Vasiyetname Örneği, Vasiyetname Nasıl Yazılır?

​Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonraki son arzularını içeren ve miras paylaşım şeklini düzenlediği yazılı veya sözlü beyandır. Vasiyetname Türk Medeni Kanunu’nda; resmi, el yazılı, sözlü olmak üzere 3 şekilde yapılacağı düzenlenmiştir. Bu üç türünde kendine özgü kuralları vardır. Bu kurallara uymayan vasiyetnameler sakat olur ve geçerliliği olmaz. 

​Miras bırakan vasiyetname ile şu işlemleri yapabilir:

• – Mirasçılardan birkaçını ya da birini mirasçılıktan çıkarabilir.
• – Mirasçı atayabilir.
• – Mirasçılardan birine ya da birkaçına belirli bir malını vasiyet edebilir.
• – Bırakacağı mirası için koşullar veya yükümlülükler koyabilir. 
• – Yedek ve art mirasçı atayabilir.
• – Vakıf kurabilir. 

VASİYETNAME ÖNEMİ

​Vasiyetname bir ölüme bağlı tasarruftur. Bir diğer deyişle vasiyetnamenin içerdiği hükümler miras bırakanın ölümü anında hüküm ve sonuç doğuracaktır. Bu nedenle ölüme bağlı tasarruflar içinde en önemlisidir. Zira kişi vasiyetname ile terekesi üzerinde esaslı şekilde değişiklik oluşturacak işlemler yapmaktadır. Bir diğer ifadeyle miras bırakan ölümünden sonra terekesinin geleceğini tayin edecek irade açıklamalarında bulunmaktadır. 

​Vasiyetnameler tek taraflı olarak düzenlenmektedir. Vasiyetnamelerde irade beyanlarının karşı tarafa ulaşması veya karşı tarafça kabulü beklenmez. Yukarıda da açıklandığı üzere vasiyetnameler düzenleyen miras bırakanın ölümünden sonra sonuç doğuracak şekilde düzenlenirler. Dolayısıyla miras bırakan ölene kadar her zaman ve serbestçe yaptığı vasiyetnameleri değiştirebilir. Bunun aksine yönelik olan sözleşme veya kayıtlar geçersiz olacaktır. 

VASİYETNAME NASIL HAZIRLANIR?

​Vasiyetname için gerekli olan genel şartlar iki tanedir: Ayırt etme gücüne sahip olmak ve 15 yaşını doldurmuş olmak. TMK/502’deki bu hükümden anlaşılacağı gibi vasiyetname için iki genel şart vardır. Ayırt etme gücüne sahip olmak şartında kastedilen şey vasiyetname düzenleyecek kişini vasiyetnamenin sebep ve sonuçlarını algılayabilecek düzeyde olmasıdır. Ayırt etme gücü vasiyetname yapıldığı anda var olmalıdır. Sonrasında ayırt etme gücünü kaybetmiş olması bu anlamda önem teşkil etmemektedir. Ancak kişi vasiyetname yapacağı sırada ayırt etme gücüne sahip değilse ve sonradan kazansa vasiyetname geçerli hale gelmez. 

​Diğer şart olan 15 yaşını doldurmuş olmakta da göründüğü gibi kişi ergin olmasa da vasiyetname düzenleyebilecektir. 

EVDE VASİYETNAME NASIL HAZIRLANIR?

​Evde vasiyetname hazırlamaktan anlaşılması gereken kişini el yazısı ile hazırladığı vasiyetnamedir. Zira kâh resmi vasiyetname kâh da sözlü vasiyetnamede, vasiyetnamenin geçerli şekilde oluşması için ya noterden ya da sulh hukuk mahkemesinin haberi olmalıdır. 

​El yazılı vasiyetname nitelikli adi yazılı bir şekle tabidir. Bu durumda da anlaşılması gereken bu tür yapılan vasiyetnamede içerik, tarih ve imza kesinlikle vasiyetnameyi düzenleyen kişinin el yazısı ile olmalıdır. Vasiyetname bilgisayar, daktilo veya başka bir ortamda yazıldıysa ya da el yazısı ile başka birine yazdırıldıysa vasiyetname geçersiz olacaktır. 

​El yazısı ile düzenlenen vasiyetnamede düzenleme tarihi olmazsa olmazdır. Düzenleme tarihi olmayan vasiyetname geçersiz olacaktır. Vasiyetnamede birden fazla tarih olması geçersizlik sebebi değildir. 

​Bu vasiyet türünde imza da el yazısı ile olmalıdır. E-imza yahut TBK/15’te bahsi geçen diğer imza araçları ile atılan imza geçersizdir. 

Son olarak vasiyetname saklanması için sulh hukuk hakimine, notere veya yetkili memura bırakılması mümkündür. 

BİRDEN FAZLA VASİYETNAME DÜZENLENMESİ?

​Birden fazla vasiyetname düzenlenmesi aslen vasiyetten dönme konusu içerir. Şöyle ki vasiyetnameden dönme yeni bir vasiyetname hazırlayarak ya da yok etme ile olabilir. Yeni bir vasiyetname hazırlayarak dönme TMK’nın 502. Maddesinde, “Miras bırakan, vasiyetname için kanunda öngörülen şekillerden birine uymak suretiyle yeni bir vasiyetname yaparak önceki vasiyetnameden her zaman dönebilir. Vasiyetnamenin tamamından veya bir kısmından dönülebilir” denilerek açıklanmıştır. Bu nedenle içeriğine göre sonradan düzenlenmiş vasiyetname, birden fazla vasiyetname halinde, önceki vasiyetname hükümsüz bırakılabilir. Birden fazla vasiyetname bu anlama gelebilmektedir. 

​Ayrıca TMK/544’te de, “Miras bırakan, önceki vasiyetnamesini ortadan kaldırmaksızın yeni bir vasiyetname yaparsa, kuşkuya yer bırakmayacak surette önceki vasiyetnameyi tamamlamadıkça, sonraki vasiyetname onun yerini alır.” denmektedir. Buna göre miras bırakan farklı tarihli ancak açıkça birbirinin aksi iki vasiyetname yapmamış olabilir. Bu durumda sonraki düzenlenen vasiyet, öncekini açıkça tamamlama görevi görmüyorsa sonraki vasiyetname esas alınacaktır. 

​Sonraki vasiyetname, önceki vasiyetnameyi tamamlıyorsa bu durumda tezat yoktur. Bir diğer deyişle iki vasiyet de geçerli olacaktır. 

65 YAŞ ÜSTÜ VASİYETNAME

​Salt bir kişini 65 yaş üstü olması vasiyetin geçerliliğini etkilemez. Vasiyetname bir ölüme bağlı tasarruf olduğundan dolayı buna dair iptal davası açılmak zorundadır. Bu iptal davasını açmak için kanunda yazılı nedenler var olmalıdır. Bunlar olmadan iptal davası açılmaz. 

​Ancak dediğimiz gibi salt 65 yaş üstü olması sebebiyle dava açılamayacaktır. Ayırt etme gücünün yoksunluğu iddia ediliyorsa bunu ispat etmelidirler. 

VASİYETNAME İÇİN SAĞLIK RAPORU NASIL ALINIR?

​Sağlık raporu, vasiyetname düzenlemek için gerekli değildir. Ne kanunda ne de öğretide böyle bir şarttan bahsedilmemiştir. Sağlık raporu daha çok üst başlıkta bahsedilen ölüme bağlı tasarrufların iptalinde vasiyetnameyi düzenleyen kişinin ayırt etme gücünün olup olmadığının tespiti için gerekli olabilir. 

​Ancak pratikte gördüğümüz kadarıyla çok yaşlı olup resmi vasiyet düzenleyecek kişilerden noterler ayırt etme gücünün tespiti için sağlık raporu istediğini görmekteyiz.

VASİYETNAME DÜZENLEME YAŞI

​Türk Medeni Kanunu’nun 502. Maddesine göre, “Vasiyet yapabilmek için ayırt etme gücüne sahip ve on beş yaşını doldurmuş olmak gerekir” 15 yaşını doldurmuş ibaresinde de göründüğü gibi kişi ergin olmasa da vasiyetname düzenleyebilecektir.  

EMEKLİ MAAŞI VASİYET EDİLİR Mİ?

​Vasiyetnamede terekedeki mallardan tasarrufta bulunabilir. Tereke dışındaki mallar için vasiyetname düzenlenemeyecektir. Emekli maaşı da kişinin mesleği sonucu elde ettiği bir kişilik hakkıdır. Bunu göz önünde bulundurunca anlıyoruz emekli maaşı hakkı, maaşı alan kişi vefat ettiğinde son bulur. Bu nedenle emekli maaşı vasiyet edilemeyecektir. 

VASİYETNAME DÜZENLEMENİN FAYDALARI NELERDİR?

​Vasiyetname genel olarak ölmeden önce kendi malvarlığında bulunan mal ve haklara dair istediği gibi tasarrufta bulunma hakkı verir. Bu anlamda vasiyetnameden sadece düzenleyenin dönebilmesi ve iptalinin özel şartlara tabii olması da bundan dolayıdır. Özellikle resmi vasiyetnamede, noterce mevcut vasiyetnamenin düzenleyen tarafından yazıldığını tespit etmektedir. Bu husus vasiyetin değiştirilmediğini, tahrife maruz kalmadığını vs. gösterir. Bu vasiyetname, miras bırakan ölene kadar noterde muhafaza edileceği için çalınma, kaybolma, zarar görme tehlikeleri en aza inmiş olacaktır.  

MİRASIMI KİMLERE VASİYET EDEBİLİRİM?

​Vasiyetname düzenleyen biri mallarını istediği kişiye bırakabilir. Burada aile bireyleri olması aranmayacaktır. Yani mallarınızı arkadaşınıza, komşunuza ya da dernek/vakfa da bırakabilirsiniz. Ancak buradaki önemli şart saklı pay mirasçılarının(altsoy-üstsoy-eş) haklarını ihlal etmemesidir. 

​Kişi mirasının tam ya da bir kısmını vasiyet edebilir. Burada da tek sınır saklı pay oranlarıdır. Önemli olan malları bırakacağınız kişileri açık ve anlaşılır şekilde belirtmektir. 

VASİYETNAME ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

1- Resmi Yazılı Vasiyetname: Resmi vasiyet iki tane tanığın katılımıyla resmi memur önünde düzenlenir. Noter ya da sulh hukuk mahkemesinde düzenlenebilmektedir. Okuma yazma bilmeyenler ya da okuma yazma bilmesine rağmen yazamayanlar için tek yol resmi vasiyetnamedir. 

Kişi notere arzularını söyler ve noter de bunları kâğıda geçer. Sonra bunu size verir ve okuyup imzalamanız gerekir.  Bu işlemler yapılırken iki tane tanık olması geçerlilik şartıdır. Miras bırakan, tanıklara vasiyetnamenin uygun olduğunu söyledikten sonra onlar da okuyup vasiyetnameyi imzalar. Madde 536’da, “Fiil ehliyeti bulunmayanlar, bir ceza mahkemesi kararıyla kamu hizmetinden yasaklılar, okur yazar olmayanlar, miras bırakanın eşi, üstsoy ve altsoy kan hısımları, kardeşleri ve bu kişilerin eşleri, resmî vasiyetnamenin düzenlenmesine memur veya tanık olarak katılamazlar.”denmektedir.

2- El yazılı vasiyetname: El yazılı vasiyetname nitelikli adi yazılı bir şekle tabidir. Bu durumda da anlaşılması gereken bu tür yapılan vasiyetnamede içerik, tarih ve imza kesinlikle vasiyetnameyi düzenleyen kişinin el yazısı ile olmalıdır. Vasiyetname bilgisayar, daktilo veya başka bir ortamda yazıldıysa ya da el yazısı ile başka birine yazdırıldıysa vasiyetname geçersiz olacaktır. 

El yazısı ile düzenlenen vasiyetnamede düzenleme tarihi olmazsa olmazdır. Düzenleme tarihi olmayan vasiyetname geçersiz olacaktır. Vasiyetnamede birden fazla tarih olması geçersizlik sebebi değildir. Bu vasiyet türünde imza da el yazısı ile olmalıdır. E-imza yahut TBK/15’te bahsi geçen diğer imza araçları ile atılan imza geçersizdir. Son olarak vasiyetname saklanması için sulh hukuk hakimine, notere veya yetkili memura bırakılması mümkündür. 

3- Sözlü Vasiyetname: Medeni Kanun’un 531. Maddesinde “Miras bırakan; yakın ölüm tehlikesi, ulaşımın kesilmesi, hastalık, savaş gibi olağanüstü durumlar yüzünden resmî veya el yazılı vasiyetname yapamıyorsa, sözlü vasiyet yoluna başvurabilir. Bunun için miras bırakan, son arzularını iki tanığa anlatır ve onlara bu beyanına uygun bir vasiyetname yazmaları veya yazdırmaları görevini yükler.” denilerek hangi şartlarda sözlü vasiyet yapılacağını düzenlemiştir. Yani vasiyetname anlatılan tanıklardan biri vasiyeti yazar ya da sulh hakimine gidip yazdırır. 

Şöyle ki Medeni Kanun’un 532. Maddesinde bu husus “Miras bırakan tarafından görevlendirilen tanıklardan biri, kendilerine beyan edilen son arzuları, yer, yıl, ay ve günü de belirterek hemen yazar, bu belgeyi imzalar ve diğer tanığa imzalatır. Yazılan belgeyi ikisi birlikte vakit geçirmeksizin bir sulh veya asliye mahkemesine verirler ve miras bırakanı vasiyetname yapmaya ehil gördüklerini, onun son arzularını olağanüstü durum içinde kendilerine anlattığını hâkime beyan ederler” denilmek suretiyle açıklanmıştır. 

Ancak sözlü vasiyetnamenin şöyle bir handikapı vardır: Eğer 531. Madde’de belirtilen durumlar ortadan kalktıysa ve kişinin el yazılı ya da resmi vasiyet yapma imkânı doğduysa bu doğma tarihinden itibaren 1 ay sonra sözlü vasiyetname hükümsüz kalacaktır. 

ŞARTA BAĞLI VASİYETNAME

​Vasiyetname ile çeşitli şart ve yükümlülük koymak mümkündür. Anak bunlar hukuka ve ahlaka aykırı olmamalıdır. Mesela, A gidip B’yi öldürürse evim, ona bırakacağım gibi bir vasiyetname geçersizdir. Ancak, kızım A avukat olursa evimi ona bırakacağım gibi bir vasiyetname geçerli olacaktır. 

EVLİLİK DIŞI ÇOCUĞUNUZU TANIYABİLİRSİNİZ

​Tanıma Medeni Kanunu’nun 295. Maddesinde babanın çocuğu tanıması düzenlenmiştir. Maddeye göre, “Tanıma, babanın, nüfus memuruna veya mahkemeye yazılı başvurusu ya da resmî senette veya vasiyetnamesinde yapacağı beyanla olur”. Bu hükümden de anlaşılacağı gibi evlilik dışı yani doğumla beraber babalık hükmü kurulmayan çocuğu kişi vasiyet ile de tanıyabilir. 

BAZI TAŞINIR VEYA TAŞINMAZLARI BELİRLİ BİR MİRASÇIYA BIRAKABİLİRSİNİZ

​Bunu direkt bir örnekle açıklayacak olursak iki evi ve iki kızı olan biri vasiyetinde evlerin birini bir kızına, diğerini diğer kızına bırakarak olası miras anlaşmazlıklarının önüne geçebilmektedir.

VASİYETNAME İLE MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA

​Kanun’da belirlenen şartların varlığı halinde kişi vasiyetname ile mirasçılıktan çıkarabilir. Bu halde kişi normalde miras bırakanın mirasçısı olmasına rağmen çıkarma halinde artık mirastan hiçbir pay alamayacaktır. Çıkarma için sebep kanuni olmalı ve vasiyetnamede açıkça anlatılmalıdır. 

​Bu işlemin sonucunda vasiyetnamenin açılması ile sulh mahkemesi mirastan çıkarıldığını mirasçıya bildirecektir. 

Çıkarma sebepleri şöyledir: Aşağıdaki durumlarda miras bırakan, ölüme bağlı bir tasarrufla saklı paylı mirasçısını mirasçılıktan çıkarabilir: 

1. Mirasçı, miras bırakana veya miras bırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse, 

2. Mirasçı, miras bırakana veya miras bırakanın ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemişse. (TMK/510)

VASİYETTEN DÖNME

Vasiyetnameden dönme yeni bir vasiyetname hazırlayarak ya da yok etme ile olabilir. Yeni bir vasiyetname hazırlayarak dönme TMK’nın 502. Maddesinde, “Miras bırakan, vasiyetname için kanunda öngörülen şekillerden birine uymak suretiyle yeni bir vasiyetname yaparak önceki vasiyetnameden her zaman dönebilir. Vasiyetnamenin tamamından veya bir kısmından dönülebilir” denilerek açıklanmıştır. Bu nedenle içeriğine göre sonradan düzenlenmiş vasiyetname, birden fazla vasiyetname halinde, önceki vasiyetname hükümsüz bırakılabilir.

Vasiyetten dönmenin diğer yolu da yok etmedir. Buradaki yok etme direkt ilk anlamdır. Yazılan vasiyeti yırtarak, yakarak vs. kullanılmaz hale getirmek suretiyle yok ederek hükümsüz bırakabilir. Ayrıca kaza yahut 3. Kişinin kusuru sonucu zarar gören ve artık anlaşılmaz hale gelen vasiyet de hükümsüz kalır. 

VASİYETNAMEMİ DEĞİŞTİREBİLİR MİYİM?

​Miras bırakan ölene kadar her zaman ve serbestçe yaptığı vasiyetnameleri değiştirebilir. Vasiyetin tamamı ya da bir kısmı da değiştirilebilir. Bunun aksine yönelik olan sözleşme veya kayıtlar geçersiz olacaktır. 

Ancak bu sefer hangi vasiyetin geçerli olduğuna dair sorun ortaya çıkmaması için tarih şarttır. En son tarihli vasiyetname esas teşkil eder. Bunun aksine yönelik olan sözleşme veya kayıtlar geçersiz olacaktır. 

RESMİ VASİYETNAME ÖRNEĞİ

​Sahibi olduğum Ankara ili Çankaya ilçesi …….. Mahallesi ……… Sokakta vaki ve kain tapuda ….. pafta, …. Ada ve ….. parsel kayıtlı kargir ev vasfındaki gayrimenkulü ölümümden sonra istediği gibi kullanmak ve tasarruf etmek üzere …… ve  ……. oğlu/kızı, …….. tarihi doğumlu,  …….. kimlik numaralı ………… …………’a bırakıyorum. Diğer mirasçılarımdan da bu iradeye uymalarını istiyorum. En son istek ve arzum budur. 

EL YAZILI VASİYETNAME ÖRNEĞİ

​Kanuni ikametgahım olan ……… Mahallesi ……….. Sokak ………. Apartmanı No:…/…  Çankaya/ANKARA adresindeki dairemde hiçbir baskı ve zor altında kalmadan, bilimcim ve ayırt etme gücüm yerinde olarak; vefatımda terekemde oluşacak tüm menkul ve gayrimenkul mallarımı ……….. ………..’a bırakıyorum. Bugün ikibinyirmidört yılı aralık ayının üçüncü günü. 03/12/2024

AD SOYAD

İMZA