Karara Çıkmış Ne Demek?
Yargılama sürecinde “karara çıkmış” ibaresi, hâkimin dosya hakkında hüküm kurduğunu ve çoğunlukla duruşmada kısa kararın açıklandığını ifade eder; ancak bu durum kararın kesinleştiği anlamına gelmez. Kararın hukuken bağlayıcı ve icra edilebilir hâle gelebilmesi için gerekçeli kararın yazılması, taraflara tebligat yapılması ve istinaf/temyiz sürelerinin işletilmesi gerekir. Dolayısıyla “karara çıkmış” statüsü, davanın esasa ilişkin olarak sonuçlandığını; fakat kesinleşme ve uygulama adımlarının tamamlanmasının beklendiğini gösterir. Tarafların UYAP/E-Devlet üzerinden dosya durumunu izlemesi, tebligat tarihinden itibaren kanun yolu sürelerini titizlikle takip etmesi hak kaybını önlemek açısından önem taşır.
Dosya Durumu “Karara Çıkmış” Ne Demek? (UYAP/E-Devlet)
UYAP/E-Devlet ekranında görülen “karara çıkmış” ibaresi, dosya hakkında hükmün kurulduğunu ve kısa kararın açıklandığını, ancak henüz kesinleşme ve kapanma aşamalarının tamamlanmadığını gösterir. Bu statüde dosya, gerekçeli kararın yazılması, taraflara usulüne uygun tebligat yapılması ve istinaf/temyiz sürelerinin geçmesi gibi adımları bekler. Bu nedenle “karara çıkmış” ifadesi, davanın esasta sonuçlandığını; fakat icra edilebilirlik, arşive kaldırma ve kapanma tarihi gibi uygulama sonuçlarının kesinleşme sonrasında oluşacağını belirtir.
UYAP ve E-Devlet’te Görünen İbareler ve Kapanma Tarihi
UYAP/E-Devlet akışında tipik sıralama şöyledir: “Karar verildi/karara çıkmış” → “Gerekçeli karar sisteme yüklendi” → “Tebligat yapıldı” → “Kesinleşti” → “Dosya kapandı/arşivlendi.”
Kapanma tarihi, kararın kesinleşmesi ve kalemce kesinleşme şerhi işlendiği anda sisteme düşer. Bu tarihe kadar dosya açık görünür; tarafların kanun yolu hakları ve maddi hata düzeltimi gibi işlemleri mümkün olabilir.
“Arşivlendi/Kapandı” Statüsüne Geçişin Şartları
Bir dosyanın “kapandı/arşivlendi” statüsüne geçebilmesi için genellikle:
- Gerekçeli kararın tamamlanıp tebliğ edilmiş olması,
- İstinaf/temyiz yoluna süresinde başvurulmaması veya başvurulmuşsa üst mahkeme sürecinin bitmesi,
- Mahkeme kalemince kesinleşme şerhinin düzenlenmesi ve UYAP’ta işlenmesi,
- Gerekliyse harç ve yargılama giderlerinin tamamlanması
şarttır. Bu koşullar sağlandığında dosya kesinleşir, icra edilebilir hâle gelir ve sistemde kapanma ile arşiv statüsüne aktarılır.
Karara Çıkmış Dava Ne Zaman Sonuçlanır?
“Karara çıkmış” ibaresi davanın esasa ilişkin hükümle sonlandığını gösterir; fakat dosyanın hukuken sonuçlanması için gerekçeli karar, tebligat ve kanun yolu aşamalarının tamamlanması gerekir. Bu nedenle dosya, karar açıklamasından hemen sonra değil; sürelerin dolması veya üst mahkeme incelemesinin bitmesi ile birlikte sonuçlanmış sayılır.
Gerekçeli Kararın Yazılma Süreci
Mahkeme, duruşmada açıkladığı kısa kararı dayanaklarıyla birlikte gerekçeli karar hâline getirir ve UYAP’a yükler. Uygulamada, dosyanın kapsamı ve iş yüküne göre bu süreç birkaç gün ile birkaç hafta (bazı hâllerde daha uzun) arasında değişebilir. Gerekçeli karar yazılmadan kanun yolu süreleri işlemeye başlamaz.
Tebligat ve Sürelerin Başlangıcı
Gerekçeli kararın usulüne uygun tebliği ile birlikte istinaf/temyiz gibi kanun yolu süreleri başlar. Tebligatta eksiklik veya hatalı tebligat varsa süreler işlemez; bu durumda dosya kesinleşmiş sayılmaz. Tarafların tebliğ tarihini ve süre hesabını titizlikle takip etmesi hak kaybını önler.
Kanun Yolları İşlerken Sürecin Zaman Çizelgesi
Taraflar süresinde itiraz etmezse, karar süre bitiminde kesinleşir ve dosya kapanma aşamasına geçer. İstinaf/temyiz başvurusu yapılırsa dosya üst mahkemeye gönderilir; inceleme tamamlanıp karar onanır, bozulur veya düzeltilerek onanırsa süreç buna göre kesinleşme ile sonuçlanır. Son aşamada kesinleşme şerhi düzenlenir, karar icra edilebilir hâle gelir ve dosya arşive alınır.
Karara Çıkmış Dosya Ne Zaman Kapanır?
“Karara çıkmış” statüsündeki bir dosya, ancak kesinleşme sağlandığında kapalı statüsüne geçer. Bunun için gerekçeli kararın tamamlanması, taraflara usulüne uygun tebligat yapılması ve kanun yolu (istinaf/temyiz) sürelerinin dolması veya üst mahkeme incelemesinin bitmesi gerekir. Bu adımlar tamamlandığında karar icra edilebilir hâle gelir ve dosya UYAP’ta “kapandı/arşivlendi” olarak görünür.
Kesinleşme Şartları ve Kesinleşme Şerhi
- Sürelerin İşlemesi: Gerekçeli kararın tebliği ile birlikte kanun yolu süreleri başlar. Süresinde başvuru yoksa, karar süre sonunda kendiliğinden kesinleşir.
- Üst Mahkeme İncelemesi: İstinaf/temyiz edilmişse, üst mahkemenin onanması/bozması veya düzelterek onaması sonucuna göre dosya kesinleşir.
- Kesinleşme Şerhi: Kesinleşme üzerine mahkeme kalemi kesinleşme şerhi düzenler. Bu şerh, kararın bağlayıcı ve icra edilebilir olduğunu gösteren ana belgedir.
Kapanma ve Mahkeme Arşiv Süreci
- UYAP Kayıtları: Kesinleşme şerhi işlendiğinde UYAP’ta “kapanma tarihi” oluşur; dosya “kapalı” statüsüne alınır.
- Arşiv İşlemi: Fizikî dosyalar mahkeme arşivine kaldırılır; dijital dosyalar sistem üzerinde saklanır.
- Uygulama Sonuçları: Kararın niteliğine göre nüfus, tapu, icra gibi kurumlara bildirim/işlem yapılabilir (ör. boşanma kararının Nüfus Müdürlüğü’ne bildirilmesi, ilamlı icra başlatılması).
- Pratik Not: Hatalı/eksik tebligat veya masraf/harç eksiklikleri, kapanma sürecini geciktirebilir; tebliğ ve masraf kalemlerinin tamamlanması sürecin hızlanması için kritik önemdedir.
Boşanma Davasında “Karara Çıkmış” Ne Demek?
Aile mahkemesinde “karara çıkmış” ibaresi, hâkimin kısa kararı açıkladığını ve dosyanın esasen sonuçlandığını gösterir; ancak bu aşama kesinleşme anlamına gelmez. Sürecin tamamlanması için gerekçeli kararın yazılması, taraflara tebliğ edilmesi ve istinaf/temyiz sürelerinin işlemesi gerekir. Kesinleşmeden önce nüfus kaydına boşanma şerhi düşülmez; nafaka, velayet, tazminat gibi hüküm fıkralarının icra kabiliyeti de kararın türüne göre değişir.
Kesinleşme Sonrası Nüfus Kaydı ve Uygulama İşlemleri
- Kesinleşme şerhi düzenlendiğinde mahkeme kalemi, kararı Nüfus Müdürlüğü’ne bildirir; tarafların medeni hâli kayıtlara işlenir.
- Velayet, kişisel ilişki, soyadı gibi aile hukukuna ilişkin düzenlemeler kesinleşme ile bağlayıcı hâle gelir.
- Mal rejimi tasfiyesi ve katılma alacağı talepleri, boşanmanın kesinleşmesinden sonra ayrı bir süreç olarak yürütülebilir.
Nafaka/Tazminat Hükümlerinin İcrası
- Nafaka (tedbir, yoksulluk, iştirak) kararları çoğu durumda kesinleşmeden icra edilebilir; gerekçeli karar ve icra şerhi ile ilamlı icra başlatılabilir.
- Maddi–manevi tazminat ve yargılama gideri/vekâlet ücreti gibi para alacakları kural olarak kesinleşmeden icraya konu edilemez; kesinleşme şerhi sonrası takibe geçilir.
- İcra takibinde faiz başlangıcı, hüküm fıkrasında öngörülen tarih/işlem esas alınır; tebligat hataları ve süre aşımı hak kaybı doğurabileceğinden adımlar UYAP/E-Devlet üzerinden titizlikle izlenmelidir.
Hukuk Değişik İş Dosyası Karara Çıkmış Ne Demek?
Hukuk değişik iş dosyasında “karara çıkmış” ibaresi, mahkemenin asıl bir dava yürütmeden, belirli bir izin, tespit, onay veya tedbir talebi hakkında hüküm kurduğunu gösterir. Bu karar çoğunlukla duruşmada kısa karar olarak açıklanır; ancak hukuken bağlayıcı ve icra edilebilir hâle gelmesi için gerekçeli kararın yazılması, taraflara tebliğ edilmesi ve varsa kanun yolu (itiraz/istinaf) süresinin işletilmesi gerekir.
Değişik İşlerin Tipik Konuları
- İhtiyati tedbir / ihtiyati haciz talepleri
- Delil tespiti, tespit veya izin/onay başvuruları
- Vesayet işleri, mirasçılık belgesi gibi çekişmesiz yargı başvuruları
Kanun Yolları ve Süreler
- Kararda “itiraz/istinaf yolu açık” ibaresi varsa, tebliğden itibaren öngörülen sürede başvuru yapılabilir.
- Bazı değişik iş kararları kesin nitelikte olabilir; bu durumda üst mahkeme yolu kapalıdır.
- Süresinde başvuru yoksa, karar kesinleşir ve dosya kapanma/arşiv aşamasına geçer.
Uygulama ve İcra
- İhtiyati tedbir/haciz gibi kararlar, kanunun öngördüğü hâllerde kesinleşmeden icra edilebilir; kararın uygulanması için şerhli örnek ve gerekli teminat aranabilir.
- Tespit/izin kararları, ilgili idare veya kişi nezdinde doğrudan işlem doğurabilir; yine de tebliğ ve kesinleşme adımlarının takibi hak kaybını önler.
Karara Çıkmış Dosya Ne Zaman Tebliğ Edilir?
“Karara çıkmış” ibaresinden sonra gerekçeli karar yazılır ve taraflara usulüne uygun tebligat yapılır. Süreler, yalnızca gerekçeli kararın tebliği ile başlar; kısa kararın duruşmada okunması tek başına süreyi işletmez.
Tebligatın Esası: Ne Tebliğ Edilir, Ne Zaman Başlar?
- Tebliğ edilen belge: Mahkemenin gerekçeli kararı ve kanun yolu gösterimi.
- Başlangıç anı: Tebliğ tarihi; istinaf/temyiz gibi kanun yolu süreleri bu tarihten itibaren hesaplanır.
- Kısa karar: Yol gösterici olsa da süreleri başlatmaz.
Usule Uygun Tebligat Şartları
- Doğru adres/KEP ve yetkili muhatap şarttır.
- Vekile tebligat önceliklidir; vekil varken tarafa yapılan tebligat geçersiz sayılabilir.
- Tebligat parçası/tebliğ mazbatası UYAP’ta görünmeli, imza/tarih içermelidir.
Elektronik Tebligat (e-Tebligat) ve Süreler
- E-tebligatta bildirim, sisteme ulaşma anında yapılmış sayılır; muhatabın öğrenmesi aranmaz.
- Resmî tatil/hafta sonu süreyi durdurmaz; bitiş son gün tatilse süre ilk iş günü sona erer.
Tebligat Hataları ve Sonuçları
- Yanlış kişi/adrese tebligat, muhataba ulaşmayan veya eksik tebligat süreyi başlatmaz.
- Hatalı tebligat iptal ettirilip yeniden tebligat istenebilir; bu süreçte kesinleşme doğmaz.
Kanun Yolları: İstinaf, Temyiz ve İtiraz – Süreler ve Etkileri
“Karara çıkmış” bir dosyada tarafların başvurabileceği kanun yolları; uyuşmazlığın türüne göre itiraz, istinaf ve temyizdir. İtiraz, çekişmesiz yargı ve bazı ara kararlara karşı aynı yargı çevresinde yapılan olağan başvurudur; merci kararın kaldırılmasına, değiştirilmesine veya onaylanmasına karar verebilir. İstinaf, ilk derece mahkemesinin nihai kararını hem hukuk hem de olgu yönünden yeniden inceleme imkânı tanır; sonuç, kaldırma-geri gönderme, düzelterek onama veya esastan ret olabilir. Temyiz ise istinaf aşamasından geçen ve temyize tabi kararların hukuka uygunluk denetimidir; Yargıtay/Danıştay kural olarak olguyu değil hukuku inceler, onama veya bozma kararı verebilir.
Sürelerin başlangıcı, istisnalar saklı kalmak kaydıyla gerekçeli kararın usulüne uygun tebliğidir; duruşmada okunan kısa karar tek başına süreyi başlatmaz. Hukuk yargısında genel kural tebliğden itibaren iki hafta, idari yargıda çoğunlukla otuz gündür; ceza yargısında ise süre rejimi ayrı düzenlenir. Usulsüz tebligat süreyi işletmez; hatalı tebligatın iptali ve yeniden tebligat talebiyle hak kaybı önlenebilir. Haklı mazeretle kaçırılan hallerde, koşulları varsa eski hâle iade mümkündür.
Kanun yoluna başvuru, kural olarak kararın kesinleşmesini erteler; ancak icra kabiliyeti kararın niteliğine göre değişir. Örneğin nafaka gibi bazı hükümler kesinleşmeden icra edilebilir; buna karşılık çok sayıda para alacağı ilamında uygulamada kesinleşme şerhi aranır. Üst mahkemeye gidildiğinde icra kendiliğinden durmaz; icranın geri bırakılması (tehir-i icra) veya tedbir talebi ayrıca gündeme getirilmelidir. Sürecin sonunda kanun yolu kullanılmamışsa ya da üst mahkeme incelemesi tamamlanmışsa, kalemce kesinleşme şerhi düzenlenir; karar bağlayıcı ve icra edilebilir hâle gelir, dosya kapanma/arşiv aşamasına geçer.
Karar Kesinleşmeden İcra Edilebilir mi?
Kural olarak ilamların icrası kesinleşmeye bağlı değildir; karar gerekçeli biçimde yazılıp taraflara tebliğ edildikten ve icra edilebilir örnek (şerhli suret) alındıktan sonra ilamlı icra yoluna gidilebilir. Bunun nedeni, kanun yollarına başvurunun çoğu dosyada icrayı kendiliğinden durdurmamasıdır. Taraf, üst mahkemeye başvurmuşsa icranın geri bırakılması (tehir-i icra) gibi koruma mekanizmalarını ayrıca talep etmelidir.
Bununla birlikte bazı alanlarda kesinleşme şartı aranır. Örneğin boşanma hükmünün nüfus kaydına işlenmesi, kişisel durumlara (şahsın hâline) ilişkin belirli hükümler ve taşınmazın aynına etkili tescil/terkin sonuçları, uygulamada kesinleşmeden işlem görmez. Öte yandan nafaka kararları ve kanunun açıkça “kesinleşmeden icra edilebilir” dediği hükümler, süreler beklenmeksizin icra kabiliyeti kazanır.
Gerekçeli Karar Nedir, Ne Zaman ve Nasıl Yazılır?
Gerekçeli karar, mahkemenin duruşmada açıkladığı kısa kararın dayanaklarını ayrıntılandırdığı, uyuşmazlığın olay, delil ve hukukî nedenleri ile birlikte sonuç hükmünü ortaya koyan resmî metindir. Bu metinde tarafların iddia ve savunmalarının özeti, toplanan delillerin nasıl değerlendirildiği, uygulanmasına karar verilen kanun hükümleri ve nihayet bağlayıcı hüküm fıkrası yer alır. Böylece taraflar, kararın neden ve nasıl verildiğini anlayabilir; üst mahkeme denetimi için gerekli çerçeve oluşur.
Zamanlama bakımından, kısa karar açıklandıktan sonra mahkeme gerekçeyi yazar, imzalar ve UYAP’a yükler. Uygulamada bu süreç dosyanın kapsamına ve iş yoğunluğuna göre değişmekle birlikte, makul bir süre içinde tamamlanır. Kararın tebliği, UYAP’a yüklenen gerekçeli metin üzerinden yapılır ve kanun yolu süreleri tebliğ tarihiyle birlikte işlemeye başlar. Kısa karar tek başına süre başlatmaz; bu nedenle tarafların tebligat zarfı ve tebliğ tarihini dikkatle kontrol etmesi hak kaybını önler.
Teknik olarak gerekçeli karar, üst mahkemelerin yapacağı hukukî denetimin temelidir ve çoğu durumda icra edilebilirlik de bu metne bağlıdır. Kararda maddi yazım hatası tespit edilirse, düzeltme talep edilebilir; ancak bu, kararın esası yönünden kanun yoluna başvurma hakkının yerini tutmaz. Sonuç olarak, “karara çıkmış” ibaresi görülünce izlenecek en kritik adım, gerekçeli metne ulaşıp tebliğ tarihini esas alarak süre yönetimini doğru yapmaktır.
Sık Yapılan Hatalar ve Pratik Öneriler
“Karara çıkmış” ibaresini “kesinleşti” sanmak en yaygın hatadır. Kesinleşme için gerekçeli kararın tebliği ve kanun yolu sürelerinin tamamlanması gerekir; tebliğ gelmeden süre işlemez. İkinci hata, tebligatın usulüne uygunluğunu kontrol etmemektir. Vekil varken tarafa yapılan tebligat, yanlış adres, eksik mazbata gibi usulsüzlükler süreyi başlatmaz; buna rağmen süre geçti zannedilerek hak kaybı yaşanabilir. Üçüncüsü, istinaf/temyiz dilekçesinin yalnızca sonuç taleple sınırlı bırakılmasıdır. Delillerin değerlendirilmesine, usul ihlallerine ve hukuka aykırılıklara somut atıf yapılmayan başvuruların başarı şansı düşer. Dördüncü hata, kararın icra kabiliyetini yanlış okumaktır: Bazı hükümler (ör. nafaka) kesinleşmeden icra edilebilirken, para alacaklarına ilişkin birçok ilamda kesinleşme şerhi aranır. Son olarak, UYAP/E-Devlet kayıtlarının pasif takibi de risktir; kapanma tarihi, kesinleşme şerhi ve bildirimlerin anlık kontrolü, gerekirse tehir-i icra/tedbir talebiyle birlikte strateji kurulmasını sağlar.
Pratik öneri olarak, tebliğ zarfındaki tarihi derhal not edin ve süre hesabını takvime işleyin; şüphede eski hâle iade imkânını değerlendirin. Gerekçeli kararı maddi yazım hataları yönünden inceleyip düzeltme talebini gecikmeden verin. İcra baskısı ihtimali bulunan dosyalarda kararın icra şerhli örneğini ve karşı tarafın hamlelerini öngörerek teminat, tedbir veya icranın geri bırakılması seçeneklerini önceden planlayın. Böylece “karara çıkmış” aşaması, belirsizlik değil, hakların etkin yönetildiği düzenli bir geçiş sürecine dönüşür.
Avukat Fatih Tahancı, 2015 yılında Hukuk Fakültesini tam burslu, onur öğrencisi olarak Ankara’da tamamlamıştır. Avukatlık stajını Ankara Barosu nezdinde; ceza hukuku, sigorta hukuku, tazminat hukuku, iş hukuku, icra hukuku ve idare hukuku konularına odaklanmış çeşitli avukatlık bürolarında staj yaparak tamamlamıştır. Avukat Fatih Tahancı Çankaya/Ankara’da bulunan Tahancı Hukuk Bürosu’nda avukatlık faaliyeti göstermektedir.