48/5 Trafik Cezası Nedir?

Trafikte alkollü araç kullanımı, can ve mal güvenliğini doğrudan tehlikeye atan en kritik ihlallerden biridir. Karayolları Trafik Kanunu’nun 48. maddesinin 5. fıkrası (48/5), belirlenen promil sınırlarının üzerinde araç kullanan sürücülere uygulanır ve yalnızca para cezası değil, ehliyete el koyma ile ceza puanı gibi ek yaptırımlar da öngörür. 2025 yılı için güncel sınırlar ve yaptırımlar aşağıda ayrıntılı biçimde açıklanmıştır.

48/5 Maddesi Kimleri Kapsar?

48/5, iki temel eşik üzerinde alkollü araç kullanımını düzenler:

• Hususi otomobil sürücüleri için: 0,50 promil ve üzeri
• Ticari, resmi, otobüs, minibüs ve benzeri araç sürücüleri için: 0,20 promil ve üzeri

Bu eşiklerin üzerinde alkollü olarak araç kullanmak, 48/5 kapsamında idari para cezası, ceza puanı ve sürücü belgesinin geçici olarak geri alınması yaptırımlarına yol açar. Tablo başlıkları ve ilgili satır, 48/5 ihlalinin ceza puanının “20” olduğunu ve sürücü belgesinin yakalanma sayısına göre geri alınacağını gösterir.

2025’te 48/5 Cezası Ne Kadar?

İlk Yakalanma (1. defa)

• Para cezası: 9.267 TL
• %25 indirimli (peşin) tutar: 6.950,25 TL
• Ceza puanı: 20 (tablo puan hanesi)
• Ehliyete el koyma: 6 ay

İkinci Yakalanma (2. defa)

• Para cezası: 11.622 TL
• %25 indirimli (peşin) tutar: 8.716,50 TL
• Ceza puanı: 20
• Ehliyete el koyma: 2 yıl

Üçüncü ve Daha Fazla Yakalanma (3 ve üzeri)

• Para cezası: 18.677 TL
• %25 indirimli (peşin) tutar: 14.007,75 TL
• Ceza puanı: 20
• Ehliyete el koyma: 5 yıl

Not: Tablo doğrudan %25 peşin ödeme indirimli tutarları da göstermektedir. İndirim, peşin ödemede uygulanır.

Ehliyete El Koyma Süreleri ve Geri Alma Şartları

48/5 kapsamında 1. yakalamada 6 ay, 2. yakalamada 2 yıl, 3 ve üzeri yakalamada 5 yıl süreyle ehliyete el konur.
Sürenin sonunda ehliyetin iadesi için:

• İki yıl süreyle geri alınanlar için Sürücü Davranışlarını Geliştirme Eğitimi,
• Beş yıl süreyle geri alınanlar için psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri muayenesi şarttır.
• Ayrıca 48. madde ve diğer maddelerden doğan tüm idari para cezalarının tahsili zorunludur.

48/5 Cezasına Neden Olan Durumlar

• Ölçümde 0,50 promil (hususi) veya 0,20 promil (ticari/resmi/otobüs/minibüs vb.) sınırının aşılması
• Alkollü araçla trafiğe çıkmak ve denetimde ölçümle tespit edilmek
• Alkolmetreye üflemeyi reddetmek (ayrı ve daha ağır bir ihlaldir; bkz. aşağıda 48/9)

Bir Promil ve Üzeri Alkol: TCK 179 Devreye Girer mi?

1,00 promil üzeri alkollü olduğu tespit edilenler veya yasal sınırların üzerinde alkollü iken trafik kazasına sebebiyet verenler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanunu 179. madde kapsamında adli işlem yapılır.
Bu durumda süreç yalnızca idari para cezasıyla sınırlı kalmaz; ceza davası ve hapis gündeme gelebilir.

Alkolmetreye Üflemeyi Reddetmek (48/9)

Alkol ya da uyuşturucu tespiti için teknik cihaz kullanımını kabul etmemek, 48/9 kapsamında ayrı bir ihlaldir:

• Para cezası: 26.557 TL
• %25 indirimli (peşin) tutar: 19.917,75 TL
  Görevlinin ölçüm talebini engelleyen sürücüler hakkında ayrıca adli kolluk yönünden işlem tesis edilip durum 48/8 kapsamında değerlendirilir.

Ceza Puanı ve 100 Puan Sınırı

48/5 ihlali 20 ceza puanıdır. Bir yıl içinde 100 puana ulaşan sürücünün belgesi ilkinde 2 ay, ikincisinde 4 ay süreyle geri alınır; üçüncüde iptal edilmek üzere Sulh Ceza Hakimliğine sevk edilir.

Erken Ödeme İndirimi Var mı?

Evet. Peşin ödemede %25 indirim uygulanır; tabloda indirimli tutarlar ayrıca gösterilmiştir (ör. 9.267 TL → 6.950,25 TL, 11.622 TL → 8.716,50 TL, 18.677 TL → 14.007,75 TL).

48/5 Cezasına İtiraz Edilebilir mi?

Evet. Ceza tebliğinden sonra yasal süre içinde Sulh Ceza Hakimliğine itiraz edilebilir. Hatalı ölçüm, usule aykırılık veya cihaz kalibrasyonu gibi somut gerekçeler önemlidir. İtiraz dilekçenize ceza tutanağı, tebligat, kamera kayıtları, tanık beyanları ve varsa teknik raporları ekleyin. İtiraz planlıyorsanız dahi, peşin ödeme süresini kaçırmamak için süreleri dikkatle takip etmek pratik bir yaklaşımdır.

Alkollü Araç Kullanımında Sürecin Ağırlaşmasına Yol Açan Haller

• Promilin çok yüksek olması (≥ 1,00 promil ve üzeri) → TCK 179 ile adli süreç
• Kazaya sebebiyet (yaralanma/ölüm) → kusur ve yaptırımlar ağırlaşır
• Ölçümü reddetmek → 48/9 (yüksek idari para cezası ve ek işlemler)

Sıkça Sorulan Sorular

48/5 trafik cezası nedir?

0,50 promil (hususi) veya 0,20 promil (ticari/resmi/otobüs/minibüs vb.) sınırının üzerinde alkollü araç kullanma ihlalidir.

48/5 cezası 2025’te ne kadar?

1. defa: 9.267 TL (indirimli 6.950,25 TL) – 6 ay ehliyete el koyma
2. defa: 11.622 TL (indirimli 8.716,50 TL) – 2 yıl el koyma
3 ve üzeri: 18.677 TL (indirimli 14.007,75 TL) – 5 yıl el koyma

Ceza puanı kaç?

20 puan. 100 puan dolduğunda kademeli geri alma/iptal işlemleri başlar.

Ehliyetim ilk kez alkolden alındı; ne zaman geri alırım?

6 ay sonunda; mevcut idari para cezalarının tahsili ve gerekli eğitim/rapor süreçlerinin tamamlanmasıyla.

Alkolmetreye üflemeyi reddedersem ne olur?

48/9 kapsamında 26.557 TL ceza (indirimli 19.917,75 TL) ve adli kolluk süreci devreye girer.

Sonuç

48/5, sürücülerin alkol sınırlarını aşarak araç kullanmasını caydırmak için yüksek para cezası, 20 puan ve 6 ay–2 yıl–5 yıl arası ehliyete el koyma yaptırımlarını birlikte uygular. Hususi araçta 0,50 promil, ticari ve benzeri araçlarda 0,20 promil üstü değerlerde direksiyon başına geçmek; hem idari hem de (≥ 1,00 promil ve/veya kazalı durumda) adli sonuçlar doğurur. Güvenli sürüş için alkol almadan araç kullanmak vazgeçilmez bir kuraldır.