Yargıtay: Kapıcı – Apartman Görevlisi – İşçilik Alacağı – Kıdem Tazminatı – Emeklilik- Haklı Nedenle Fesih

9. Hukuk Dairesi         2016/11907 E.  ,  2020/561 K.
(Yargıtay: Kapıcı – Apartman Görevlisi – İşçilik Alacağı – Kıdem Tazminatı – Haklı Nedenle Fesih)

“İçtihat Metni”

MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 1988-1996 yılları arasında davalı apartmanda kapıcı olarak çalıştığını ve emekli olduğunu, emekli olduktan sonra kıdem tazminatının yarısının ödenmediğini, 1996 yılından iş akdinin haksız feshedildiği 13.09.2013 tarihine kadar, kesilen ancak ödemesi yapılmayan SGDP sonrası 877,00 TL ücretle çalıştığını, feshe bağlı alacakların eksik ve diğer işçilik alacaklarının hiç ödenmediğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı, fazla mesai, yıllık ücretli izin, ulusal bayram ve genel tatil ile ücret alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 1996 yılında emekli olduğunu, sonrasında binadaki kişisel ilişkileri ve bir kısım işleri cüzi ücretler karşılığında yapmaya devam etmesi nedeniyle kapıcı dairesini kullanmaya devam ettiğini, ancak apartmana birçok kez hırsız girdiği ve binaya kapıcı alınması ihtiyacının görüşülmesi amacıyla 13.04.2013 tarihinde yapılan Apartman Kat Malikleri toplantısı esnasında davacı ve çocuklarının toplantı yapılan yere gelerek hakaretlerde bulunduğunu, küfür ve tehditler ettiği, ardından davacının tehditlerinin devam etmesi üzerine 15.08.2013 tarihinde yapılan yeni bir toplantı ile Apartman Yönetim Kurulu tarafından karar alınarak davacıya Kadıköy 28. Noterliği’nin 19.08.2013 tarihli ihtarnamesinin gönderildiği ve  kapıcıdairesini tahliye etmesinin talep edildiğini, bunun üzerine davacının da Kadıköy 26. Noterliği’nin 09.09.2013 tarihli ihtarnamesi ile hizmetlerinin karşılığının ödenmesi durumunda binadan ayrılacağını bildirdiği, bu ihtarname üzerine davalı tarafından gönderilen Kadıköy 28. Noterliği’nin 13.09.2013 tarihli ihtarnamesi iledavacı ile aralarında iş akdi bulunmadığı ve daireyi tahliye etme hususunda uyarıldığı, davacının bu ihtarnameler sonrasında aile fertleri ile birlikte yöneticiye bıçak çekip küfürler ettiği, bu hususun İstanbul Anadolu 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2013/311 E. sayılı dosyası ile sabit olduğu ve sanıklara cezaverildiği, davacı ile davalı arasında iş ilişkisinin mevcut olmadığı, bu nedenle tazminat ve diğer işçilik taleplerinin haksız ve kötüniyetli olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

C) Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının 01.01.1989-31.07.1996 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığı, taraflar arasında bu çalışma dönemine ilişkin iş akdinin emeklilik nedeniyle sonlanmış olduğu hususunda uyuşmazlık bulunmadığı, davacının bu süreye ilişkin kıdem tazminatının yarısının ödendiğini iddia ettiği, kıdem tazminatının tamamının ödendiğine dair davalı tarafından herhangi bir ödeme belgesi ya da ibranameninsunulmadığı, bu nedenle davacının 01.01.1989-31.07.1996 tarihleri arasındaki 7 yıl 6 ay 30 günlük kıdeminin bulunduğu, davacının emekli olduğu tarihten sonraki 01.08.1996-19.08.2013 tarihleri arasında çalıştığının anlaşıldığı, davacının ikinci döneme ilişkin kıdem ve hizmet süresinin 17 yıl 18 gün olduğu, davacı tanıklarının iş akdinin işveren tarafından sonlandırıldığını beyan ettikleri, davalı tanıklarından …’ın, binaya hırsız girmesi nedeniyle binanın kontrolsüz olması ve tam zamanlı bir kapıcı çalıştırılmasının istenmesinedeniyle davacının kapıcı dairesinden çıkarılmak istenmesi üzerine olaylar yaşandığını beyan ettiği, diğer davalı tanığının davacının bazı dairelere hizmet verdiğini ancak tam bir kapıcı gibi çalışmadığını, tam zamanlı bir kapıcı istihdam edileceği için davacının daireyi boşaltmasının istenmesi üzerine sıkıntılar yaşandığını beyan ettiği, İstanbul Anadolu 4. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 2013/411 E., 2015/32 K. sayılı kararına göre davacının tehdit ve hakaret suçundan ceza aldığı, bu cezanın para cezasına çevrildiği ve hükmün açıklanmasının geriye bırakıldığı, davacının iş akdinin davalı işverenlikçe haklı nedenle feshedildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

D) Temyiz:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı davalı işyerinde kapıcı olarak çalıştığını, 1996 yılında emekli olduktan sonrada aynı işyerinde çalıştığını iddia ederek, kıdem tazminatı talebinde bulunmuş, Mahkemece davacının davalı apartmanda emekli olmadan önce 01.01.1989-31.07.1996 tarihleri arasındaki 7 yıl 6 ay 30 gün çalıştığı kabul edilmiş, iş akdinin sona erdiği 19.08.2013 tarihi itibarıyla yapılan feshin haklı olduğu gerekçesiyle kıdem tazminatı talebini reddedilmiş ise de davacının yukarıda tarihleri belirtilen ilk dönem çalışması emeklilik nedeniyle sona erdiğinden, ilk dönem çalışmasına ait kıdem tazminatı hesaplanarak davacının “kıdem tazminatının yarısının ödendiğine” ilişkin ikrarı dikkate alınarak, işvereninde emeklilikteki ödemeye ilişkin açıklamaları gözetilip ödenen miktarın tespiti, tespit edilemez ise 1/2 sinin hüküm altına alınması gerekirken bu husus değerlendirilmeden kıdem tazminatı talebinin reddi hatalıdır.

F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istekhalinde ilgiliye iadesine, 16.01.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Kapıcı Kıdem Tazminatı Yargıtay Kararı

Kapıcıların kıdem tazminatı hesaplamasında, görevleri gereği lojmanda ücretsiz oturma hakkı gibi avantajların dikkate alınıp alınmayacağı uzun süredir tartışma konusudur. Ancak Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, kapıcının kaldığı konut, tazminat hesabında ücret unsuru olarak değerlendirilmez.

Yargıtay kararlarında, kapıcıya sağlanan konut, yakıt veya ayni yardımların, maaşın bir parçası değil, işin niteliğinden kaynaklanan sosyal imkanlar olduğu belirtilmiştir. Dolayısıyla, kapıcının tazminatı yalnızca brüt maaşı üzerinden hesaplanır; konut tahsisi tazminatı artırmaz veya azaltmaz.

Bu karar, özellikle apartman yöneticileri ve kapıcılar açısından uygulamada bir standardın oluşmasını sağlamıştır. Ancak her somut olayda, sözleşme şartları ve fiili uygulamalar da ayrıca değerlendirilmelidir.

Son Kapıcı Davalarına Örnekler ve Kararlar

Kapıcı Dairesi Emsal Kira Bedeli Yargıtay Kararı

Kapıcı dairesinin emsal kira bedelinin belirlenmesi, hem apartman yönetimlerinin gider hesaplamalarında hem de kapıcıların ücret tespitlerinde sıkça gündeme gelen bir konudur. Özellikle kapıcının ücretsiz olarak dairede oturması, bu konutun parasal değerinin maaş hesabına dahil edilip edilmeyeceği yönünde tartışmalara neden olmuştur.

Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, kapıcı dairesinin kira değeri, kapıcının ücreti içinde sayılmaz; çünkü bu konut, işin gereği olarak tahsis edilir ve ücret niteliğinde bir menfaat değildir. Ancak bazı durumlarda, kapıcı dairesi başka birine kiralanıyor veya kapıcı artık görev yapmıyorsa, bu durumda emsal kira bedeli apartman yönetimi tarafından gelir olarak kaydedilmelidir.

Sıkça Sorulan Sorular