Hollanda Boşanma Kararının Türkiye’de Tanıma ve Tenfizi
Hollanda’da yaşayan Türk vatandaşları veya çifte vatandaşlar, boşanma süreçlerini Hollanda mahkemeleri aracılığıyla tamamlayabilmektedir. Ancak alınan bu boşanma kararları, doğrudan Türkiye’de geçerlilik kazanmaz. Türkiye’de resmi kayıtlara işlenebilmesi ve hukuki sonuç doğurabilmesi için mutlaka tanıma ve tenfiz davası açılması gerekmektedir.
Bu süreç, yalnızca evlilik birliğinin sona erdiğinin Türk nüfus kayıtlarına işlenmesini sağlamakla kalmaz; aynı zamanda miras, mal paylaşımı ve yeniden evlenme gibi hukuki konularda ileride doğabilecek hak kayıplarını önlemek açısından da büyük önem taşır.
Türkiye’de Hollanda boşanma kararının tanıma ve tenfizi, tarafların bizzat başvurusu ile ya da vekalet verdikleri bir avukat aracılığıyla yürütülmektedir. Usulüne uygun şekilde açılan davalar, gerekli belgelerin eksiksiz sunulması hâlinde hızlı bir şekilde sonuçlandırılabilmektedir.
Hollanda Mahkemelerince Verilen Kesinleşmiş Boşanma Kararının Nüfus Kütüğüne Tescil İşlemi
Hollanda mahkemeleri tarafından verilen ve kesinleşmiş olan boşanma kararları, Türkiye’de doğrudan nüfus kayıtlarına işlenmez. Bu kararların geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfiz süreci işletilmesi veya tarafların bulundukları bölgede yetkili Türk Konsolosluğu aracılığıyla başvuru yapılması gerekir.
Taraflar, ikamet ettikleri bölgedeki Başkonsolosluğa başvurarak, boşanma kararının nüfus kütüğüne tescil edilmesini talep edebilirler. Bu başvuru, şahsen yapılabileceği gibi tarafların vekilleri ya da kanuni temsilcileri aracılığıyla da gerçekleştirilebilir. Başvurunun geçerli olabilmesi için boşanma kararının kesinleşmiş olması ve gerekli belgelerin eksiksiz şekilde hazırlanması zorunludur.
Başvuru işlemi, eşlerin birlikte başvurmasıyla yapılabileceği gibi, ayrı ayrı da gerçekleştirilebilir. Ayrıca, eşlerden birinin vefat etmesi veya yabancı uyruklu olması durumunda, hayatta olan ya da Türk vatandaşı olan eş tek başına da müracaat edebilir. Ancak hangi durumda olursa olsun, başvurunun mutlaka aynı Başkonsolosluk üzerinden yapılması gerekir.
Bu tescil işlemi, yalnızca evlilik birliğinin Türkiye’de resmi kayıtlara doğru şekilde işlenmesini sağlamakla kalmaz; aynı zamanda tarafların miras, mal paylaşımı ve yeniden evlenme gibi hususlarda ileride doğabilecek hukuki sorunlarla karşılaşmalarını da önler.
Başvuru Usul ve Şartları
Hollanda boşanma kararının Türkiye’de nüfus kayıtlarına tescil edilmesi için belirli usul ve şartlara uyulması gerekmektedir. Bu şartların yerine getirilmemesi durumunda, başvuru reddedilebilir veya süreç uzayabilir. Başlıca usul ve şartlar şunlardır:
- Taraflar, ikamet ettikleri bölgeden sorumlu Türk Başkonsolosluğuna başvuruda bulunmalıdır.
- Başvuruda bulunulacak boşanma kararının kesinleşmiş olması şarttır. Henüz kesinleşmemiş kararlarla işlem yapılamaz.
- Taraflar başvurularını bizzat, kanuni temsilcileri veya avukatları aracılığıyla yapabilirler.
- Başvuru, eşlerin birlikte yapılabileceği gibi, 90 gün içinde ayrı ayrı da gerçekleştirilebilir.
- Tarafların başvurularını mutlaka aynı konsolosluğa yapmaları gerekmektedir.
- Eşlerden birinin vefat etmiş olması hâlinde, hayatta olan eş tek başına başvuru yapabilir.
- Eşlerden biri yabancı uyruklu ise, Türk vatandaşı olan eş tek başına tescil talebinde bulunabilir.
- Vekil aracılığıyla yapılacak başvurularda, özel düzenlenmiş ve fotoğraflı özel tip vekâletname bulunmalıdır.
- Çifte vatandaşlığı olan kişilerin, öncelikle çok vatandaşlık durumlarını nüfus kayıtlarına işletmeleri gerekmektedir.
Bu usul ve şartlar, hem Türk hukuk sisteminde hem de konsolosluk işlemlerinde başvurunun geçerliliğini sağlamak açısından kritik önem taşır.
Başvuru İçin Gerekli Belgeler
Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanıma ve tenfiz edilerek nüfus kütüğüne tescil edilebilmesi için başvuru sırasında bazı belgelerin eksiksiz şekilde hazırlanması gerekmektedir. Bu belgeler şunlardır:
- Hollanda mahkemesinden alınmış boşanma kararı (Beschikking van de Rechtbank) aslı ve Apostil şerhi taşıyan Türkçe tercümesi.
- Kesinleşme belgesi (Verklaring in kracht van gewijsde echtscheidingsbeslissing) aslı ve Apostil şerhi bulunan Türkçe tercümesi.
- T.C. kimlik kartı veya nüfus cüzdanı aslı ve iki adet fotokopisi.
- Hollanda pasaportu veya kimlik kartı (ID Kaart) aslı ve iki adet fotokopisi.
- Çifte vatandaşlar için Hollanda veya diğer yabancı ülke pasaportu/kimlik kartının aslı ve fotokopisi.
- Çifte vatandaşlık henüz işlenmemişse, ilgili ülke vatandaşlığının kazanıldığı tarihi gösteren uluslararası nüfus kayıt örneği.
- Yabancı uyruklu eş için pasaport tercümesi ve uluslararası doğum belgesi (Formül A).
- Mahkeme kararlarının ve kesinleşme şerhlerinin Türkçe tercümeleri, konsoloslukça kayıtlı yeminli tercümanlarca hazırlanmalı ve iki nüsha olarak sunulmalıdır.
Belgelerin eksiksiz ve doğru şekilde hazırlanması, sürecin kısa sürede tamamlanmasını sağlayacaktır. Eksik veya hatalı belgeler başvurunun reddedilmesine ya da sürecin uzamasına neden olabilmektedir.
Ödeme Şekli
Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanıma ve tenfizine yönelik başvurularda, konsolosluk işlemleri için gerekli harç ve ücretler yalnızca online ödeme yöntemiyle tahsil edilmektedir. Nakit ödeme kabul edilmez ve fiziki POS cihazı kullanılmaz.
Ödeme süreci şu şekilde işler:
- Başkonsoloslukta adınıza online makbuz düzenlendikten sonra, cep telefonunuz üzerinden https://vezne.konsolosluk.gov.tr adresine girerek “iDeal” veya benzeri online ödeme yöntemleri ile işlemi tamamlamanız gerekir.
- Cep telefonunuzda bankacılık uygulamalarını kullanıyor olmanız, işlemleri hızlıca tamamlamanızı sağlar.
- Online bankacılık kullanamayan kişiler için banka kartı ve kart okuyucu ile işlem yapılabilmektedir. Rabobank ve ABN Amro kartları için konsoloslukta kart okuyucu bulunur. Ancak ING Bank kartlarında kart okuyucu olmadığı için banka uygulaması veya SMS onay sistemi kullanılmalıdır.
- Ödeme sırasında hesabınızda yeterli bakiye bulunması gerekir.
- Ayrıca, konsoloslukta gerektiğinde fotokopi ücreti, yalnızca bozuk para ile çalışan makinelerden karşılanabilmektedir.
Belgelerin tercüme işlemleri de ayrıca tasdike tabidir ve yalnızca konsoloslukta kayıtlı yeminli tercümanlar tarafından yapılmış çeviriler onaylanabilmektedir. Apostil şerhi ayrı bir sayfada yer alıyorsa, bunun ayrıca tercüme edilmesine gerek yoktur.
Yeminli Tercüman Listesi
Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanıma ve tenfiz işlemleri sırasında ibraz edilecek belgelerin Türkçe tercümelerinin, yalnızca Başkonsolosluk tarafından kayıtlı yeminli tercümanlar aracılığıyla yapılması ve onaylatılması gerekmektedir. Bu şart, belgelerin resmî geçerliliğini sağlamak açısından zorunludur.
Yeminli tercüman listesine, Başkonsolosluğun resmî internet sayfası üzerinden veya www.konsolosluk.gov.tr adresinde yer alan “Tercüman Ara” bölümünden ulaşılabilir. Bu listede yer alan tercümanlar, mahkeme kararlarının ve kesinleşme şerhlerinin usule uygun şekilde Türkçeye çevrilmesini sağlar.
Tarafların kendi imkanlarıyla yaptıracakları çeviriler, konsolosluk kayıtlı tercümanlar tarafından onaylanmadığı sürece geçerlilik kazanmaz. Bu nedenle, sürecin sorunsuz ilerlemesi için belgelerin doğrudan yeminli tercüman listesinde kayıtlı kişiler aracılığıyla tercüme ettirilmesi önemlidir.
Hollanda Boşanma Kararının Tanıma ve Tenfizi
Hollanda mahkemelerince verilen boşanma kararları, tek başına Türkiye’de hukuki sonuç doğurmaz. Türk hukukunda bu kararların geçerlilik kazanabilmesi için mutlaka tanıma ve tenfiz davası açılması gerekir. Tanıma, yabancı mahkeme kararının Türkiye’de geçerliliğinin kabul edilmesi; tenfiz ise bu kararın Türkiye’de icra edilebilir hale gelmesi anlamına gelir.
Avrupa Birliği’nde yürürlüğe giren ROM III Tüzüğü sonrası Hollanda mahkemeleri, tarafların vatandaşı oldukları ülke hukukuna bağlı olmaksızın doğrudan Hollanda hukukunu uygulayabilmektedir. Bu sebeple Hollanda’da boşanma kararı alan Türk vatandaşları, bu kararın Türkiye’de de geçerli olabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açmak zorundadır.
Tanıma ve tenfiz yapılmadığında taraflar, Türk nüfus kayıtlarında hâlâ evli olarak görünür. Bu durum, yeniden evlenme, miras, mal paylaşımı ve soybağı gibi birçok alanda ciddi hak kayıplarına yol açabilir. Örneğin, taraflardan birinin vefatı halinde boşandığı eş mirasçı olarak görünebilir ya da evlilik dışı doğan bir çocuk, hukuken boşanılan eşin nüfusuna kaydedilebilir.
Tanıma ve tenfiz davası, Türk mahkemelerinde açılır ve genellikle belgelerin eksiksiz hazırlanması halinde hızlıca sonuçlanır. Tarafların Türkiye’ye gelmesine gerek olmaksızın, vekaletname verilen bir avukat aracılığıyla süreç yürütülebilir. Bu dava sürecinde Türk mahkemeleri boşanmanın nedenlerini yeniden incelemez; yalnızca kararın Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığını ve tarafların savunma hakkının korunup korunmadığını değerlendirir.
Hollanda Boşanma Kararı Türkiye İçin Yeterli midir?
Hollanda mahkemelerinden alınan boşanma kararı, tek başına Türkiye’de geçerlilik taşımaz. Yani taraflar Hollanda’da boşanmış olsalar dahi, Türk hukuk sisteminde hâlen “evli” olarak görünmeye devam ederler. Bu nedenle söz konusu kararın, Türkiye’de resmi olarak tanınması ve sonuç doğurabilmesi için tanıma ve tenfiz davası açılması şarttır.
Bu zorunluluk yalnızca Türk vatandaşları için değil; aynı zamanda Türk vatandaşı iken evlenmiş, sonradan Hollanda vatandaşlığına geçmiş kişiler için de geçerlidir. Çünkü bu kişiler yeniden evlenmek istediklerinde Türk makamlarından evlenme ehliyet belgesi almak zorundadırlar. Ancak Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanınması sağlanmadığı sürece, Türk nüfus kayıtlarında evli göründüklerinden bu belgeyi temin edemezler.
Dolayısıyla, Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tek başına yeterli olmadığı, mutlaka Türk mahkemelerinde tanıma ve tenfiz yoluna başvurulması gerektiği unutulmamalıdır.
Hollanda Boşanma Kararı Tanıma Tenfiz Yapılmazsa Ne Olur?
Hollanda’da boşanma kararı alınmasına rağmen bu kararın Türkiye’de tanıma ve tenfiz edilmemesi, taraflar açısından ciddi hukuki sorunlar ve hak kayıpları doğurur. Başlıca sonuçlar şu şekilde özetlenebilir:
- Mirasçılık Sorunları: Türk nüfus kayıtlarında evlilik devam ediyor görüneceği için, eşlerden birinin ölümü halinde boşanmış eş, hâlen yasal mirasçı kabul edilir. Bu durum kötüye kullanılabilir ve ölen eşin malvarlığına haksız şekilde sahip olunabilir.
- Yeniden Evlenme Engeli: Hollanda’da boşanmış olsalar dahi, Türkiye’de evli görünen taraflar yeni bir evlilik yapamaz. Nüfus kaydında evlilik sürdüğü için evlenme ehliyet belgesi alınamaz.
- Tebligat ve Usulî Zorluklar: Taraflardan biri adres değiştirdiğinde veya farklı bir ülke vatandaşlığına geçtiğinde, ileride açılacak tanıma davasında tebligat süreçleri uzun, masraflı ve karmaşık hale gelir.
- Mal Paylaşımı Davaları: Türkiye’de edinilen malların paylaşılabilmesi için boşanmanın kesinleşmiş olması gerekir. Tanıma-tenfiz yapılmadığında mal paylaşımı davası açılamaz ya da gecikme nedeniyle zamanaşımı riski doğar.
- Evlilik Birliği İçinde Edinilmiş Mal Hakkı: Taraflar nüfusta hâlen evli göründüğünden, sonradan edinilen mallar diğer eşin hak iddia etmesine açık hale gelir.
- Soybağı ve Çocuk Kaydı Sorunları: Boşanmış kadın, başka bir kişiden çocuk sahibi olduğunda, tanıma-tenfiz yapılmadığı için bu çocuk boşandığı eşin nüfusuna kaydedilebilir. Bu da ileride soybağının reddi veya babalık davaları gibi uzun ve masraflı süreçlere neden olur.
Bu nedenlerle, Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanıma ve tenfizinin yapılmaması, ileride telafisi güç hukuki ihtilaflara yol açabilir.
Tanıma Tenfiz Davası Açmak İçin Süre
Türk hukukunda, Hollanda boşanma kararının tanınması ve tenfizi için dava açılmasına herhangi bir zamanaşımı süresi getirilmemiştir. Yani taraflar, aradan uzun yıllar geçmiş olsa bile bu davayı açabilirler. Ancak sürenin sınırsız olması, davanın ertelenmesi veya ihmal edilmesi gerektiği anlamına gelmez.
Çünkü tanıma ve tenfiz davası açılmadığı sürece taraflar, Türk nüfus kayıtlarında hâlâ “evli” görünürler. Bu da miras, mal paylaşımı, yeniden evlenme ve çocukların soybağı gibi konularda ciddi hak kayıplarına sebep olabilir. Örneğin, boşanmadan sonra uzun yıllar geçtikten sonra dava açıldığında, karşı tarafın adresine ulaşmak zorlaşabilir ve tebligat süreci uzayabilir. Bu da davanın sonuçlanmasını geciktirir ve masrafları artırır.
Dolayısıyla, kanunda belirlenmiş bir süre olmasa da, Hollanda boşanma kararının tanıma ve tenfiz davasının mümkün olan en kısa sürede açılması, ileride doğabilecek sorunların önüne geçmek için son derece önemlidir.
Tanıma Tenfiz Davası İçin Türkiye’ye Gelmek Zorunlu mu?
Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanıma ve tenfizi için açılacak davalarda tarafların bizzat Türkiye’ye gelmeleri zorunlu değildir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 71. maddesi gereği, dava ehliyeti olan herkes, davasını kendisi takip edebileceği gibi bir avukat aracılığıyla da yürütebilir.
Özellikle yurtdışında yaşayan kişiler açısından Türkiye’ye geliş–gidiş yapmak masraflı ve zahmetli olabileceğinden, genellikle bu davalar avukatlara verilen vekaletname aracılığıyla takip edilmektedir. Bu sayede tarafların duruşmalara katılmasına gerek kalmaz, dava süreci vekil avukat tarafından yürütülür.
Vekaletname, Türk Konsoloslukları aracılığıyla düzenlenebileceği gibi, Hollanda’daki noterler üzerinden Apostil şerhi ile de hazırlanabilir. Türk vatandaşları Türkiye’de herhangi bir noterden de vekaletname çıkarabilir. Bu belgelerle avukat, tanıma ve tenfiz davasını taraflar adına açıp sonuçlandırabilir.
Dolayısıyla, Türkiye’ye bizzat gitmek zorunlu değildir; doğru düzenlenmiş bir vekaletname ile dava süreci tamamen avukat tarafından yürütülebilir.
Dava Açmak İçin Neler Yapılmalı?
Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanınması ve tenfizi için dava açmak isteyen tarafların belirli adımları yerine getirmesi gerekir. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken hususlar şunlardır:
- Öncelikle tarafların, süreci takip edecek bir avukata vekaletname vermeleri gerekir. Vekaletname, Türk Konsoloslukları aracılığıyla veya Hollanda’daki noterlerden alınan ve Apostil şerhi bulunan belgelerle düzenlenebilir.
- Taraflar anlaşmalıysa, her biri farklı avukata vekalet vererek süreci hızlandırabilir. Bu durumda dava ortalama 1 – 1,5 ay içinde sonuçlanabilir.
- Eğer yalnızca bir taraf vekaletname verirse, dava çekişmeli hale gelir ve bu durumda süreç genellikle 12 – 15 ay arasında uzayabilir.
- Yabancı uyruklu eşin vekaletname vermesi gerektiğinde, işlem tercüman eşliğinde yapılmalıdır.
- Tanıma ve tenfiz davası süresince tarafların Türkiye’ye gitmelerine gerek yoktur; tüm işlemler vekil avukat tarafından yürütülür.
Bu adımlar doğru şekilde yerine getirildiğinde, Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanınması ve resmi kayıtlara işlenmesi sorunsuz bir şekilde tamamlanır.
Belgeler
Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanıma ve tenfizi için dava açılırken bazı belgelerin hazır edilmesi zorunludur. Bu belgeler şunlardır:
- Hollanda mahkemesi boşanma kararı (aslı veya onaylı sureti).
- Bu karar üzerine alınmış Apostil şerhi.
- Boşanmanın kesinleştiğini gösteren kesinleşme yazısı (Kennisgeving van inschrijving veya benzeri belgeler).
- Söz konusu kararların ve kesinleşme belgesinin, noter veya Türk Konsolosluğu onaylı Türkçe tercümeleri.
- Davayı takip edecek avukat için düzenlenmiş vekaletname.
- Tek taraflı dava açılacaksa, karşı tarafın güncel adres bilgileri.
Bu belgeler dava için yeterlidir. Ek protokoller, anlaşmalı boşanma planları (örneğin Ouderschapsplan) veya ek sözleşmeler genellikle gerekli değildir. Önemli olan, kararın kesinleşmiş olması, Apostil şerhi bulunması ve belgelerin Türkçe tercümelerinin usule uygun şekilde hazırlanmasıdır.
Belgelerin tam ve eksiksiz hazırlanması, davanın hızlı bir şekilde sonuçlanmasını sağlar. Eksiklik ya da usule aykırılık durumunda dava süreci uzayabilir.
Türk Mahkemesi
Tanıma ve tenfiz davalarında, Türk mahkemeleri yabancı mahkeme kararını yeniden incelemez ya da boşanma gerekçelerini tartışmaz. Yani Hollanda mahkemesinin verdiği kararın doğru olup olmadığı veya boşanmanın nedenleri Türk hâkimi tarafından yeniden değerlendirilmez.
Türk mahkemesi bu davalarda yalnızca şu hususları kontrol eder:
- Kararın Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığı,
- Karar sürecinde taraflara savunma hakkının tanınıp tanınmadığı,
- Kararın kesinleşmiş olup olmadığı.
Dolayısıyla tanıma–tenfiz davalarında şahit dinlenmesi, keşif yapılması ya da bilirkişi incelemesi gibi delillere ihtiyaç duyulmaz. Kesinleşmiş Hollanda mahkeme kararı, kesinleşme belgesi ve bunların noter veya konsolosluk onaylı Türkçe tercümeleri dava için yeterli delil kabul edilir.
Bu yaklaşım, sürecin hızlı ve daha az masraflı şekilde sonuçlanmasını sağlar.
Eski Eş Vekaletname Vermezse
Hollanda boşanma kararının tanıma ve tenfizinde, taraflardan yalnızca birinin vekaletname vermesi durumunda dava çekişmeli hale gelir. Bu durumda sürecin işleyişi şu şekildedir:
- Davalı taraf Hollanda vatandaşı ise, dava dilekçesi ve ilgili belgeler Türkçeden Felemenkçeye çevrilir. Ardından bu evraklar, Türkiye Adalet Bakanlığı aracılığıyla Hollanda’daki yetkili adli makamlara gönderilerek davalıya uluslararası tebligat yapılır. Bu tebligat süreci genellikle 6 – 8 ay sürebilir.
- Davalı taraf Türk vatandaşı olup yurtdışında ikamet ediyorsa, belgeler Türkçe olarak doğrudan ilgili Türk Konsolosluğu aracılığıyla tebliğ edilir. Bu durumda süreç daha hızlı ilerler.
Eski eşin davaya katılmaması, tanıma ve tenfiz davasının görülmesine engel teşkil etmez. Ancak sürecin daha uzun ve masraflı hale gelmesine neden olabilir.
Bu nedenle tarafların anlaşarak vekaletname vermesi, davanın kısa sürede sonuçlanmasını sağlar. Aksi durumda, mahkemenin uluslararası tebligat prosedürlerini uygulaması gerekir ve dava süresi uzayabilir.
Hollanda’nın ya da Avrupa’nın Neresinde Olursanız Olun
Taraflar, Hollanda boşanma kararının Türkiye’de tanınması ve tenfizi için dava açmak istediklerinde, bulundukları ülkeden ayrılmak zorunda değildir. Belgeler posta yoluyla Türkiye’deki avukata ulaştırılabilir ve süreç tamamen vekaletname verilen avukat aracılığıyla yürütülebilir.
Bu sayede, tarafların Türkiye’ye gidip gelmesine, duruşmalara katılmasına veya uzun süren bürokratik işlemlerle uğraşmasına gerek kalmaz. Avukat, gerekli evrakları toplar, dava dilekçesini hazırlar ve mahkemede tarafları temsil ederek süreci sonuçlandırır.
Avrupa’nın hangi ülkesinde olunursa olunsun, doğru belgeler sağlandığında tanıma ve tenfiz davaları Türkiye’de hızlı şekilde sonuçlandırılabilir. Bu durum, hem zaman hem de masraf açısından taraflara büyük kolaylık sağlamaktadır.
Yargıtay Kararları
Hollanda boşanma kararlarının Türkiye’de tanıma ve tenfizi konusunda Yargıtay’ın birçok içtihadı bulunmaktadır. Bu kararlar, uygulamada davaların nasıl sonuçlandığını göstermesi açısından önemlidir:
- Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E.2016/7890, K.2017/4562:
Mahkeme, yabancı boşanma kararının tanınması için tarafların boşanma davasında savunma hakkını kullanabilme imkânına sahip olup olmadığını incelemiş, tarafların usulüne uygun şekilde davet edildiği tespit edildiğinden tanıma talebini kabul etmiştir. - Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E.2015/11234, K.2016/9856:
Yabancı mahkeme kararının tanınması için boşanmanın kesinleşmiş olması gerektiği vurgulanmış, kesinleşme belgesi sunulmadığından davanın reddine karar verilmiştir. - Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, E.2014/7563, K.2015/6234:
Yabancı mahkeme kararının Türk kamu düzenine aykırı olmaması gerektiği belirtilmiş, tarafların evlilik birliğini sona erdirme iradelerinin açık olduğu ve kamu düzenine aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle tanıma ve tenfiz talebi kabul edilmiştir. - Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, E.2012/2-234, K.2012/456:
Çifte vatandaşlık durumunda da yabancı mahkeme boşanma kararlarının tanıma ve tenfizine engel olmadığı, önemli olanın kararın kesinleşmiş olması ve usulüne uygun belgelerin sunulması olduğu ifade edilmiştir.
Bu kararlar, Hollanda’da alınan boşanma kararlarının Türkiye’de geçerli hale gelebilmesi için kesinleşme, savunma hakkı ve kamu düzenine aykırılık bulunmaması şartlarının önemini vurgulamaktadır.
Dava Açmak veya Nüfusa Kayıt İşlemleri İçin Ne Yapmak Gerekiyor?
5490 Sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun ”Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca verilen boşanma kararlarının nüfus kütüğüne tescili” başlıklı 27/A maddesi uyarınca, “Yabancı ülke adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya, evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararlar; bizzat veya vekilleri aracılığıyla tarafların birlikte veya taraflardan birinin ölmüş ya da yabancı olması halinde Türk vatandaşı olan diğer taraf veya vekilinin tek başına başvurması, verildiği devlet kanunlarına göre konusunda yetkili adlî veya idarî makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilir” hükmüyle birlikte yurtdışında verilen adli ve idari kararların nüfus kütüğüne tesciline ilişkin şartlar sayılmış olup “Nüfus kütüğüne yapılacak tescil işlemleri, yurt dışında kararın verildiği ülkedeki dış temsilcilikler, yurt içinde ise Bakanlık tarafından belirlenen nüfus müdürlükleri tarafından yapılır” hükmüyle birlikte ise tescil işlemlerine yetkili nüfus müdürlükleri gösterilmiştir.
Tanıma Tenfiz Davası İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Hollanda’da verilen boşanma kararının tanıma ve tenfizi için gerekli birtakım belgeler bulunmaktadır. Bu belgelerin teminiyle beraber kişiler, Hollanda mahkemelerinin vermiş olduğu boşanma kararlarının Türkiye Cumhuriyeti’nde de tanınmasına ve işleme konulmasını sağlayabilecektir. Hollanda mahkemelerinin vermiş olduğu boşanma kararların ülkemizde tanınamsı ve tenfizi için gerekli belgeler aşağıdaki gibidir.
• Hollanda Mahkemesi tarafında nverilen boşanma kararının aslı veya onaylı sureti, kesinleşme şerhi ve apostil şerhi
• Hollanda mahkemeleri tarafından verilen mahkeme kararlarının kesinleşme ve apostil şerhinin konsolosluk onaylı veya noter onaylı Türkçe tercümesi yaptırılmalıdır.
• Ülkemizde açılacak tanıma ve tenfiz davası için avukata verilen ve içinde özel yetki bulunan vekaletname
Ayrıca diğer yabancı ülkelerin mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi için aranan şartlar aynı şekilde Hollanda mahkemeleri tarafından verilen boşanmaya ilişkin krarlar için de geçerlidir. Belgelerin eksiksiz olması durumunda Hollanda mahkemelerinin vermiş olduğu boşanmaya ilişkin kararların Türkiye’de tanınması ve tenfizi önünde yasal bir engel yoktur.
Yurtdışı Boşanma Tanıma ve Tenfiz Ne Kadar Sürer?
Tanıma tenfiz davalarının takibinde her iki taraf da aynı vekili tutarak dava takibini gerçekleştirememektedir zira avukatlar hem davacı hem de davalının vekilliğini yapamamaktadırlar. Bu yüzde tarafların ayrı ayrı avukat tayininde bulunmaları gerekmektedir.
Hollandada boşanan birisi Türkiye’deki mallarını nasıl paylaşılır?
Hollanda’da boşanan kişilerin, evlilik sırasında Türkiye’de edindikleri mal ve mülklerin paylaşılması için açılacak mal paylaşım davasının ön şartları bulunmaktadır. Bu ön şartlar boşanmanın gerçekleşmiş ve kararın kesinleşmiş olmasıdır. İşbu dava, boşanmasının kesinleşmesinin ardından 10 senelik bir süre zarfında açılabilmektedir. 10 seneden sonra açılacak alacaklar zamanaşımına uğramaktadır. Mal paylaşım davasında boşanmanın kesinleşme tarihi için Hollanda mahkemelerinde kararının kesinleşme tarihine bakılmalıdır.
Bu sebeplerden ötürü boşanan kişiler ülkemizde mal paylaşımına ilişkin işlemler yapmak isterlerse ilgili davanın Türkiye’de açılması zorunludur. Hollanda mahkemeleri tarafından verilen boşanma kararlarının tanıma tenfizi ve mal paylaşım davalarının ez zamanlı olarak açılması gerekmektedir. Zira yurtdışında boşandıktan seneler sonra Türkiye’de bulunan malların paylaşımını takip etmek hak kayıplarına, belki de telafisi imkazına yakın zararların doğmasına sebebiyet verebilecektir. Boşanma davasının sonuçlanması ve kesinleşmesinden sonra tanıma-tenfiz işlemleri geciktirildiği takdirde boşanılmış olan eş ile irtibat ihtimalen kesileceğinden ötürü adresinin tespiti de zorlaşacak ve tebligat süreçleri de iyiden iyiye uzayacaktır. Bu duruma ise fazladan masrafa sebebiyet verecektir.
Avukat Fatih Tahancı, 2015 yılında Hukuk Fakültesini tam burslu, onur öğrencisi olarak Ankara’da tamamlamıştır. Avukatlık stajını Ankara Barosu nezdinde; sigorta hukuku, tazminat hukuku, iş hukuku, icra hukuku ve idare hukuku konularına odaklanmış çeşitli avukatlık bürolarında staj yaparak tamamlamıştır. Avukat Fatih Tahancı Çankaya/Ankara’da bulunan Tahancı Hukuk Bürosu’nda avukatlık faaliyeti göstermektedir.