecek, proje toplantılarına veya gizlilik dereceli konuların görüşüldüğü toplantı, sunum ve açıklamalara katılabilecek kişiler veya bunların temsilcileridir. Gizlilik dereceli bilgi, belge, malzeme veya projeye erişmesi gerekmeyen personel (Temizlik personeli, yemekhane görevlisi, şoför, stajyer, bekçi, sağlık personeli, muhasebe personeli, bahçıvan, 5188 sayılı Kanun kapsamında görevlendirilen güvenlik görevlisi vs.) için gerekli olmadığı takdirde KGB başvurusu yapılmaz.

KGB düzenlenmesi gereken personel hakkında ilgili savunma sanayi şirketi tarafından Milli Savunma Bakanlığı’na müracaat edilir. Milli Savunma Bakanlığı talebi üzerine mevzuata uygun olarak Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya mahalli mülki idare amirlikleri vasıtasıyla, personelin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yaptırılır. 

Yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunda kuruluşta çalışması uygun bulunan personel hakkında Milli Savunma Bakanlığınca KGB düzenlenir. Bu belge mevcut değilse, ilgililere, gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzemeye erişme yetkisi verilemez; bunların bulunduğu yerlere ve tesislere giriş yapılamaz; gizlilik dereceli bilgi içeren toplantı, görüşme, sunum ve belgelere katılım sağlanamaz.

KGB’de, kişinin nüfuz edebileceği en üst gizlilik derecesinin seviyesi belirtilir. Gizlilik derecesi; bilmesi gereken kişiler dışındakilere açıklanması veya verilmesi milli güvenlik ve ülke menfaatleri bakımından sakıncalı görülen bilgi, belge ve malzemenin, önem derecelerine göre “çok gizli”, “gizli”, “özel” ve “hizmete özel” şeklinde sınıflandırılmasını ve adlandırılmasıdır.

KGB’si bulunan personelin çalışma alanı dışında kalan gizlilik dereceli projelerde görev üstlenmesine veya gizlilik dereceli herhangi bir bilgi, belge veya malzemeye erişebilmesine izin verilmemektedir.

MSB Kişi Güvenlik Belgesi Sorgulama

KGB’ye sahip olan ve hâlen çalışmakta olan personelin, belirli aralıklarla Milli Savunma Bakanlığı tarafından güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yaptırılır. KGB’ye sahip personel hakkında ceza davası açılması, bir ceza davası sonucu ceza alması veya adli sicil/arşiv kaydında bir problemle karşılaşılması durumunda KGB’si iptal edilebilir.

KGB süresinin dolması veya kişinin kuruluştan ayrılması durumunda, personelin sahip olduğu KGB çalıştığı savunma sanayii kuruluşu tarafından, Milli Savunma Bakanlığı’na iade edilir.

ASELSAN Güvenlik Soruşturması

5202 sayılı kanun çerçevesinde ASELSAN’da çalışacak personel hakkında 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması kanununda bahsi geçen süreç çerçevesinde güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılmaktadır. ASELSAN’da çalışacak personel hakkında sadece arşiv araştırması ile yetinilmeyip ayrıca güvenlik soruşturması da yapılmaktadır. Savunma sanayi güvenlik soruşturması yalnızca ASELSAN’la sınırlı olmayıp TAI, ROKETSAN, HAVELSAN, TUSAŞ, AYESAŞ, BAYKAR, FNSS, NUROL, OTOKAR, BMC, ASPİLSAN, Türk Trust, LEANARDO başta olmak üzere savunma sanayi alanında faaliyet gösteren şirketlerin neredeyse tamamını kapsamaktadır.

Savunma Sanayi Güvenlik Soruşturması

Savunma Sanayi Yönetmeliğine göre güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesini ifade etmektedir. Güvenlik soruşturması, arşiv araştırması ve hukukî inceleme sonucunun uygun olması hâlinde, Milli gizlilik dereceli Kişi Güvenlik Belgesi talep edilen personele geçerlilik süresi de belirlenerek uygun gizlilik dereceli Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edilecektir.

TAİ(TUSAŞ) Güvenlik Soruşturması

Kuruluşlar tarafından Kişi Güvenlik Belgesi talep edilen personel için Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamının talebi üzerine, mevzuata uygun olarak Millî İstihbarat Teşkilâtı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yaptırılır. Sonuç, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamına bildirilir. Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucu uygun olanlar ile hakkında olumsuzluk bulunan personel için Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edilip edilmeyeceğine ilişkin gerektiğinde alınan hukuki mütalaa sonrası uygun bulunan kişilere, Savunma Sanayii Millî Güvenlik Makamı tarafından istenilen gizlilik derecesinde, en fazla 5 yıl süreyle geçerli Kişi Güvenlik Belgesi tanzim edilir.

ROKETSAN Güvenlik Soruşturması

Güvenlik soruşturması: Kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesini ifade etmektedir. ROKETSAN ülkemizde gizlilik derecesinde çalışmalar yürüttüğü için ROKETSAN’da çalışan veya ilk defa çalışacak kişiler için güvenlik soruşturması yapılacaktır.

BAYKAR Güvenlik Soruşturması

Milli güvenliği doğrudan etkileyen stratejik önemi haiz kurum ve kuruluşların üst yöneticileri ile bu kurum ve kuruluşlar vasıtasıyla yürütülen projelerde görev alan kritik önemi haiz personel hakkında ilgili kamu kurum ve kuruluşunun talebi doğrultusunda ilgili kişinin yazılı muvafakati alınmak kaydıyla Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ve/veya Emniyet Genel Müdürlüğüne güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yaptırılır.  Dolayısıyla BAYKAR Teknolojinin çalışmaları milli güvenliğimiz ile alakalı olduğundan bu kurumda çalışan veya ilk defa başvuran kişileri için güvenlik soruşturması yapılacaktır.

HAVELSAN Güvenlik Soruşturması

Milli güvenlik açısından stratejik önemi haiz birim, proje, tesis ve hizmetlerde statüsü veya çalıştırma şekline bağlı olmaksızın istihdam edilenler için güvenlik soruşturması yapılacaktır. HAVELSAN ülkemiz açısından milli gizlilik derecesinde çalışan stratejik önemi haiz projelere sahip olduğundan dolayı, çalışan veya ilk defa başvuran kişiler için güvenlik soruşturması yapılacaktır.

KGB Sorgulama Nasıl Yapılır

 KGB ne demek? 5202 sayılı Savunma Sanayii Güvenliği Kanunu uyarınca düzenlenmekte olup; personelin görevi gereği bilmesi gereken gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzemeye erişebilmesini veya bunların bulunduğu Kontrollü Oda, Kontrollü Bölge ve diğer gizlilik dereceli yer ve tesislere giriş izni sağlayan belgedir. ASELSAN, TAİ (Türk Havacılık Uzay Sanayii), ROKETSAN, HAVELSAN, BAYKAR, ASPİLSAN, AYEŞAS, FNSS gibi savunma sanayii kuruluşlarında çalışacak veya çalışmakta olan personel hakkında bu belge düzenlenir. KGB düzenlenmesi gereken personel hakkında ilgili savunma sanayi şirketi tarafından Milli Savunma Bakanlığı’na müracaat edilir. Milli Savunma Bakanlığı talebi üzerine mevzuata uygun olarak Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya mahalli mülki idare amirlikleri vasıtasıyla, personelin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması  yaptırılır. 

Milli Gizlilik Nedir

Millî gizlilik derecesi: Bilmesi gereken kişiler dışındakilere açıklanması veya verilmesi, millî güvenlik ve ülke çıkarları bakımından sakıncalı görülen ve millî olan bilgi, belge ve malzemenin aşağıda ayrıntılı olarak dört grupta belirtilen gizlilik derecelerin ifade etmektedir.

1) ÇOK GİZLİ: İzinsiz açıklanması durumunda devletimizin güvenliğine, milletimize, ulusal varlık ve bütünlüğümüze, iç ve dış menfaatlerimiz ile müttefiklerimize hayati bakımdan son derece büyük zarar verebilecek, yabancı bir devlete fayda sağlayabilecek ve güvenlik bakımından olağanüstü sonuçlar doğurabilecek evrak, araç, gereç, bilgi, belge, proje, malzeme, tesis ve yerler için kullanılan gizlilik derecesini,

2) GİZLİ: İzinsiz açıklanması durumunda devletimizin güvenliğine, milletimize, ulusal varlık ve bütünlüğümüze, iç ve dış menfaatlerimize ciddi şekilde zarar verebilecek, saygınlık ve çıkarlarımızı sarsacak, yabancı bir devlete fayda sağlayabilecek nitelikte olan evrak, araç, gereç, bilgi, belge, proje, malzeme, tesis ve yerler için kullanılan gizlilik derecesini,ifade etmektedir.

NATO Kişi Güvenlik Belgesi

NATO finansmanlı ihalelerde, firmalar tarafından kullanılan “NATO Güvenlik Belgesi uygulamadan kaldırılmıştır. Bunun yanında NATO ÖZEL” ve “NATO GİZLİ” gizlilik dereceli NATO ihalelerine katılmak isteyen firmaların NATO GİZLİ Gizlilik Dereceli Tesis Güvenlik Belgesi alması gerekmektedir. NATO GİZLİ TGB, bu belgeye sahip olan firmanın, konuşlanmış olduğu mekânın fizikî güvenlik önlemleri bakımından NATO tarafından aranan kriterleri karşıladığı ve firmanın “bilmesi gereken” prensibine göre NATO ile ilgili bilgi ve belgelere erişmesi söz konusu olan personelinin, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının yapılarak olumlu sonuç alındığı anlamına gelmektedir.

Kişi Güvenlik Belgesi Davası

Kişi güvenlik belgesi olumsuz gelirse veya herhangi bir nedenle KGB düzenlenmez ise ilgili personel/personel adayı bu idari işlemin iptali istemi ile 60 gün içerisinde idari dava açmalıdır. Zira mevzuata uygun bir şekilde güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yaptırılmamış ise KGB düzenlenmemesine ilişkin işlem hukuka aykırı hâle gelecektir.

KGB verilmesi işlemi sürecinde Milli Savunma Bakanlığı Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı’nca gerçekleştirilen güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz sonuçlanması işleminin iptaline ilişkin açılacak olan iptal davasında görevli mahkeme idare mahkemeleri olup yetkili mahkeme ise işlemi Milli Savunma Bakanlığı tesis ettiği için Ankara İdare Mahkemeleri olacaktır.

Dava, 5202 sayılı kanun gereğince kişi güvenlik belgesini düzenleyen kurum Milli Savunma Bakanlığı olduğu için MSB’ye karşı açılacaktır. Başka bir ifade ile ASELSAN, TAI, ROKETSAN, HAVELSAN, TUSAŞ, AYESAŞ, BAYKAR, FNSS, NUROL, OTOKAR, BMC, ASPİLSAN gibi personel adayının çalışacak olduğu savunma sanayi alanında faaliyet gösteren şirkete karşı dava açılmayacaktır.

Savunma sanayi alanında çalışan firma personellerinin daha önceden KGB’ye sahip olduğu ancak yenileme döneminde MSB tarafından tekrardan yapılan güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sürecinin olumsuz sonuçlandığı durumlarda personelin iş akdi şirket tarafından tek taraflı olarak feshedildiği durumlar söz konusu olmaktadır. İşte bu durumlarda şirkete karşı işe iade davası açılması gerekmektedir. İşe iade davası iş mahkemesinde açılacak olan bir hukuk davasıdır. Bu konuyu da ayrıca avukatınızla görüşmeniz oldukça önemlidir.

Kişi Güvenlik Belgesi Davasında Yürütmeyi Durdurma

KGB konulu iptal davasında yürütmeyi durdurma talep edilmesi oldukça önemlidir. Savunma sanayi alanında çalışan personel kendisini yetiştirmiş oldukça yüksek seviyede teknik bilgiye sahip kişiler olmaktadır. Çalışmış oldukları projeler alanında tek ya da önde gelen projeler olmakla birlikte personel de genel de kilit öneme sahip kişiler olmaktadır. Bu çerçevede düşünüldüğünde hem proje için hem de personel için söz konusu olan olumsuz durum telafisi mümkün olmayan zararlara sebebiyet vermesi ihtimal dahilindedir. Hal böyle olunca yürütmenin durdurulmasının şartlarının da oluştuğu gözetilerek mahkemece bu yönde karar verilmesi söz konusu olacaktır.

Kişi Güvenlik Belgesi Verilmeyecek Haller – Neden Olumsuz Sonuçlanır

5202 sayılı Savunma Sanayii Güvenliği Kanunu çerçevesinde çıkartılan Milli Savunma Bakanlığı Savunma Sanayii Güvenliği Yönergesi’nin üçüncü bölümünün dördüncü kısmında Kişi Güvenlik Belgesi Verilemeyecek Haller düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre aşağıdaki kişilere kişi güvenlik belgesi verilmeyecektir:

1. Kasıtlı bir suç nedeniyle bir yıl veya daha fazla süreli hapis cezası alanlarla, cezası ya da mahkûmiyeti ertelenmiş, seçenek yaptırımlara çevrilmiş veya affa uğramış olsa bile; cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar, her türlü sahtecilik, Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suçlar, Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, Devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları ile hırsızlık, yağma, nitelikli mala zarar verme, güveni kötüye kullanma, dolandırıcılık, hileli iflas, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma, kullanmak amacıyla bulundurma, kabul etme, satın alma, kullanılmasını kolaylaştırma, imal ve ticaretini yapma, fuhuş, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, zimmet, irtikâp, rüşvet, görevi kötüye kullanma, göreve ilişkin sırrın açıklanması, iftira, suç uydurma, yalan tanıklık, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, suç işlemek amacıyla örgüt kurma, 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna muhalefet suçlarından mahkûm olanlar,
2. Yukarıdaki bentte sayılan suçlar nedeniyle haklarında soruşturma veya kovuşturma yürütülenlerle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiş olanlardan; mevcut bilgi, belge delil, görev safahatı gibi hususlar da dikkate alınarak yapılacak değerlendirme sonucunda kişi güvenlik belgesi verilmesi sakıncalı görülenler,
3. 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununda belirtilen mavi kart uygulaması kapsamında olanların hakları saklı kalmak kaydıyla, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkanlar veya çıkarılanlarla yabancı uyruklu olanlar,
4. Herhangi bir sabotaj, isyan, casusluk, vatana ihanet hareketine katılanlar ve bu hareketlere katılanlara yardımda bulunanlarla, görevi olmaksızın ya da haklı bir sebebe dayanmaksızın herhangi sabotör veya casusla ya da hasım bir devletin temsilcileriyle temas kurmuş olanlar,
5. Sır saklayamamak, akıl hastalığı, alkoliklik, unutkanlık ve sara gibi güvenliği tehlikeye düşürecek durumları tespit edilenler,
6. Atatürk İlke ve İnkılâplarına aykırı davranışta bulunanlar.

Yukarıda tahdidi olarak sayılmış olan hususlar 7315 sayılı Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanunu ile birlikte dikkate alınarak değerlendirilmelidir. Bu hususta mutlak surette bu alanda çalışan uzman bir meslektaştan danışmanlık hizmeti alınmalıdır.

KİŞİ GÜVENLİK BELGESİ İŞLEMLERİNDE SIKÇA SORULAN SORULAR

Kişi Güvenlik Belgesi İşlemlerinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?

• Kişi Güvenlik Belgesi için başvuru evrakının tamamından sadece birer suret gönderilmesi yeterlidir.
• Kişi Güvenlik Belgesi, Tesis Güvenlik Belgesi ile eş zamanlı olacak şekilde yapılmalıdır.
• Yabancı uyruklu personel için yapılan klerans talebi uyruğu olduğu ülkesinden temin edilerek Makama ibraz edilmelidir.
• Kişi Güvenlik Belgesi için müracaatta bulunan şirket, kurum, kuruluş ve kişiler 5202 sayılı Savunma Sanayi Güvenliği Yönetmeliği ve MSY 317-2(C) Milli Savunma Bakanlığı Savunma Sanayi Güvenliği Yönergesi kapsamında yer alan Kişi Güvenlik Belgesi’ne ilişkin yükümlülüklerini yerine getirmekten sorumludur.
• Kişi Güvenlik Belgesinin düzenlenmiş olması, 02.10.1981 tarih ve 2531 sayılı “Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun” kapsamına dâhil olan kişiler için şirket, kurum ve kuruluşların yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
• Gizlilik dereceli bilgi, belge, malzeme veya projeye nüfuz etmeyecek olan personel (5188 sayılı Kanun kapsamında görevlendirilen güvenlik görevlisi, bahçıvan, temizlik görevlisi, yemekhane görevlisi, şoför, stajyer, bekçi, sağlık görevlisi, muhasebe personeli vs.) için Kişi Güvenlik Belgesi müracaatı yapılmaz.