Sözleşmeli Öğretmenlik Mülakat İtiraz ve İptal Davası

Sözleşmeli Öğretmenlik Mülakat İtiraz ve İptal Davası, öğretmen adaylarının sözlü sınav (mülakat) sonucuna karşı idari başvuru ve/veya idare mahkemesinde iptal davası yoluyla hak arama sürecini ifade eder. KPSS başarı sırasına göre mülakata çağrılan adaylar, objektiflik, eşitlik ve ölçme-değerlendirme ilkelerine aykırı işlemler nedeniyle mağduriyet yaşadıklarında; mülakat sonucuna itiraz edebilir veya doğrudan iptal davası açabilir. Uygulamada, itirazın reddi yahut tebliğden itibaren 60 gün içinde açılacak dava ile işlemin iptali talep edilir; ayrıca, atama takvimindeki hak kayıplarını önlemek için yürütmenin durdurulması istemi büyük önem taşır.

Öğretmenlik Mülakatı

Sözleşmeli öğretmenlik mülakatı, KPSS başarı sırası esas alınarak belirlenen kontenjanın üç katı adayın çağrıldığı, adayın mesleki yeterliliği, iletişim ve ifade becerileri, eğitim felsefesine uyumu ve durum çözümleme kabiliyeti gibi başlıklarda değerlendirildiği sözlü sınavdır. Değerlendirme sonunda oluşan mülakat puanı, KPSS puanının %50’si ile sözlü puanın %50’si birleştirilerek atamaya esas puanı oluşturur.

Komisyon ve sınav akışı özetle:

• Sınav, idarece belirlenen sözlü sınav komisyonu tarafından yürütülür; komisyon başkan ve üyelerden oluşur ve tam sayı ile toplanır.
• Adaylar sınav salonunda kendini tanıtma, alan bilgisini yansıtma ve senaryo/örnek olay çözümleme aşamalarından geçer.
• Soru ve cevaplar tutanak altına alınır; puanlama 100 tam puan üzerinden yapılır ve en az 60 puan başarı ölçütü olarak kabul edilir.
• Sonuçlar duyurulduğunda, adaylar puan ve sıralamalarını görür; gerekli gördükleri hallerde itiraz veya dava yoluna başvurabilirler.

Mülakatta değerlendirilen başlıca kriterler:

• Eğitim/alan bilgisi: Müfredat, ölçme-değerlendirme, sınıf yönetimi, özel eğitim ve rehberlik boyutlarıyla teorik-pratik yeterlik.
• Kendini ifade ve muhakeme: Bir konuyu kavrayıp özetleme, kavramsal çerçeve kurma, analitik düşünme ve sonuçlandırma.
• İletişim ve sınıf içi duruş: Sözlü anlatım, beden dili, temsil kabiliyeti, empati ve öğrenciyle etkileşime uygun yaklaşım.
• Problem çözme/senaryo analizi: Örnek olaylarda pedagojik ve hukuki çerçeveye uygun, ölçülebilir ve tutarlı çözüm üretme.
• Güncel eğitim politikaları ve teknoloji: Eğitimde dijital araçlar, ölçme güvenliği, kapsayıcı eğitim, yaşam boyu öğrenme farkındalığı.
• Etik ve mesleki tutum: Tarafsızlık, eşitlik ilkesi, mesleki etik ve kurumsal uyum.

Puanın hesaplanması (örnek formül):

• Atamaya Esas Puan = (KPSS Puanı × %50) + (Mülakat Puanı × %50)
  Bu birleşik puan, branş kontenjanı içinde sıralamayı ve dolayısıyla atama sonucunu belirler.

Neden önemlidir?
Mülakatın usule uygun yürütülmesi; soruların önceden hazırlanıp kayda alınması, objektif kriterler üzerinden gerekçeli puanlama yapılması ve eşitlik/şeffaflık ilkelerine uyum, sonradan doğabilecek itiraz ve iptal davası süreçlerinin seyrini doğrudan etkiler. Bu nedenle adayın sınav günü sakin ve sistematik ilerlemesi, verilen sorulara ölçülebilir ve kayda değer yanıtlar vermesi, sürecin belgelendirilebilir şekilde yürütülmesi kritik önemdedir.

Öğretmenlik Mülakat Sınavının İlanı

Öğretmenlik mülakat sınavı, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından ilan edilen tarihlerde ve belirlenen sınav merkezlerinde gerçekleştirilir. Sözlü sınava çağrılacak aday sayısı, her branş için ayrılan kontenjanın üç katı kadar olup, bu adaylar KPSS puan sıralamasına göre belirlenir. Sınava girecek adaylar için sınavın yapılacağı tarih, yer ve saat bilgileri resmi duyurular aracılığıyla ilan edilir.

Mülakata katılan adaylar öncelikle kendilerini tanıtır, ardından alan bilgisi, güncel eğitim politikaları, iletişim becerileri ve pedagojik yaklaşımları ölçen sorulara yanıt verir. Sınav komisyonu, adayın verdiği cevapları ve sınav esnasındaki tutumunu değerlendirerek 100 tam puan üzerinden bir not verir. Bu puan, KPSS puanı ile birlikte hesaplanarak atama sıralamasında belirleyici olur.

Başarı kriterleri:

• Adayların mülakattan en az 60 puan almaları gerekir.
• KPSS puanının %50’si ile mülakat puanının %50’si birleştirilerek atamaya esas puan hesaplanır.
• Sonuçlar, tüm mülakatların tamamlanmasının ardından resmi duyurularda belirtilen süre içinde açıklanır.

Mülakat sonuçlarının ilan edilmesiyle birlikte, başarısız olan adayların itiraz ve iptal davası açma hakları doğar. Bu nedenle sınav ilanı ve sonuç duyurularının yakından takip edilmesi, hukuki hakların kaybolmaması açısından oldukça önemlidir.

Öğretmen Mülakat Sonucuna İtiraz Nasıl Yapılır?

Öğretmen mülakat sonucuna itiraz, adayların sınav sonuçlarının açıklanmasının ardından başvurabilecekleri ilk hukuki yoldur. Adaylar, sonuçların ilanından sonra belirtilen süre içerisinde il milli eğitim müdürlüğü aracılığıyla sözlü sınav komisyonuna itiraz dilekçesi sunabilirler.

İtiraz süreci şu şekilde işler:

• İtiraz başvurusu, sonuçların ilanından itibaren belirlenen süre (genellikle 15 gün) içinde yapılmalıdır.
• Başvuru yazılı dilekçe ile gerçekleştirilir.
• İtiraz dilekçesi, genellikle maddi hata dilekçesi olarak işleme alınır.
• Komisyon, dilekçeyi inceleyerek itirazı kabul veya reddetme kararı verir.
• Karar, il milli eğitim müdürlüğü tarafından adaya tebliğ edilir.

Önemli hususlar:

• İtiraz süresinin geçirilmesi durumunda başvurular işleme alınmaz.
• Komisyon kararları oy çokluğuyla verilir.
• İtirazın reddi halinde adayın idari dava açma hakkı saklıdır.

Uygulamada, itirazların çoğunlukla reddedildiği ve adayların sonuç almak için doğrudan iptal davası açmayı tercih ettiği görülmektedir. Bu nedenle adayların süreci yakından takip ederek, hak kaybı yaşamamak için sürelere özellikle dikkat etmeleri gerekir.

Sözleşmeli Öğretmenlik İçin Aranan Başvuru Şartları

Sözleşmeli öğretmen pozisyonuna atanmak üzere başvuruda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 48. maddesinde aranan genel şartların yanında Sözleşmeli Öğretmen İstihdamına İlişkin Yönetmelik’in 5. maddesinde “a) Mezun olunan yükseköğretim programının, Bakanlığın öğretmenliğe atanacakların tespitine ilişkin kararına göre atama yapılacak alana uygun olması, b) Öğretmenliğe kaynak teşkil eden yükseköğretim programlarından mezun olanların ihtiyacı karşılamadığı alanlara atanacaklar hariç, Bakanlıkça uygun görülen pedagojik formasyon eğitiminin başarıyla tamamlanmış olması, c) Yurt dışındaki yükseköğretim kurumlarından mezun olanların, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığınca yükseköğrenimlerinin ve/veya pedagojik formasyon belgelerinin yurt içindeki yükseköğretim kurumlarına veya programlarına denkliğinin kabul edilmiş olması, ç) KPSS’den, atanacakları alanlar için belirlenen taban puan ve üzerinde puan almış olması, d) Devlet memurluğundan veya öğretmenlik mesleğinden çıkarılmayı gerektiren bir ceza alınmamış olması.” belirtilen özel şartlar da aranır.

Belirtilen şartlar kümülatif şartlar olmakla birlikte herhangi birinin sağlanmaması halinde sözleşmeli öğretmenlik istihdamı kapsamında atanmaya engel olacaktır.

Öğretmenlik Mülakat Sınavına İptal Davası Nasıl Açılır?

Öğretmenlik sözlü mülakatında başarısız olan adaylar, sonuçların ilanından sonra idare mahkemesinde iptal davası açabilirler. Bu dava, doğrudan olumsuz mülakat sonucuna karşı açılabileceği gibi, önce itiraz yoluna gidilip itirazın reddi üzerine de açılabilir.

Dava açma süresi:

• Sınav sonucunun ilanından itibaren veya
• İtiraz edilmişse, itirazın reddinin tebliğinden itibaren
  60 gün içerisinde dava açılması gerekir.

Yetkili mahkeme:
Dava, sınav işlemini tesis eden idareye karşı idare mahkemesinde açılır.

Dava dilekçesinde bulunması gerekenler:

• Davacı ve varsa vekiline ait kimlik ve adres bilgileri,
• Davaya konu olan işlemin özeti,
• İşlemin hangi hukuka aykırılıkları içerdiği (örneğin: eşitlik ilkesine aykırılık, nesnellikten uzak değerlendirme, komisyonun usule aykırı oluşumu),
• Hukuki dayanaklar (örneğin: Anayasa’nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesi, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu),
• Davanın konusu ve istem kısmında açıkça “sözlü sınav sonucunun iptali” talebi,
• İşlem tarihi ve tebliğ bilgileri,
• Gerekçeli olarak talep edilecekse yürütmenin durdurulması istemi.

Evrak ekleri:
Dava konusu karar ve belgeler, karşı taraf sayısından bir fazla olacak şekilde dilekçeye eklenmelidir.

Yürütmenin durdurulması:
Özellikle öğretmen atama takvimindeki hak kayıplarını önlemek için dava dilekçesinde yürütmenin durdurulması talep edilmesi, adayın mağduriyetinin kısa sürede giderilmesi açısından büyük önem taşır.

Öğretmen Mülakat Sınavı İptal Nedenleri

Öğretmen mülakat sınavı, idarenin takdir yetkisi kapsamında yürütülse de bu yetki sınırsız değildir. Objektiflik, eşitlik ve hukuka uygunluk ilkelerine aykırı davranıldığında sınav sonuçları idari yargı denetimine tabi tutulur. Danıştay kararlarında da vurgulandığı üzere, mülakat sınavının usule ve esaslara aykırı yürütülmesi halinde sonuçların iptali mümkündür.

Başlıca iptal nedenleri şunlardır:

• Komisyonun usule uygun oluşturulmaması: Komisyon üyelerinin mevzuata uygun şekilde belirlenmemesi, yeterli sayıda üye ile toplanmaması.
• Soruların önceden hazırlanıp tutanağa bağlanmaması: Her adaya aynı veya eşdeğer güçlükte sorular yöneltilmemesi.
• Değerlendirme farklılıkları: Farklı illerdeki komisyonların aynı ölçütleri uygulamaması, adaylar arasında adil olmayan farklılıkların doğması.
• Yönetmelik kapsamı dışında sorular: Mesleki yeterlilikle ilgisiz, kişisel ya da mevzuat dışı soruların yöneltilmesi.
• Soru ve cevapların kayda geçirilmemesi: Adayın verdiği yanıtların yazılı olarak tutanağa bağlanmaması, hangi üyenin hangi notu verdiğinin ayrı ayrı gösterilmemesi.
• Nesnellikten uzak değerlendirme: Adayın doğru cevap vermesine rağmen düşük puan verilmesi veya puanlamanın gerekçelendirilmemesi.
• Puanların bağımsız takdir edilmemesi: Komisyon üyelerinin bağımsız değerlendirme yapmadan ortaklaşa puan takdir etmesi.

Bu tür usulsüzlükler, sınavın şeffaflığını ve objektifliğini zedelediği için idari işlemin iptali sonucunu doğurabilir.