Erkek Evlenirse Nafaka Düşer Mi?

Erkek Evlenirse Nafaka Düşer Mi? Boşanan eşlerden erkek olan tarafın nafaka ödemesi toplumca olağan olan durum olarak değerlendirilmektedir. Erkeğin boşanma kararının kesinleşmesiyle ödemesine hükmedilen yoksulluk ve iştirak nafakasını ödediği durumlarda başka biriyle evlenmesi durumunda eski eşine nafaka yükümlülüğü kalkar mı? Bu sorunun cevabını kanunlar, içtihatlar ve hakkaniyet ilkesi ışığında sizin için cevaplayacağız.

Erkek Evlenirse Nafaka Düşer Mi?

Nafaka borçlusunun erkek olduğunu varsaymıştır. Erkek nafaka borçlusunun ödemesine hükmedilebilecek 4 farklı nafaka vardır. Bunlardan ilki tedbir nafakasıdır. Boşanma davası devam ederken ödeneceği için bu nafaka ödeyen erkek evlenirse durumuyla düşmesi mümkün değildir. Tedbir nafakası erkek evlenirse düşmez. 

Boşanma davasının kesinleşmesiyle ödenmesine hükmedilebilecek davalar ise yoksulluk ve iştirak nafakasıdır. Yoksulluk davası boşanma neticesinde yoksulluğa düşeceği öngörülen eşin talebi üzerine mahkemece bağlanır. Ancak iştirak nafakasının ödenmesi talebe bağlı değildir. Erkek müşterek çocuklarına bakım sağlamak zorundadır. Bu nedenle hakim kendiliğinden yani re’sen iştirak nafakasına hükmeder.

Erkeğin ödemekle yükümlü son nafakası yardım nafakasıdır. 18 yaşını doldurmuş ancak üniversite okuyan müşterek çocuğa ödenmesi kesilen iştirak nafakasından sonra talep edilmesi koşuluyla yardım nafakası ödenebilecektir. 

Erkek boşandıktan sonra tekrar bir evlilik gerçekleştirmiş ve hatta bu evlilikten bir çocuğu olmuş olabilir. Bu durumda erkeğin masrafları ciddi oranda artmış olacaktır. Hatta asgari ücretle çalışan bir kişi de olabilecektir. Türk Medeni Kanunu gereği bu evlilik ve bu evlilikten doğan çocuklar eski eşe ve müşterek çocuklara nafaka ödenmesine tek başına sebep oluşturamaz. Kanunda yoksulluk nafakasının kesilme nedenleri açık bir şekilde sayılmıştır. Bu durum geçerli bir sebep olarak sayılmamıştır. Yargıtay verdiği emsal kararlarında erkeğin bir başkasıyla evlenmesi nedeniyle masraflarının artmasını gerekçe gösterdiği ve nafakanın ödenmemesini talep ettiği davalarda ret kararı vermiştir.

Toplumumuzda sıkça rastlamamış olsak da erkeğin nafaka alacaklısı, kadının nafaka borçlusu olması için kanunda hiçbir engel bulunmamaktadır. Aslında Türk Medeni Kanunu nafaka hükümlerinde cinsiyet belirtilmemiştir. Kadın için düzenlendiği varsayılan ve kadına verildiği zannedilen tüm haklar erkeğe de verilmiştir. 

Nafaka alacaklısının erkek olduğu durumlarda, erkek bir başkasıyla evlilik gerçekleştirmiş ise kadın nafaka ödemeyi kesecek midir? Türk Medeni Kanununda cinsiyet belirtilmediğini söylemiştik. Nafakanın düzenlendiği hükümlerde, nafakanın ödenmemesi için gereken sebepler sayılmıştır. 

Türk Medeni Kanunu 176/3

İrat biçiminde ödenmesine karar verilen maddî tazminat veya nafaka, alacaklı tarafın yeniden evlenmesi ya da taraflardan birinin ölümü hâlinde kendiliğinden kalkar; alacaklı tarafın evlenme olmaksızın fiilen evliymiş gibi yaşaması, yoksulluğunun ortadan kalkması ya da haysiyetsiz hayat sürmesi hâlinde mahkeme kararıyla kaldırılır.

Kanunda açıkça görüldüğü üzere nafaka alacaklısının evlenmesi halinde nafaka ödeme yükümlülüğü de ortadan kalkacaktır. Kanun koyucu yalnızca evlendiği durumu saymamıştır. Erkek nafakasının kesilmemesi amacıyla hareket etmişse ve bir başkasıyla fiili olarak birlikteyse ve evlilik hayatı yaşıyorsa, nafaka borçlusunun aile mahkemesine dava açması ve durumu ispatlayarak nafakanın kesilmesini talep etmesi durumunda erkeğe nafaka ödenmeyecektir. 

Hangi Durumlarda Nafaka Kesilir?

Nafaka borçlusu,

• Tedbir nafakası ödemekle yükümlüyse boşanma kararı kesinleşinceye kadar, 
• İştirak nafakası ödüyorsa müşterek çocuk ergin olana kadar yani 18 yaşını doldurana kadar, 
• Müşterek çocuğa üniversitede okuması veya üniversiteye hazırlanması sebebiyle yardım nafakası ödüyorsa çocuk sigortalı bir işe girinceye kadar, 
• Yoksulluk nafakası ödüyorsa süresiz olarak veya karşı taraf yoksulluktan kurtuluncaya kadar nafaka ödemeye devam eder.

Yoksulluk nafakası dışında diğer nafakalara belli bir süre öngörülmüştür. Peki yoksulluk nafakasını nafaka borçlusu ne olursa olsun ödenmeye devam edecek mi? Cevap, hayır.

1. Nafaka borçlusunun veya nafaka alacaklısının vefatı: Nafaka ödeyen tarafın vefatı durumunda nafaka borçlusunun borcu başkasına geçmeyeceği gibi nafaka alacaklısının alacağı da vefatıyla birlikte mirasçısına geçmez.
2. Nafaka alacaklısının kendisine nafaka ödenmesine karşı isteksiz olması: Nafaka ödenmesine hükmedilen maddi olarak güçsüz taraf nafaka ödeyecek tarafın ödeyeceği nafakayı istemiyor olabilir. Bu durumda talep etmemesi sebebiyle kendisine nafaka ödenmez.
3. Nafaka alacaklısının meslek sahibi olması veya iş bulması durumunda yoksulluk durumunun bitmesi: Yalnızca nafaka alacaklısının iş sahibi olması nafakanın kesilmesi için yeterli değildir. Nafaka alacaklısının bu iş sayesinde geçimini sağlama kabiliyetine erişmiş olması gerekmektedir. 
4. Nafaka alacaklısı kira gelirine veya emekli maaşına hak kazanmışsa: Miras yoluyla bazı gayrimenkuller elde etmiş veya emekli maaşı bağlanmış nafaka alacaklısı geçimini sağlayabiliyorsa kendisine nafaka ödenmez
5. Nafaka alan taraf evlendiyse veya resmi nikah olmadan bir başkasıyla evlilik hayatı yaşıyor: Bu durumda kendisine nafaka ödenmez
6. Nafaka ödeyen taraf kendi rızası dışında işten ayrılmış ve başka bir gelire sahip değilse: Belli bir geliri olmayan nafaka borçlusunun maddi gücü ortadan kalkmıştır ve nafaka ödemez.

Erkek Hangi Hallerde Nafaka Ödemez?

Boşanma davalarında kadının mali olarak güçsüz olması alışılagelmiş bir durumdur. Eski toplumsal kurallar nedeniyle veya hamilelik, doğum, lohusalık, bebek bakımı, çocuk bakımı veyahut ev işleriyle meşgul olan kadınlar evlenmeyle iş hayatından ve kariyerlerinden kopmaktadır. Bu nedenle de çoğu ailede giderlerden tamamen erkek eş sorumludur.

Yine de her koşulda kadına yoksulluk nafakası ödenmeyecektir. Yoksulluk nafakası cinsiyet belirtilmeden düzenlenmiş, boşanmayla yoksulluğa düşecek eşe ödenen nafakadır. Her boşanma davasında kadına süresiz yoksulluk nafakası ödenmesine hakimce hükmedilmesi mümkün değildir.

Yoksulluk nafakası bir zenginleşme sebebi olamaz. Daha boşanma davası sürerken, kadının yoksul duruma düşmeyeceği tespit edilirse, kadın yoksulluk nafakasını bir zenginleşme sebebi veya erkekten fazladan yararlanma olarak görüyorsa ve erkek eş maddi olarak kadından daha güçlü değilse yoksulluk nafakasına hükmedilemeyecektir. 

Kanunun öngördüğü şartlardan bir diğeri de nafaka alacak tarafın daha ağır kusurlu olmamak zorunda olmasıdır. Yani kadın, erkekten daha ağır kusurlu ise yoksulluk nafakası alması mümkün değildir. Nafaka verecek eşin kusurlu olup olmaması önemli değildir. 

Boşanma davasında veya daha sonra bağımsız olarak açılabilen yoksulluk nafakası davasında saydığımız sebepler incelenecek ve durum tespit edilecektir. Eğer yoksulluk nafakasına hükmedilmişse ve de süresiz olarak bu nafakanın erkek tarafından kadına ödeneceğine karar verildiyse bu durumda bazı şartların gerçekleşmesiyle “nafakanın kaldırılması” davasını erkek açabilecektir. Bu davanın açılmasıyla süresiz yoksulluk nafakasının ödenmesi kararı kalkar ve erkek nafaka yükümlülüğünden kurtulur. 

Sıkça Sorulan Sorular