Cengizhan Şimşek’in 661. Kırkpınar Başpehlivanlık Birinciliğinin İptali: Hukuki Açıdan Bir Değerlendirme

Yağlı güreşin en önemli ve en prestijli organizasyonu olan Kırkpınar, her yıl olduğu gibi 2023 yılında da büyük bir heyecana sahne oldu. 661. Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nde finalde karşı karşıya gelen Cengizhan Şimşek ve Mustafa Taş, kıyasıya bir mücadeleye imza attılar. Mücadelenin sonunda Cengizhan Şimşek, Mustafa Taş’ı yenerek ilk kez Kırkpınar başpehlivanı oldu.

Ancak Cengizhan Şimşek’in bu zaferi, doping kullanımı şüpheleri nedeniyle uzun süre gündemde kaldı. Türkiye Dopingle Mücadele Komisyonu (TMOK), Cengizhan Şimşek’in 2020 yılında doping kontrol havuzunda yer almasına rağmen adres bildirimlerini yapmadığını tespit etti. Bu tespit üzerine TMOK, Cengizhan Şimşek hakkında doping soruşturması başlattı.

Soruşturma kapsamında Cengizhan Şimşek, doping kullanmadığını iddia ederek kendini savundu. Ancak TMOK, Cengizhan Şimşek’i doping maddesi kullandığını tespit ederek 1 yıl hak mahrumiyeti cezası verdi. Bu cezanın ardından Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu da, Cengizhan Şimşek’in 2023 yılı Kırkpınar Başpehlivanlık birinciliğini iptal etti.

Dopingle Mücadelede Hukuki Düzenlemeler

Doping, sporcuların performansını artırmak için yasa dışı yollardan kullanılan maddeler veya yöntemlerdir. Doping kullanımı, sporun adalet ve eşitlik ilkelerini ihlal eden bir uygulamadır. Bu nedenle, dopingle mücadelede uluslararası ve ulusal düzeyde hukuki düzenlemeler yapılmıştır.

Türkiye’de dopingle mücadelenin hukuki dayanağı, 5253 sayılı Türkiye Dopingle Mücadele Yasası’dır. Bu yasa, dopingle mücadelenin esaslarını ve uygulama esaslarını düzenlemektedir.

Yasanın 2. maddesinde, dopingin tanımı yapılmıştır. Buna göre, doping, “sağlık açısından zararlı, yasaklanmış veya sınırlandırılmış her türlü madde veya yöntemin, insan vücuduna alınması, verilmesi veya kullanılması” olarak tanımlanmıştır.

Yasanın 3. maddesinde, dopingle mücadelenin temel esasları belirlenmiştir. Bu esaslara göre, dopingle mücadele;

• Sporun adalet ve eşitlik ilkelerinin korunması,

• Sporcuların sağlığının korunması,

• Sporun gelişiminin ve sporcuların topluma ve ülkeye katkılarının artırılması,

• Doping kullanımının önlenmesi,

• Doping kullanımının tespit edilmesi ve cezalandırılması,

ilkelerine dayalı olarak yürütülür.

Cengizhan Şimşek’in Cezalandırılması

Cengizhan Şimşek’e verilen 1 yıl hak mahrumiyeti cezası, Türkiye Dopingle Mücadele Talimatı’nın 2.4 ve 10.3.2 maddeleri uyarınca verilmiştir. Bu maddelere göre, sporcunun dopingle mücadele kapsamında yapması zorunlu adres bildirimlerini yapmaması halinde, sporcuya doping maddesi kullandığı varsayılarak bir yıl hak mahrumiyeti cezası verilebilir.

TMOK tarafından yapılan inceleme sonucunda, Cengizhan Şimşek’in 2020 yılında doping kontrol havuzunda yer aldığı ancak adres bildirimlerini yapmadığı tespit edilmiştir. Bu tespit üzerine, TMOK tarafından Cengizhan Şimşek hakkında doping soruşturması başlatılmıştır.

Soruşturma kapsamında Cengizhan Şimşek, doping kullanmadığını iddia ederek kendini savunmuştur. Ancak TMOK, Cengizhan Şimşek’in savunmasını kabul etmeyerek, doping maddesi kullandığını tespit etmiştir. Bu tespit üzerine, TMOK tarafından Cengizhan Şimşek’e 1 yıl hak mahrumiyeti cezası verilmiştir.

Cengizhan Şimşek’in Kırkpınar Başpehlivanlık Birinciliğinin İptali

Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu, TMOK tarafından verilen 1 yıl hak mahrumiyeti cezasının ardından, Cengizhan Şimşek’in 2023 yılı Kırkpınar Başpehlivanlık birinciliğini iptal etmiştir.

Federasyon tarafından yapılan açıklamada, Cengizhan Şimşek’in doping cezası alması nedeniyle, 2023 yılı Kırkpınar Başpehlivanlık birinciliğinin Mustafa Taş’a verilmesine karar verildiği belirtilmiştir.

Hukuksal Değerlendirme

Cengizhan Şimşek’in Kırkpınar Başpehlivanlık birinciliğinin iptal edilmesi, usul hukukuaçısından doğru bir karar olduğu düşünülmektedir. Sporcuların tebligat adreslerini sürekli olarak güncel tutmalı ve kontrol etmelidirler. Doping var veya yok tartışmalarının ötesinde konunun daha çok tebligat hukuku kaynaklı olduğu görülmektedir.

Cengizhan Şimşek tarafından kararın kaldırılmasına yönelik Ankara 15. İdare Mahkemesi nezdinde açılan davada yürütmenin durdurulması kararı verilmiş olsa da Ankara Bölge İdare Mahkemesi’nin verilen kararın Cengizhan Şimşek aleyhine kaldırıldığı öğrenilmiştir.