73/c Trafik Cezası Nedir?

Karayollarında güvenliğin sağlanması, yalnızca hız ve geçiş önceliği gibi temel kurallara uymakla sınırlı değildir. Sürücünün dikkatini dağıtan her davranış, doğrudan kaza riskini artırır. Bu nedenle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 73/c bendi, seyir hâlindeyken cep veya araç telefonu ya da benzeri haberleşme cihazlarının elle kullanılmasını açıkça yasaklar. Kuralın amacı, sürüş sırasında dikkatin tamamen yola ve çevreye yöneltilmesini sağlamaktır.

73/c Ceza Maddesi Ne Anlama Gelir?

Kanuni içerik özeti: “Sürücülerin, seyir hâlinde cep veya araç telefonu ya da benzeri haberleşme cihazlarını ele alarak kullanması.”
Buradaki esas nokta, elle kullanım unsurudur. Telefonu elde tutarak konuşmak, mesaj yazmak, sosyal medyada gezinmek, fotoğraf/video çekmek, arama/uygulama açmak gibi eylemler bu bent kapsamındadır. Aracın hareket hâlinde olması yeterlidir; ışıklarda kısa duraklamalar veya trafikte “dur-kalk” anları, seyir hâli değerlendirmesini ortadan kaldırmaz.

Kapsam Dışı Örnekler (Dikkatli Kullanım Şartıyla)

• Eller serbest (hands-free) sistemleri: Direksiyon üzerinde entegre tuşlar, Bluetooth kulaklık, araç içi sesli komut gibi çözümler, elle kullanım olmadığı sürece bu yasağın dışında değerlendirilir.
• Güvenli yerde durup kullanım: Aracı tam ve güvenli şekilde durdurduktan sonra telefonu kullanmak, 73/c kapsamına girmez. Emniyet şeridi bu amaçla durulacak yer değildir; tehlike yaratır ve ayrıca cezaya konu olabilir.

2025 Yılı 73/c Trafik Cezası Tutarı Ne Kadar?

• Para Cezası: 2.167 TL
• %25 İndirimli Tutar: Tebliğden itibaren 15 gün içinde ödeme yapılırsa 1.625,25 TL
• Ceza Puanı: 10 puan

Ceza puanları bir takvim yılı içinde toplanır. Toplam 100 puana ulaşılması, sürücü belgesinin 2 ay süreyle geri alınmasına yol açar. Bu nedenle 73/c ihlali, tek başına düşük görünebilecek bir puan gibi dursa da, tekrarlandığında ciddi sonuçlara kapı aralar.

73/c Hangi Davranışları Kapsar?

Aşağıdaki eylemler, elle kullanım unsurunu içerdiği için tipik olarak 73/c kapsamındadır:

• Telefonu elde tutarak konuşmak
• Mesaj yazmak veya anlık mesajlaşma uygulamalarını kullanmak
• Sosyal medya akışında gezinmek, beğeni/yorum yapmak
• Navigasyon uygulamasında ekranı dokunarak kurcalamak, adres aramak
• Video/fotoğraf çekmek, görüntülü konuşma yapmak
• Cihazı elde tutup müzik/uygulama değiştirmek

İpucu: Navigasyon kullanacaksanız seyir öncesi rotayı ayarlayın. Telefon tutucu kullanmak tek başına yeterli değildir; ekrana dokunma ve elde tutma sürüş sırasında risktir.

73/c Cezası Nasıl Tespit Edilir?

Polis/Jandarma Tespiti: Trafik ekipleri, seyir hâlindeyken telefonu elle kullandığınızı gözlemler ve tutanak düzenler. Tutanak sürücüye elden verilebileceği gibi plakaya da yazılabilir.

EDS/Kamera Sistemleri: Şehir içi kamera ağları ve belirli noktalardaki Elektronik Denetleme Sistemleri, görüntü kaydıyla ihlali tespit edebilir. Plaka üzerinden işlem yapılır ve ceza tebliğ edilir.

Fahri Trafik Müfettişleri: Gözlemledikleri ihlalleri raporlar. Bu bildirimler idarece uygun görüldüğünde işleme konulabilir. Nihai cezai işlem, ilgili trafik birimlerince tesis edilir.

73/c Trafik Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?

Süre: Tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde
Başvuru yeri: Sulh Ceza Hâkimliği (kural olarak cezanın düzenlendiği yer yargı çevresi)

Gerekli Belgeler:

• Trafik idari para cezası tutanağı (veya tebligat)
• Kimlik, sürücü belgesi, ruhsat örnekleri
• Görüntü kayıtları (araç içi kamera vb.), tanık beyanları
• Varsa EDS/radar/kamera kayıtlarının yer-zaman-açı uyumsuzluğuna ilişkin teknik itirazlar
• Dilekçe (somut olgulara dayanmalı)

Örnek İtiraz Gerekçeleri:

• Elle kullanımın bulunmadığı; araç içi sistemin sesli komutla yönetildiği
• Görsel kaydın yetersiz/ayırt edici olmaması (açı, ışık, mesafe)
• Araç kullanıcısının farklı kişi olduğu iddiasının belge ve beyanlarla desteklenmesi
• Tebligat usulsüzlüğü veya kayıtların tarih-saat uyuşmazlığı

Not: İtiraz kabul edilirse ve ceza önceden ödenmişse, bedelin iadesi için ayrıca başvuru yapılması gerekebilir. İtiraz reddedilirse indirimli ödeme hakkı geriye dönük kullanılmaz.

Cezayı Nasıl Öderim?

• GİB İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden çevrimiçi ödeme
• PTT şubeleri
• Vergi daireleri
• Anlaşmalı bankaların mobil/İnternet kanalları

Ödeme süresi genel olarak 30 gündür. 15 günlük erken ödeme, %25 indirim sağlar. Süresinde ödenmeyen borçlarda gecikme zammı işler ve idari tahsil süreçleri devreye girebilir.

Sık Yapılan Hatalar

• “Sadece bir bakış attım” düşüncesi: Kısa süreli dikkat kaybı bile risklidir.
• “Işıkta duruyordum” yanılgısı: Kural seyir hâli için konulmuştur; ancak dur-kalk trafikte elde telefonla oynamak, ihlale ve kazaya zemin hazırlar.
• “Tutucuda zaten duruyor” savunması: Tutucu kullanımı tek başına yeterli değildir; ekrana dokunmak da risk ve yaptırım doğurabilir.
• “Kulaklık var, sorun yok” yaklaşımı: Eller serbest olsa bile dikkat bölünmesi mümkündür; en güvenlisi iletişimi güvenli yerde durarak yapmaktır.

Cezadan Korunmak İçin Pratik Öneriler

• Sürüş öncesi navigasyonu kurun, sesi açın; gidiş sırasında müdahale etmeyin.
• Eller serbest sistemleri öğrenin; direksiyon üzerindeki entegre tuşlar ve sesli komutları tercih edin.
• Zorunlu hâllerde aracı uygun ve güvenli bir yere çekip tamamen durduktan sonra iletişim kurun.
• Uzun yolculuklarda mola planı yapın; haberleşme ihtiyacınızı molalarda giderin.
• Araç içindekilerden destek isteyin (yolcu navigasyonu yönetebilir).

73/c Cezasının Trafik Güvenliği Açısından Önemi

Telefonu elle kullanmak, gözün yoldan, elin direksiyondan, zihnin sürüşten ayrılması anlamına gelir. Bu üçlü ayrışma, reaksiyon süresini uzatır, takip mesafesi hatalarını artırır ve tehlikeleri geç fark ettirir. Özellikle yaya geçitleri, kavşak çıkışları, daralan şeritler ve yoğun trafik ortamında risk katlanarak büyür. Cezanın amacı para tahsili değildir; olası can kayıplarının önüne geçmek ve tüm yol kullanıcılarını korumaktır.

Sıkça Sorulan Sorular

73/c trafik cezası 2025’te ne kadar?
2.167 TL. 15 gün içinde ödenirse 1.625,25 TL.

Ceza puanı kaçtır?
10 puan. Puanlar yıllık toplanır; 100 puan aşıldığında ehliyet geçici olarak geri alınır.

Eller serbest (Bluetooth) kullanımı serbest mi?
Elle kullanım yoksa kural kapsamı dışındadır. Yine de dikkat bölünmesi riski bulunduğundan temkinli olun.

Işıklarda kısa süreli durunca telefona bakabilir miyim?
Kısa “dur-kalk” anları ihlali meşrulaştırmaz; en güvenlisi tam duruş ve güvenli alan.

EDS görüntüsü olmadan ceza yazılabilir mi?
Evet. Trafik görevlisinin gözlemi ve tutanağı da yeterli olabilir. Delil uyuşmazlıklarında itiraz mümkündür.

Aynı ihlali tekrarlarsam ehliyetim hemen alınır mı?
73/c tek başına doğrudan el koyma sebebi değildir; ancak ceza puanları hızla birikebilir ve geçici geri alma sonucunu doğurabilir.

Sonuç

73/c; sürüş sırasında cep/araç telefonunun elle kullanımını yasaklayan, 2025 yılında 2.167 TL idari para cezası ve 10 ceza puanı öngören düzenlemedir. Eller serbest çözümler dahi dikkat bölünmesini tamamen ortadan kaldırmadığı için, en güvenlisi iletişimi yola çıkmadan önce planlamak ve zorunlu hâllerde güvenli bir yerde tamamen durarak telefon kullanmaktır. Dikkatinizi yola verin; birkaç saniyelik ihmal, geri dönüşü olmayan sonuçlar doğurabilir.