Tütün ve Alkol Kaçakçılığı Suçu

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçu, ülkemiz hukuk sisteminde özellikle 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (KMK) kapsamında düzenlenmiştir. Bu suç, ticari amaçla kaçak tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı ve alkollü içeceklerin üretilmesi, bulundurulması, taşınması veya satılması hâllerini kapsamaktadır. Failin kastıyla işlenen bu suç, hem hapis hem de adli para cezası yaptırımlarını doğurur. Kaçak ürünün niteliği, miktarı ve ticari amaçla kullanımı, cezanın belirlenmesinde en önemli unsurları oluşturur. Ayrıca etkin pişmanlık hükümleriyle suçun işlendiği durumlarda cezai sorumluluk azaltılabilmektedir.

Sigara ve Alkol Kaçakçılığı Suçu Mevzuatımızda Nerede Düzenlenmiştir?

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçu, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu (KMK)’nun 3. maddesinin 18 ve devam eden fıkralarında düzenlenmiştir. Kanun, ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul veya benzeri işaret bulunmayan, yanıltıcı veya taklit işaret taşıyan tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol ve alkollü içeceklerin ticari amaçla üretilmesi, bulundurulması, nakledilmesi veya satılmasını suç olarak nitelendirir.

Suçun temel unsurları arasında şunlar yer almaktadır:

• Ticari amaçla üretmek, bulundurmak veya nakletmek,
• Satışa arz etmek veya satmak,
• Bu durumu bilerek ve ticari maksatla satın almak.

Bu hükümlere aykırı hareket eden kişiler, üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Suç konusu malların kaçak olarak yurda sokulduğunun tespit edilmesi hâlinde ise cezai sorumluluk ayrıca artırılır.

Kaçak Ürün Bulundurmak Suç Teşkil Eder Mi?

Kaçak ürün bulundurmak, ticari amaçla kaçak tütün ve alkollü ürünleri zilyedinde tutmak anlamına gelir. KMK m. 3/18’e göre, kaçak sigara ve alkolü ticari maksatla bulundurmak suç oluşturur.

Bu suç, yalnızca ürünün taşınması veya depolanmasıyla değil, aynı zamanda satışa arz edilmesi veya satılması ile de gerçekleşebilir. Ticari amaç güdülmeden, kişisel kullanım için bulundurulan ürünler ise suç kapsamında değerlendirilmez.

Dolayısıyla failin suç işlemiş sayılabilmesi için:

• Ürünlerin kaçak olduğunu bilmesi,
• Ticari amaçla hareket etmesi gerekir.

Kaçak ürünle yakalanan kişiler hakkında, ürünlerin kaçak olduğunun bilinmesi ve ticari amaçla hareket edildiğinin tespiti halinde adli işlem başlatılır. Bu nedenle bilerek ve ticari maksatla taşıyan, satan veya alan herkes suçun faili sayılacaktır.

Suçun Faili Kim Olur: Taşıyan mı, Satan mı, Alan mı?

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçunun faili, suç fiillerini gerçekleştiren herkes olabilir. Fail olmak için özel bir meslek veya pozisyon şartı aranmaz.

Ancak, kaçak ürünleri ticari amaç gütmeden alan, bulunduran veya taşıyan kişiler, suçun faili sayılmaz. Failin belirlenebilmesi için:

• Ürünlerin kaçak olduğunu bilmesi,
• Ticari amaçla hareket etmesi gerekir.

Kaçak ürünlerle yakalanan kişinin, ürünlerin kaçak olduğunun farkında olup olmadığı ve ticari amaçla hareket edip etmediği, cezai sorumluluğun tespitinde belirleyici rol oynar. Bu nedenle, bilerek ve ticari amaçla hareket eden herkes fail kabul edilir.

Sigara ve Alkol Kaçakçılığı Suçunun Cezası Nedir?

KMK m. 3/18’e göre, tütün ve alkol kaçakçılığı suçu işleyen kişiler için öngörülen cezalar şunlardır:

• Üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası,
• Yirmi bin güne kadar adli para cezası.

Bunun yanı sıra, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kâğıdı, etil alkol, metanol veya alkollü içeceklerin kaçak olarak yurda sokulduğunun anlaşılması hâlinde, KMK m. 3/10. fıkra hükmüne göre cezaya hükmedilir ve verilecek ceza üç yıldan az olamaz.

Cezanın belirlenmesinde ayrıca suça konu malların miktarı ve değeri, suçun işleniş biçimi ve failin kast düzeyi dikkate alınır.

Suça Konu Malların Değeri Ceza Üzerinde Etkili Midir?

KMK m. 3/23’e göre, suça konu kaçak tütün ve alkol ürünlerinin değeri, verilecek cezayı doğrudan etkiler.

• Eşyanın değeri fahiş ise, ceza yarısından bir katına kadar artırılır.
• Eşyanın değeri hafif ise, ceza yarısına kadar indirilir.
• Eşyanın değeri pek hafif ise, ceza üçte birine kadar düşürülebilir.

Bu düzenleme, suçun maddi etkisi ve toplumsal zararı ile orantılı olarak adil bir ceza uygulanmasını sağlar.

Kaçakçılık Suçu Sabıka Kaydına İşler Mi?

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçunun sabıka kaydına işleyip işlememesi, failin mahkûmiyetinin kesinleşmesine bağlıdır.

• Mahkemece yargılanıp mahkûmiyet kararı kesinleşmiş ise, suç sabıkaya işlenir.
• Henüz kesinleşmemiş mahkûmiyet kararları veya beraat durumları, sabıka kaydı oluşturmaz.

Bu nedenle, suçun hukuki sonuçları arasında sabıka kaydının oluşması, failin gelecekteki hukuki durumunu etkileyen önemli bir unsurdur.

Suçun Takibi Şikayete Bağlı Mıdır?

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçu, şikâyete bağlı olmayan suçlar kapsamındadır.

• Suç, yetkili makamlar tarafından resen soruşturulur ve kovuşturulur.
• Mağdur şikâyeti aranmaksızın, kolluk kuvvetleri ve savcılık tarafından gerekli işlemler başlatılır.

Bu düzenleme, suçun toplumsal etkisi ve kamu düzeni açısından önemini yansıtmaktadır ve failin her koşulda sorumlu tutulabilmesini sağlar.

Etkin Pişmanlık Halinde Ne Olur?

KMK m. 5/1 ve 5/2’ye göre, tütün ve alkol kaçakçılığı suçuna iştirak eden kişi, fiili resmî makamlara haber vermeden önce bildirirse ve diğer failleri ile kaçak eşyanın saklandığı yerleri yetkililere iletirirse:

• Faillerin yakalanması veya kaçak eşyanın ele geçirilmesi sağlanıyorsa, kişi cezalandırılmaz.
• Haber alındıktan sonra fiilin ortaya çıkmasına yardımcı olan kişiye verilecek ceza, üçte iki oranında indirilir.

Ayrıca, suç konusu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı kadar parayı Devlet Hazinesine ödeyen kişiler, soruşturma veya kovuşturma aşamasında cezadan yarı oranında veya üçte bir oranında indirim alabilir.

Bu hükümler, failin suçtan doğan zararı azaltma ve işbirliği yapma imkânını düzenler.

Suçun Tabi Olduğu Zamanaşımı Süresi Ne Kadardır?

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçu, olağan zamanaşımı süresi 8 yıldır.

• Suç işlendiği tarihten itibaren 8 yıl içinde dava açılmalıdır.
• Bu süre dolduğunda, fail hakkında ceza davası açılamaz ve soruşturma yapılamaz.

Zamanaşımı süresi, suçun ciddi hukuki sonuçlarını sınırlayarak failin gelecekteki hukuki durumunu etkiler.

Sigara ve Alkol Kaçakçılığı Suçu ile İlgili Yargıtay Uygulamaları

Yargıtay kararları, tütün ve alkol kaçakçılığı suçunun mahiyeti ve ceza uygulamaları açısından önemli rehberler sunmaktadır.

Örnek Yargıtay Kararları:

1. Kaçak sigara miktarının ticari nitelikte olduğu kabul edilmiştir:
   Sanığın araçta bulunan kaçak sigara miktarı, ticari amaç güdüldüğünü gösterir. Mahkeme, failin soyut beyanlarına dayanarak beraat hükmü vermiş ise, Yargıtay bu kararı hukuka aykırı bulmuştur. (Y 7. CD 2025/365 E., 2025/2811 K., 2023/10360 K.)
2. Etkin pişmanlık hükümlerine dikkat edilmesi gerekir:
   Suç tarihinde yürürlükte bulunan Kanun hükümlerine göre, kovuşturma aşamasında etkin pişmanlık uygulamasının olanaklı olduğu, gümrüklenmiş değer üzerinden ödeme yapılması hâlinde cezanın azaltılabileceği vurgulanmıştır.
3. Hukuka aykırı arama sonucu ele geçen eşya:
   Usulüne uygun alınmamış arama kararlarıyla elde edilen deliller yasak delil niteliğindedir, ancak usulüne uygun arama ve el koyma kararı varsa, deliller mahkûmiyetin dayanağı olarak kabul edilir. (Y 7. CD 23.02.2023 T, 2023/10498 E., 2023/1529 K.)

Bu kararlar, mahkemelerin failin kastı, ticari amaç, ürün miktarı ve değerini dikkate alarak hüküm tesis etmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

KAÇAKÇILIK SUÇU MADDE METNİ

Kaçakçılık Suçları

MADDE 3 – (Değişik: 28/3/2013-6455/54 md) (1) Eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın ülkeye sokan kişi, bir yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Eşyanın, gümrük kapıları dışından ülkeye sokulması halinde, verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılır.

 (2) Eşyayı, aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin ülkeye sokan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis ve on bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(3) Transit rejimi çerçevesinde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

 (4) Belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, hile ile yurt dışına çıkarmış gibi işlem yapan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

…

(10) Kaçakçılık suçunun konusunu oluşturan eşyanın akaryakıt ile tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler olması halinde, yukarıdaki fıkralara göre verilecek cezalar yarısından iki katına kadar artırılır, ancak bu fıkranın uygulanması suretiyle verilecek ceza üç yıldan az olamaz.

…

(16) Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya ülkeye sokanlar ile bunları bilerek bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(17) Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri; ilgili mevzuatta belirlenen şekilde temin etmesine rağmen belirlenen ürünlerde kullanmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak yayanlar, bunları alma veya kullanma hakkı olmadığı halde sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde ilgili kurum ve kuruluşları yanıltarak temin edenler, bunları taklit veya tahrif ederek ya da konulduğu üründen kaldırarak, değiştirerek ya da her ne suretle olursa olsun tedarik ederek amacı dışında kullananlar üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(18) (Değişik: 18/6/2014-6545/89 md.) Ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan ya da taklit veya yanıltıcı bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri taşıyan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri; a) Ticari amaçla üreten, bulunduran veya nakleden, b) Satışa arz eden veya satan, c) Bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın alan, kişi üç yıldan altı yıla kadar hapis ve yirmi bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır. Ancak, tütün mamullerinin etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin kaçak olarak yurda sokulduğunun anlaşılması hâlinde, onuncu fıkra hükmüne istinaden cezaya hükmolunur.

TÜTÜN VE ALKOL KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN ÖZELLİKLERİ

A. Soruşturma- Kovuşturma Usulü

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçu şikâyete tabi suçlardan değildir. Cumhuriyet Savcısı re’sen soruşturmaya başlar. Bu suçun dava zamanaşımı 8 yıldır.

Bu suçun oluşup oluşmadığı tütün ve alkol miktarına bakılarak da saptanır. Cüz’i bir miktarda alınan tütün ve alkol varsa kişisel kullanım için alınmış sayılır, bu fiil kaçakçılık suçuna vücut vermez.

Kaçakçılık suçunun soruşturulmasında duruma göre Ticaret Bakanlığı’na bağlı gümrük muhafaza memurları, Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK)’ın raporlarıyla olay aydınlatılmaya çalışılır. 

B. Uzlaştırma Kurumu

5271 sayılı Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 253. maddesinde uzlaştırmaya tabi suçlar sayılmıştır. Ancak tütün ve alkol kaçakçılığı bu suçlar arasında yer almaz, uzlaştırmaya tabi değildir.

C. Kaçakçılık Suçunda Etkin Pişmanlık

5607 sayılı kanunun 5. Maddesinde düzenlenmiştir.

Kaçakçılık suçunu işleyen kişi resmi makamlar tarafından haber alınmadan önce, fiili, diğer failleri ve kaçak eşyanın saklandığı yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin, faillerin yakalanmasını veya kaçak eşyanın ele geçirilmesini sağlaması durumunda ceza verilmez. 

Haber alındıktan sonra fiilin bütünüyle ortaya çıkmasına hizmet ve yardım eden kişiye verilecek ceza üçte iki oranında indirilir.

İthali yasak olan eşyayı ülkeye sokmak fiili hariç 3. Maddede düzenlenen suçları işleyen kişi etkin pişmanlık göstererek suça konu eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katını devlet hazinesine;

-Soruşturma evresi sona erene kadar öderse kaçakçılık suçu hakkında verilecek ceza yarı oranında,

-Kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar öderse kaçakçılık suçu hakkında verilecek ceza üçte bir oranında indirilir.

Bu husus, soruşturma evresinde Cumhuriyet savcısı tarafından şüpheliye ihtar edilir. Soruşturma evresinde ihtar yapılmaması hâlinde kovuşturma evresinde hâkim tarafından sanığa ihtar yapılır.

Bu hüküm mükerrirler hakkında ve suçun örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde uygulanamaz.

Eşyanın gümrük değeri kemt varakası veya bilirkişi marifetiyle tespit edilir.

D. Kaçakçılık Suçunda Müsadere

5607 sayılı kanunun 13. Maddesinde TCK’nın müsadere ile ilgili maddesine atıf vardır. Eşya müsaderesi TCK madde 54’te düzenlenmiştir. TCK madde 54’ e göre “İyiniyetli üçüncü kişilere ait olmamak koşuluyla, kasıtlı bir suçun işlenmesinde kullanılan veya suçun işlenmesine tahsis edilen ya da suçtan meydana gelen eşyanın müsaderesine hükmolunur. Suçun işlenmesinde kullanılmak üzere hazırlanan eşya, kamu güvenliği, kamu sağlığı veya genel ahlak açısından tehlikeli olması durumunda müsadere edilir.” 

56907 sayılı kanunun 13. maddesine göre kaçak eşyanın taşınmasında bilerek kullanılan veya kullanılmaya teşebbüs edilen her türlü taşıma aracı belli şartlar altında müsadere edilebilir.

a) Kaçak eşyanın, suçun işlenmesini kolaylaştıracak veya fiilin ortaya çıkmasını engelleyecek şekilde özel olarak hazırlanmış gizli tertibat içerisinde saklanmış veya taşınmış olması. 

b) Kaçak eşyanın, taşıma aracı yüküne göre miktar veya hacim bakımından tamamını veya ağırlıklı bölümünü oluşturması veya naklinin, bu aracın kullanılmasını gerekli kılması. 

c) Taşıma aracındaki kaçak eşyanın, Türkiye’ye girmesi veya Türkiye’den çıkması yasak veya toplum veya çevre sağlığı açısından zararlı maddelerden olması. 

Yukarıda belirtilen koşullardan biri gerçekleşmişse araç müsadere edilebilir.

Etkin pişmanlık nedeniyle fail hakkında cezaya hükmolunmaması veya kamu davasının düşmesine karar verilmesi, sadece suç konusu eşya ile ilgili olarak müsadere hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez.

E. Kaçakçılık Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

TCK m. 231/5’e göre “Sanığa yüklenen suçtan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl (2) veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilir. Uzlaşmaya ilişkin hükümler saklıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması, kurulan hükmün sanık hakkında bir hukukî sonuç doğurmamasını ifade eder.”

HAGB kararı verilebilmesi için de birtakım şartların gerçekleşmesi gerekmektedir. Sanığa verilecek ceza 2 yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezası ise, gerekli koşulların varlığı halinde hükmün açıklanmasının geriye bırakılması kararı verilir. Bu koşullar ise şöyledir;

-Kişi daha önce kasten işlenen bir suçtan dolayı mahkum olmamış olmalı.

-Mağdurun ve kamunun uğradığı zarar tamamen giderilmiş olmalıdır.

Peki bu zarar nasıl tespit edilir? Ceza hakimi zararı araştırmalı ve yaklaşık bir miktar belirlemelidir. Bazı durumlarda hakimin teknik bilgisi zararı tespit etmeye yeterli olmayabilir. Bu halde bilirkişi incelemesi yapılarak zarar tespit edilir.

-Mahkemece sanığın tekrar suç işlemeyeceğine kanaat getirilmiş olmalıdır.

-Sanık hakkındaki HAGB kararını kabul etmiş olmalıdır.

Kaçakçılık suçunda kamunun gümrük vergilerini tahsil edememesinden doğan zararı vardır. Fail bu zararı karşılarsa ve diğer şartlar da gerçekleşirse hakkında HAGB kararı verilebilir.

F. Kaçakçılık Suçunda Nitelikli Haller

5607 sayılı kanunun 4. Maddesinde nitelikli haller düzenlenmiştir.

Bu suçların örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde verilecek ceza 2 kat artırılır.

Bu suçların üç veya daha fazla kişi tarafından işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde veya yararına olarak işlenmesi halinde ayrıca bunlara özgü güvenlik tedbirleri uygulanır. (İznin iptali, müsadere gibi.)

Bu Kanunda tanımlanan suçların, kaçakçılık fiillerini önlemek, izlemek, araştırmak ve soruşturmakla görevli kişiler tarafından veya meslek ve sanatın sağladığı kolaylıklardan yararlanmak suretiyle işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Bu suçların belgede sahtecilik yapılarak işlenmesi halinde ayrıca bu suçtan da ceza verilir.

Kaçakçılık fiillerini önlemek, izlemek ve araştırmakla görevli olup da bu Kanunda tanımlanan suçların işlenmesine kasten göz yuman kişi, işlenen suçun müşterek faili olarak sorumlu tutulur.

Kaçakçılık suçunun konusunu oluşturan eşyanın, Devletin siyasî, iktisadî veya askerî güvenliğini bozacak ya da çevre veya toplum sağlığını tehdit edecek nitelikte olması halinde, fiil daha ağır cezayı gerektiren bir suç oluşturmadığı takdirde, verilecek hapis cezası on yıldan az olamaz.

Mahkûmiyet hükmü kesinleşenler Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca kamuoyuna ilan edilebilir.

G. Korunan Hukuki Değer

Tütün ve alkol ülkeye kaçak olarak sokulduğunda devlet gümrük vergilerinden mahrum kalmış olur. Bu bağlamda tütün ve alkol kaçakçılığı suçunda korunan hukuki değerin devletin ekonomisi olduğu söylenebilir.

TÜTÜN VE ALKOL KAÇAKÇILIĞI SUÇUNUN UNSURLARI

1.Maddi Unsur

1.1. Fail

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçunda fail herkes olabilir.

1.2. Mağdur

Tütün ve alkol kaçakçılığı suçunun mağduru belli bir kişi değildir, toplumdur.

Gümrük İdaresi, Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu m.18’ e göre “Bu Kanunda tanımlanan suçlar dolayısıyla açılan davalarda mahkeme, iddianamenin bir örneğini ilgili gümrük idaresine de gönderir. Başvurusu üzerine, ilgili gümrük idaresi açılan davaya katılan olarak kabul edilir.” Yargıtay kararlarında da fiilin Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında olması halinde Gümrük İdaresi dışında başka bir kurumun katılan olamayacağını ifade etmektedir.

1.3. Suçun Konusu

Suçun hukuki konusu suç tipinde görülen hareketin yöneldiği şeydir. Tütün ve alkol kaçakçılığı suçunda suçun hukuki konusu tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkidir.

1.4. Fiil

Eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın ülkeye sokmak (5697 sayılı kanun madde 3/1)

Eşyayı, aldatıcı işlem ve davranışlarla gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin ülkeye sokmak (5607 sayılı kanun madde 3/2)

Transit rejimi çerçevesinde taşınan serbest dolaşımda bulunmayan eşyayı, rejim hükümlerine aykırı olarak gümrük bölgesinde bırakmak (5607 sayılı kanun madde 3/3)

Belli bir amaç için kullanılmak veya işlenmek üzere ülkeye geçici ithalat ve dahilde işleme rejimi çerçevesinde getirilen eşyayı, hile ile yurt dışına çıkarmış gibi işlem yapmak. (5607 sayılı kanun madde 3/4),

Akaryakıt ile tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın almak, satışa arz etmek, satmak, taşımak veya saklamak fiilleri işlenirse 5607 sayılı kanunun 3. Maddesinin 10.fıkrasına göre verilecek ceza artırılır.

Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal etmek veya ülkeye sokmak ile bunları bilerek bulundurmak, nakletmek, satmak ya da kullanmak 5607 sayılı kanunun 3. Maddesinin 16. Fıkrasındaki suçu oluşturur.

Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri; ilgili mevzuatta belirlenen şekilde temin etmesine rağmen belirlenen ürünlerde kullanmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak yaymak, bunları alma veya kullanma hakkı olmadığı halde sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde ilgili kurum ve kuruluşları yanıltarak temin etmek, bunları taklit veya tahrif etmek ya da konulduğu üründen kaldırmak, değiştirerek ya da her ne suretle olursa olsun tedarik ederek amacı dışında kullanmak filleriyle 5607 sayılı kanunun 3. Maddesinin 17. Fıkrasındaki suç işlenmiş olur.

Ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan ya da taklit veya yanıltıcı bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri taşıyan sigara, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri; ticari amaçla üretmek, bulundurmak veya nakletmek, satışa arz etmek veya satmak, bu özelliğini bilerek ve ticari amaçla satın almak fiilleri 5607 sayılı kanunun 3. Maddesinin 18. Fıkrasındaki oluşturur.

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapmak ve ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satmak, satışa arz etmek, bulundurmak ve nakletmek 5607 sayılı kanunun 3. Maddesinin 20. Fıkrasındaki suçu oluşturur.

Eşyanın değerinin fahiş olması halinde verilecek cezalar yarısından bir katına kadar artırılır. Eşyanın değerinin hafif olması hâlinde verilecek cezalar yarısına kadar, pek hafif olması hâlinde ise üçte birine kadar indirilir.

2. Manevi Unsur

5607 sayılı kanunun 3. Maddesindeki suçları işlemek için kast aranır. Kast TCK m. 21’ e göre kast fiilin bilerek ve isteyerek gerçekleştirilmesidir. 5607 sayılı kanunun 3. Maddesinin 5. Fıkrasında ticari amaçla tabiri kullanılmakla özel kast arandığı görülmektedir. Bu suç taksirle işlenmez.

SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ

1. Teşebbüs

TCK m. 35’e göre kişi işlemeyi düşündüğü bir suçu elverişli hareketlerle işlemeye başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamazsa teşebbüsten sorumlu olur.

5607 sayılı kanunun 3. Maddesinin 21. Fıkrasında “Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiiller, teşebbüs aşamasında kalmış olsa bile, tamamlanmış gibi cezalandırılır.”

2. Suçların İçtimaı

5607 sayılı kanunun 3. Maddesinde sayılan suçlar seçimlik hareketli suçlardır. Fail bu fiillerden birkaçını işlese de tek bir cezaya hükmolunur.

Mesela tütün mamullerini hem ticari amaçla üreten hem satışa arz eden faile tek bir ceza verilir.

TCK m.43 ‘e göre “Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır. Bir suçun temel şekli ile daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli şekilleri, aynı suç sayılır.” Kaçakçılık suçunda şartları oluştuğu takdirde zincirleme suç hükümleri uygulanır.

GÖREVLİ-YETKİLİ MAHKEME

5607 sayılı kanunun 17. Maddesine göre “Bu Kanun kapsamına giren suçlar dolayısıyla açılan davalar, Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen asliye ceza mahkemelerinde görülür. Ancak bu suçlarla bağlantılı olarak resmî belgede sahtecilik suçunun işlenmesi halinde, görevli mahkeme ağır ceza mahkemesidir.”

Kaçakçılık suçlarında görevli mahkeme maddeden de anlaşılacağı üzere Asliye Ceza Mahkemesi’dir. Ancak suçun işlenmesi sırasında resmi belgede sahtecilik suçunun da işlenmesi halinde görevli mahkeme Ağır ceza mahkemesidir.

Yetkili mahkeme ise Ceza Muhakemeleri Kanunu m.12’ye göre belirlenir.