Astsubaylıktan Subaylığa Geçiş Nasıl Olur, Zor mu?

Astsubaylıktan Subaylığa Geçiş Nasıl Olur, Zor mu? ?Bu yazımızda, Türk Silahlı Kuvvetlerindeki; Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı yahut İçişleri Bakanlığı bünyesindeki Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensubu olan Astsubay rütbesindeki personelin subaylığa geçişleri hususu incelenecektir. Astsubay rütbesindeki bir personel; hangi şartlarda ve nasıl subaylığa geçebilir?

Kısaca astsubay ve subay nedir, bu kavramların tanımını yapmamız gerekir ise şöyle tanımlayabiliriz:

Astsubay: Tarihsel olarak, askeri hiyerarşi içerisinde subay yardımcısı olarak görevlendirilen askeri personeldir.

Subay: Asteğmen ile Mareşal arasındaki rütbeleri ihtiva etmekte olup bu rütbelerden birine haiz askeri personele subay denir.

Astsubaylıktan subaylığa geçiş işlemine ilişkin detayları düzenleyen yasal mevzuat 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ve Subay Sicil Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Bahsi geçen mevzuat gerek bu yazımızda gerekse astsubaylıktan subaylığa geçmek isteyen personelin bir numaralı kılavuzu olacaktır.

JANDARMA ASTSUBAYLIKTAN SUBAYLIĞA GEÇİŞ

Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde astsubay olarak görevini sürdürmekte olan personelin aklına da Türk Silahlı Kuvvetlerindeki astsubaylar gibi subaylığa geçiş haklarının olup olmadığı gelmektedir. Bu soruyu cevaplandırmadan önce jandarma nedir, bunun tanımını yapmamız gerekirse:

Jandarma; Türkiye’de il ve ilçe belediye sınırları dışında kalan ya da Emniyet Genel Müdürlüğüne bağlı polis teşkilatı bulunmayan yerler ve Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı unsur bulunmayan deniz, kıyı ve sahillerde görev yapan silahlı genel kolluk kuvvetidir. 

Jandarma Genel Komutanlığı, 15 Temmuz 2016 sonrası yapılan değişikliklerle daha sivil hale getirilmiş olup savaş ve seferberlik durumu haricinde barış zamanı Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığına bağlıdır. 

Peki Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde astsubay olarak görevini ifa etmekte olan bir personel subaylığa geçiş yapabilir mi? Konuyla alakalı olarak cevap, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 109. Maddesinde yer almaktadır.

İlgili kanun maddesinde göre Jandarma Genel Komutanlığı bünyesinde astsubay olarak görev yapmakta olan personel; kontenjan açılır yahut komutanlık bir talepte bulunur ise subaylığa şartları yerine getirmek sureti ile geçiş yapabilir.

ASTSUBAY SUBAY OLABİLİR Mİ?

Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde yer alan; Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ile İçişleri Bakanlığı bünyesinde yer alan Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bünyesinde, astsubay olarak görevini ifa etmekte olan personel subaylığa geçiş yapabilir ve subay olabilir mi?

Astsubay rütbesindeki bir personelin subay olup olamayacağı hususu hakkındaki cevap 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 109. Maddesinde yer almaktadır. İlgili kanun maddesi şu şekildedir:

SEKİZİNCİ BÖLÜM 

Astsubaylıktan Subay Olma 

I – Astsubaylıktan subay olma şartları: 

Madde 109 – (Değişik: 3/7/2003-4917/3 md.) Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı göz önüne alınarak her sene tespit edilecek kontenjan nispetinde emsali arasında temayüz etmiş en az dört yıl süreli fakülte veya yüksek okulları bitiren astsubaylar; bağlı olduğu kuvvet komutanlığının, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının teklifi üzerine kendi sınıflarında veya askerî hâkim sınıfı hariç olmak üzere öğrenimlerinin ilgilendirdiği ihtiyaç duyulan sınıflarda aşağıdaki şartlarla teğmen naspedilirler:

(…)

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 109. maddesine göre; gerekli şartları sağlayan astsubaylar eğer kontenjan el veriyor ise subaylığa terfi edebilirler.

ASTSUBAYLIKTAN SUBAYLIĞA GEÇİŞ ŞARTLARI

i. Rütbe ve Hizmet Süresi Şartı

Sınava başvuru tarihinde en az kıdemli çavuş olmak ve astsubay olarak hizmette dördüncü yılını tamamlamış yedinci yılını ise bitirmemiş olmak.

ii. Sicil Notu Şartı

Subaylığa terfi etmek isteyen kişinin sınav tarihinde sicil notu ortalaması, sicil tam notunun %90 ve daha yukarısında olmak

iii. Değerlendirme Şartı

Tutum, davranışlar ve askeri disiplin, vazifede başarı, mesleki bilgi ve kabiliyetleri ile genel kültür bakımından subaylığa uygun bulunmak ve bu durumun sıralı sicil üstleri tarafından tasdik edilmiş olması.

iv. Eğitim Şartı

En az dört yıllık fakülte ve yüksek okulları bitirmiş olmak.

v. Sınav ve Eğitim Başarısı

Subaylık nosyonu kazandırma eğitiminde ve yapılacak seçme sınavlarında başarılı olmak. Başarı sırası Subay Sicil Yönetmeliğine göre yapılmaktadır.

vi. Eğitimi Başarıyla Tamamlama

TSK bünyesinde yahut Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca tespit edilen esaslar dahilinde yapılacak subaylık nosyonu eğitimini başarıyla tamamlayanlar, tamamlama tarihinden itibaren teğmen olarak naspedilirler.

vii. Kademe İlerlemesi ve Üst Rütbeye Yükselme 

Her durumda subaylığa yükselmelerde esas olacak onay, takvim yılının 30 Ağustos tarihi esas alınır.

viii. Yaş Haddi 

Yaş haddi, teğmen ve üst teğmen için 49, yüzbaşı için 55, binbaşı için 56, yarbay için 57, albay için ise 60’tır.

ix. Harekât Görevleri ve Başvuru Hakları

Yer aldıkları harekatlar sebebiyle başvuruda bulunamayan yahut seçme sınavına katılamayan astsubayların hakları, sınava giremedikleri süre kadar uzatılır.

x. Subay Olamama Halleri

Belli suçlardan mahkûm olanlar, firar, amir yahut üste fiilen saldırı, emre itaatsizlikte ısrar, üste hakaret, mukavemet, fesat suçları ile 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nun 148’inci maddesinde belirtilen suçlardan mahkûm olanlar subay olamaz.

ASTSUBAYLIKTAN SUBAYLIĞA GEÇİŞ ZOR MU?

Astsubaylıktan subaylığa geçiş çok sıkı ve sert şartlara bağlanmış olup bir de kontenjan ile sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla astsubaylıktan subaylığa geçiş kolaydır denemez. Ancak astsubaylıktan subaylığa geçiş imkânsız da değildir.

926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu ve Subay Sicil Yönetmeliğinde yer alan şartları sağlayan, kontenjan sınırına takılmayan; Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesindeki komutanlıklarda ve Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı bünyesindeki Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında astsubay rütbesi ile hizmetini ifa etmekte olan herkes subaylığa geçiş sınavında başarılı olmak şartı ile subaylığa geçebilir.

ASTSUBAYLIKTAN SUBAYLIĞA GEÇİŞ SINAVI SÜRECİ

1. Sınav Duyuruları

Astsubaylıktan subaylığa geçiş sınavı ile ilgili duyurular, Kuvvet Komutanlıkları üzerinden yayınlanır ve ilan edilen takvime göre başvuru yapılması gerekir.

2. Sınav Süreci

Yazılı sınav konuları şu şekildedir:

I. Genel Kültür

i. Türkçe

ii. T.C. Anayasası

iii. İnkılap Tarihi

II. Askeri Kültür

i. TSK İç Hizmet Kanunu

ii. TSK İç Hizmet Yönetmeliği

iii. TSK Disiplin Kanunu

3. Sınıf Bilgisi

Sınıf bilgisi konuları hangi sınıfta görev yapıyorsanız bu alanla ilgili konulara da çalışmanız gerekir.

❖ Mülakat: Mülakat aşamasında adayların genel görünüşü, anlatım becerileri, konuşma düzgünlüğü ve kendine güven gibi hususlar değerlendirilmektedir.

4. Eğitim Süreci 

Seçme sınavlarında başarılı olan astsubaylar, ilgili kuvvet komutanlıkları tarafından belirlenen esaslar doğrultusunda subaylık nosyonu kazandırma eğitimine tabi tutulurlar. Bu eğitimi başarıyla tamamlayanlar, teğmen sıfatıyla naspedilirler.

5. Nasıp ve Kademe İlerlemesi

Subaylık nasıpları, takvim yılının 30 Ağustos tarihi esas alınarak belirlenir. Bu tarihten sonra subay naspedilenlere geriye dönüş maaş farkı ve diğer özlük hakları verilmez.

6. Özel Durumlar

Harekatta görev alma sebebiyle başvuruda bulunamayan yahut seçme sınavına katılmayan astsubayların hakları, sınava giremedikleri süre kadar uzatılır.

7. Yıllık Planlama

Tüm bu süreç, kuvvet komutanlıkları ve ilgili bakanlıklarca takvim yılının 30 Ağustos tarihine kadar tamamlanır.

ASTSUBAYLIKTAN SUBAYLIĞA GEÇİŞ KONTENJANLARI

Astsubayken, subaylığa geçiş yapmak isteyen; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı mensupları her yıl açılacak kontenjanın miktarını merak etmektedirler. Hangi kuvvet yahut hangi komutanlık kaç kişilik kontenjan açar gibi soruları kısa ve öz olarak cevaplandırmamız gerekir ise şöyle cevaplayabiliriz:

Türk Silahlı Kuvvetlerindeki kuvvete, Jandarma Genel Komutanlığına yahut Sahil Güvenlik Komutanlığının ihtiyacına göre ya da doğrudan astsubayın bünyesinde bulunduğu kuvvetin veya komutanlığın teklifi üzerine; astsubaylıktan subaylığa geçiş kontenjanı açılır.

Kontenjan hususu ile ilgili yasal düzenleme 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nun 109. Maddesinde düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesi şu şekildedir:

SEKİZİNCİ BÖLÜM 

Astsubaylıktan Subay Olma 

I – Astsubaylıktan subay olma şartları: 

Madde 109 – (Değişik: 3/7/2003-4917/3 md.) Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı göz önüne alınarak her sene tespit edilecek kontenjan nispetinde emsali arasında temayüz etmiş en az dört yıl süreli fakülte veya yüksek okulları bitiren astsubaylar; bağlı olduğu kuvvet komutanlığının, Jandarma Genel Komutanlığının veya Sahil Güvenlik Komutanlığının teklifi üzerine kendi sınıflarında veya askerî hâkim sınıfı hariç olmak üzere öğrenimlerinin ilgilendirdiği ihtiyaç duyulan sınıflarda aşağıdaki şartlarla teğmen naspedilirler:

(…)

Buradan da anlaşılacağı üzere kontenjanlar, duyulan ihtiyaç üzerine yahut komutanlığın kendi teklifi ile açılmaktadır.

Astsubaylıktan Subaylığa Geçişi Hangi Suçlar Engeller?

1. Halkı askerlikten soğutmak,
2. İftira,
3. Fesat ve isyan suçlarından,
4. Kaçakçılık,
5. 22/5/1930 tarihli ve 1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun 148 inci maddesinde belirtilen suçlardan birisinden mahkum olmamak.
6. İhaleye fesat karıştırma,
7. Yalan tanıklık
8. Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakmak,
9. Devletin güvenliğine karşı işlenen suçlar,
10. Hırsızlık,
11. Firar,
12. Emre itaatsizlikte ısrar,
13. Üste hakaret,
14. Yalan yere yemin,
15. Güveni kötüye kullanma,
16. Dolandırıcılık,
17. Suç uydurma,
18. Zimmet,
19. Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından birisini
20. Hileli iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçlar
21. Cinsel taciz,
22. Gayri tabii mukarenet,
23. Cinsel saldırı,
24. Fuhuş,
25. İrtikap,
26. Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, devletin kurum ve organlarını aşağılama,
27. Sahtecilik,
28. Mukavemet,
29. Amir veya üste fiilen taarruz,
30. Rüşvet

Sıkça Sorulan Sorular