HTS Kaydı Nedir?

HTS kaydı, bir GSM hattının geçmişe dönük iletişim trafiğine ilişkin; arayan–aranan numaralar, tarih-saat ve süre bilgileri ile baz istasyonu üzerinden yaklaşık konum verilerini içeren teknik dökümdür. Konuşma veya mesaj içeriğini kapsamaz; yalnızca trafiği gösterir. Ceza soruşturmaları ve bazı hukuk yargılamalarında (ör. boşanma davaları) delil olarak değerlendirilebilen HTS verilerine, özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması ilkeleri gözetilerek, kural olarak mahkeme kararı ya da savcılık talimatı ile erişilebilir. Uygulamada rapor; operatörlerden veya BTK kanalıyla temin edilip, baz örtüşmesi, GPRS/CGNAT gibi teknik analizlerle bilirkişi tarafından yorumlanır; tek başına kesin delil sayılmayıp diğer delillerle birlikte anlam kazanır.

HTS Kaydı Nedir?

HTS kaydı, İngilizce Historical Traffic Search ifadesinin kısaltması olup, bir telefon hattına ait geçmiş döneme ilişkin iletişim trafiğini teknik olarak ortaya koyan kayıtlardır. Bu kayıtlar, bir kişinin kimlerle, hangi tarih ve saatte, hangi baz istasyonundan iletişim kurduğunu gösterir. Ancak HTS verileri konuşma veya mesaj içeriklerini kapsamaz; yalnızca arama, mesaj ve veri trafiğine ilişkin zaman, yön ve konum bilgilerini içerir.

HTS kayıtları Türkiye’de hem ceza soruşturmalarında hem de bazı hukuk davalarında (örneğin boşanma davaları veya aldatma iddiaları) delil olarak kullanılabilir. Ancak bu verilere erişim yalnızca hakim kararı veya savcılık talimatı ile mümkündür. Elde edilen veriler, BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) üzerinden GSM operatörlerinden (Turkcell, Vodafone, Türk Telekom) temin edilir ve bilirkişi tarafından teknik olarak analiz edilir.

Bu nedenle, HTS kayıtları Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 135. maddesi uyarınca bir “iletişimin tespiti” tedbiri olarak değerlendirilir. Usulsüz şekilde elde edilen kayıtlar hukuka aykırı delil sayılır ve mahkemede geçerli olmaz.

HTS Kaydı Açılımı

HTS, İngilizce Historical Traffic Search kavramının kısaltması olup Türkçeye “Geçmiş Trafik Sorgulaması” olarak çevrilir. Bu kavram, bir GSM hattı üzerinden yapılan arama, mesajlaşma ve internet bağlantılarının geriye dönük olarak teknik incelemesini ifade eder.

HTS kayıtları, bir hattın belirli bir zaman diliminde kimlerle iletişim kurduğunu, hangi baz istasyonlarından sinyal aldığını ve bu iletişimlerin süresini gösterir. Ancak bu kayıtlar iletişimin içeriğini değil, yalnızca iletişimin gerçekleşme verilerini ortaya koyar.

HTS Raporu ile HTS Kaydı Arasındaki Fark

HTS kaydı, GSM operatörlerinin teknik sistemlerinde tutulan ham veri kümesidir. Buna karşılık HTS raporu, bu verilerin belirli bir formatta düzenlenip mahkemelere veya savcılıklara sunulan resmi çıktısıdır.

HTS raporu genellikle Excel (.xls veya .csv) dosyası olarak hazırlanır ve içerisinde şu bilgiler bulunur:

• Arayan ve aranan numaralar
• Görüşme tarihleri ve saatleri
• Görüşme süresi
• Görüşme sırasında bağlanılan baz istasyonları
• SMS ve veri bağlantı kayıtları

HTS raporu, konuşma içeriklerini değil, sadece iletişimin gerçekleştiğini gösteren teknik logları içerdiği için destekleyici delil niteliği taşır.

Daraltılmış HTS Kaydı Nedir?

Daraltılmış HTS kaydı, belirli bir zaman aralığına, hatta ya da olaya özgü olarak istenen sınırlı kapsamlı HTS verisidir. Örneğin yalnızca belirli bir hafta veya belirli iki numara arasındaki görüşmelerin talep edilmesi bu kapsama girer.

Bu uygulama, kişisel verilerin korunması ve özel hayatın gizliliği ilkeleri gereği, gereksiz veri paylaşımını önlemek amacıyla tercih edilir. Mahkemeler genellikle sadece ilgili dönemi ve ilgili kişilerle yapılan görüşmeleri kapsayan daraltılmış raporların celbine karar verir.

Daraltılmış HTS kayıtları, hem yargılama sürecini kolaylaştırır hem de kişisel verilerin korunması bakımından orantılılık ilkesine uygun bir çözüm sunar.

HTS Kaydı Hangi Bilgileri İçerir?

HTS kayıtları, bir hattın geçmişe dönük iletişim trafiğini teknik olarak ortaya koyan verilerdir. Bu kayıtlar, kişinin kimlerle iletişim kurduğunu, görüşmenin ne zaman ve ne kadar sürdüğünü, hangi baz istasyonundan sinyal aldığını gösterir. Ancak hiçbir şekilde konuşma veya mesaj içerikleri bu verilere dahil edilmez. HTS kayıtlarının amacı, yalnızca iletişimin varlığını ve teknik özelliklerini belirlemektir.

Arayan–Aranan Numaralar, Tarih–Saat, Süre Bilgileri

Her HTS kaydı, yapılan veya alınan çağrılara ilişkin telefon numaralarını, görüşme tarihini, başlangıç ve bitiş saatini ve süre bilgisini içerir. Bu bilgiler, iki numara arasında ne zaman ve ne kadar süreyle iletişim kurulduğunu gösterir.

Bu teknik veriler sayesinde, bir kişinin belirli bir zaman diliminde kimlerle temas kurduğu veya olay tarihine yakın dönemdeki iletişim yoğunluğu tespit edilebilir. Özellikle ceza soruşturmalarında olay zamanı ile örtüşen arama trafiği, soruşturmanın yönünü belirlemede kritik önem taşır.

Baz İstasyonu ve Yaklaşık Konum Tespiti – Sınırlılıklar

Her telefon görüşmesi sırasında cihaz, sinyal aldığı baz istasyonuna bağlanır. HTS kayıtları, bu baz istasyonunun teknik kimlik numarasını ve bulunduğu bölgeyi içerir. Bu sayede, görüşme esnasında hattın yaklaşık konumu tespit edilebilir.

Ancak baz istasyonları geniş alanlara hizmet ettiğinden, bu veriler kesin adres bilgisi sağlamaz. Birden fazla istasyonun sinyal alanında kalan yerlerde konum belirleme yaklaşık olur. Bu nedenle, bilirkişi incelemesi yapılmadan sadece baz istasyonu bilgilerine dayanarak kesin sonuç çıkarmak mümkün değildir.

İnternet Verileri: GPRS ve CGNAT Kayıtları

HTS verileri yalnızca arama ve mesaj trafiğiyle sınırlı değildir; internet kullanımına ilişkin veriler de bu kapsamda değerlendirilebilir. Bu kayıtlar iki ana başlık altında incelenir:

• GPRS kayıtları: Belirli bir hatta ait IP adresi, veri bağlantısının başlangıç ve bitiş zamanları ile bağlantı süresini gösterir.
• CGNAT kayıtları: Aynı IP adresini paylaşan birden fazla kullanıcının internete çıkış kayıtlarını içerir. Özellikle siber suçlar ve teknik kimlik tespiti gereken davalarda kullanılır.

Bu kayıtlar, internet erişiminin teknik izini ortaya koyar ancak hangi sitelere girildiği veya hangi içeriklerin görüntülendiği bilgisini içermez. Dolayısıyla HTS sisteminde elde edilen internet verileri de yalnızca bağlantı zaman ve yön bilgileriyle sınırlıdır.

HTS Kaydı Nasıl Alınır?

HTS kayıtlarına erişim yalnızca yetkili merciler tarafından ve hukuki prosedürler dahilinde mümkündür. Bireylerin kendi talepleriyle doğrudan HTS kaydı temin etmeleri mümkün değildir. Bu veriler, yalnızca mahkeme kararı veya savcılık talimatı üzerine ilgili GSM operatörlerinden ya da BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) üzerinden alınabilir.

Bir davada veya soruşturmada HTS kaydı istenebilmesi için, ilgili numara, tarih aralığı ve talep gerekçesi açıkça belirtilmelidir. Mahkeme, talebin yerindeliğini değerlendirerek kayıtların celbine karar verir. Bu süreçte, kişisel verilerin korunması ve özel hayatın gizliliği ilkeleri titizlikle gözetilir.

HTS Kayıtlarını Kimler Talep Edebilir? (Savcılık, Mahkeme, Kolluk, Avukat)

HTS kayıtları yalnızca belirli kurum ve kişiler tarafından talep edilebilir:

• Cumhuriyet Savcılığı: Ceza soruşturması kapsamında, delil toplamak amacıyla talepte bulunabilir.
• Sulh Ceza Hakimliği veya Ceza Mahkemesi: Savcılık talebi üzerine veya kovuşturma aşamasında kayıtların celbine karar verebilir.
• Emniyet ve Jandarma Birimleri: Savcılık izni ve mahkeme kararıyla HTS kayıtlarına erişebilir.
• Avukatlar: Müvekkilleri adına mahkemeye dilekçe vererek HTS kayıtlarının dosyaya kazandırılmasını talep edebilir.

Ancak bireysel başvurularla, yani vatandaşın doğrudan GSM operatörüne başvurmasıyla bu kayıtlar alınamaz.

HTS Kaydı Nereden İstenir?

HTS kayıtları, Türkiye’de faaliyet gösteren GSM operatörleri (Turkcell, Vodafone, Türk Telekom) ve BTK tarafından saklanır. Mahkeme kararı doğrultusunda, ilgili kurumlar kayıtları doğrudan adli makamlara iletir.

Mahkemeler veya savcılıklar genellikle yazılı bir talep yazısı ile şu bilgileri belirtir:

• Soruşturma veya dava numarası
• Suç türü veya hukuki uyuşmazlık
• Talep edilen numaralar
• Talep edilen tarih aralığı
• Erişilmek istenen kayıt türü (arama, SMS, internet vb.)

Bu bilgiler doğrultusunda BTK veya operatör, kayıtları hazırlayarak ilgili makama sunar.

Boşanma Davasında HTS Kaydı Örneği

HTS kayıtları yalnızca ceza soruşturmalarında değil, boşanma davalarında da delil olarak talep edilebilir. Özellikle zina (sadakatsizlik) iddialarında taraflardan biri, diğer eşin telefon görüşme kayıtlarının mahkemeden celbini isteyebilir.

Mahkeme, talebi değerlendirirken özel hayatın gizliliği ile delil elde etme hakkı arasındaki dengeyi gözetir. Talebin gerekçesi somut ve dava konusuyla ilgiliyse, ilgili döneme ait HTS kayıtlarının getirtilmesine karar verebilir.

Ancak eşlerden biri diğerinin HTS verilerini izinsiz şekilde temin ederse, bu durum kişisel verilerin ihlali ve özel hayatın gizliliğini ihlal suçu kapsamına girebilir.

HTS Kaydı Örneği: Format ve Dökümde Yer Alan Alanlar

HTS raporları genellikle Excel (.xls veya .csv) dosya formatında hazırlanır ve teknik bilgileri içerir. Örnek bir HTS kaydı tablosunda şu sütunlar yer alır:

• Arayan Numara
• Aranan Numara
• Tarih ve Saat
• Görüşme Süresi (saniye)
• Görüşme Yönü (giden/gelen)
• Baz İstasyonu Kodu ve Lokasyonu
• GSM Operatörü Bilgisi

Bu kayıtlar, bilirkişiler tarafından incelenir ve rapor hâline getirilerek dosyaya sunulur. Özellikle baz istasyonu analizleri ve karşılıklı arama sıklığı gibi teknik detaylar, hem ceza hem de hukuk yargılamalarında önemli delil değerine sahiptir.

HTS Kaydı Ne Kadar Sürede Çıkar?

HTS kayıtlarının temin süresi, talebin yapıldığı merciye, operatörün iş yüküne ve talep kapsamına göre değişiklik gösterir. Genellikle bu süreç 7 ila 30 gün arasında tamamlanır. Ancak karmaşık veya geniş kapsamlı taleplerde süre uzayabilir.

Savcılık veya mahkeme kararı çıktıktan sonra ilgili yazı BTK veya GSM operatörüne gönderilir. Operatör, sistemlerinde arama yaparak istenen döneme ait kayıtları hazırlar ve resmi olarak mahkemeye sunar. Kayıtların hazırlanma sürecini etkileyen başlıca unsurlar şunlardır:

• Talep edilen tarih aralığının uzunluğu,
• İstenen hat sayısı,
• Talebin detay düzeyi (baz istasyonu, internet trafiği vb.),
• Operatörün veri arşivleme kapasitesi ve teknik yoğunluğu.

Boşanma davalarında veya daha dar kapsamlı taleplerde bu süre genellikle birkaç hafta içinde sonuçlanırken, geniş kapsamlı ceza soruşturmalarında süre bir aya kadar uzayabilir.

Ayrıca, mahkeme talebinin eksiksiz hazırlanması süreci hızlandırır. Talep yazısında tarih aralığı, numara bilgisi ve kayıt türü net şekilde belirtilmişse, operatör verileri çok daha kısa sürede sunabilir.

HTS verileri adli dosyaya ulaştıktan sonra bilirkişiler tarafından incelenir; bu aşamada da raporun teknik değerlendirme süresi değişkenlik gösterebilir.

HTS Kaydı Kaç Yıl Saklanır?

HTS kayıtlarının saklanma süresi, yasal düzenlemeler ve operatörlerin arşiv politikalarına göre belirlenmiştir. Türkiye’de bu süre genel olarak 5 yıl olarak uygulanmaktadır. Bu süre sonunda verilerin otomatik olarak silinmesi veya arşivlenmesi öngörülür.

HTS kayıtlarının saklanması, Elektronik Haberleşme Kanunu, 5651 sayılı Kanun ve BTK (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) düzenlemeleri çerçevesinde operatörlerin yasal yükümlülüğüdür. Türk Telekom, Vodafone ve Turkcell gibi operatörler, bu süre boyunca abonelere ait görüşme ve sinyal kayıtlarını güvenli şekilde saklamakla yükümlüdür.

Bu süre, hem delil elde edilmesi hem de kişisel verilerin korunması açısından bir denge gözetilerek belirlenmiştir. Operatörler, bu sürenin sonunda verileri tutmaya devam ederse, TCK m.138 uyarınca “verileri kanuni süresi geçtikten sonra saklama” suçunu işlemiş sayılabilir.

Savcılık veya mahkeme talepleri doğrultusunda, 5 yıl geriye dönük HTS kayıtları istenebilir. Ancak istisnai durumlarda — özellikle terör suçları veya örgütlü suçlar gibi ağır nitelikli dosyalarda — daha eski veriler de bulunabiliyorsa, operatörler bu kayıtları da sunabilir.

HTS Kayıtlarının Hukuki Dayanağı

HTS kayıtlarının hukuki dayanağı, başta 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 135. maddesi olmak üzere, 5651 sayılı Kanun ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu hükümlerine dayanmaktadır. Bu yasal düzenlemeler, iletişim kayıtlarının ne şekilde elde edileceğini, hangi mercilerin talep edebileceğini ve hangi şartlarda delil olarak kullanılabileceğini açıkça belirler.

CMK 135. Madde – İletişimin Tespiti, Dinlenmesi ve Kayda Alınması

CMK m.135’e göre, bir suç soruşturması kapsamında iletişimin tespiti, dinlenmesi veya kayda alınması ancak şu şartlarla mümkündür:

• Suç işlendiğine ilişkin somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebepleri bulunmalıdır.
• Başka suretle delil elde etme imkânı olmamalıdır.
• Karar, hakim tarafından verilmeli; gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı kararıyla işlem yapılabilir, ancak bu karar 24 saat içinde hâkim onayına sunulmalıdır.

HTS kayıtları bu madde kapsamında değerlendirilir ve iletişimin içeriğine değil, trafik bilgisine odaklanır. Bu nedenle, mahkemeler tarafından verilen kararlar sadece iletişim trafiğinin dökümünü kapsar.

5651 Sayılı Kanun – İnternet Trafiğinin Saklanması

5651 sayılı Kanun’un 5. ve 6. maddeleri, erişim sağlayıcıların ve yer sağlayıcıların trafik bilgilerini belirli süreyle saklama yükümlülüğünü düzenler. Bu kapsamda:

• Trafik bilgileri, en az 1 yıl, en fazla 2 yıl süreyle saklanabilir.
• Bu bilgiler sadece adli mercilerin talebi üzerine paylaşılabilir.
• Trafik verileri, kullanıcı kimliği, bağlantı tarihi ve saati, kullanılan IP adresi gibi bilgileri kapsar.

5809 Sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu

Bu kanun, telekomünikasyon operatörlerinin veri güvenliği yükümlülüklerini belirler. Operatörler, abonelere ait trafik, sinyal ve konum bilgilerini yalnızca yasal çerçevede işleyebilir ve saklayabilir.

Kişisel Verilerin Korunması ve Gizlilik İlkesi

HTS kayıtları aynı zamanda kişisel veri niteliği taşır. Bu nedenle 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) uyarınca, verilerin işlenmesi sırasında ölçülülük, amaçla sınırlılık ve veri güvenliği ilkelerine riayet edilmesi gerekir.

Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi kararlarında da, HTS kayıtlarının özel hayatın gizliliği kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, ancak hakim kararıyla ve hukuka uygun biçimde elde edilmesi hâlinde delil değeri taşıyacağı vurgulanmıştır.

TS Kayıtlarının Delil Niteliği

HTS kayıtları, bir davada doğrudan hüküm kurmaya yeterli tek başına delil olarak değil, destekleyici delil niteliğinde kabul edilir. Yargıtay kararlarında da, bu kayıtların yalnızca iletişim trafiğini gösterdiği, iletişimin içeriğini ortaya koymadığı vurgulanmaktadır. Dolayısıyla, HTS kayıtları başka delillerle birlikte değerlendirilmedikçe tek başına mahkûmiyet veya kesin sonuç doğurmaz.

Ceza yargılamalarında HTS kayıtları genellikle, sanığın olay yerinde bulunup bulunmadığının, diğer şüphelilerle iletişim kurup kurmadığının veya örgüt bağlantısının tespitinde kullanılır. Ancak bu kayıtların tek başına suçun işlendiğini ispat etmeyeceği, şüpheden sanık yararlanır ilkesi gereğince her zaman diğer delillerle desteklenmesi gerektiği kabul edilmiştir.

HTS Kayıtları Tek Başına Delil Olur mu? Yargıtay ve AYM Yaklaşımı

Yargıtay 20. Ceza Dairesi’nin 21.01.2016 tarihli kararında, içeriği tespit edilemeyen HTS kayıtlarının mahkûmiyet için yeterli olmadığı, başka kesin ve inandırıcı deliller bulunmadığında beraat kararı verilmesi gerektiği açıkça belirtilmiştir.

Yine Yargıtay 10. Ceza Dairesi 07.04.2022 tarihli kararında, yalnızca HTS verilerine dayanılarak hüküm kurulamayacağına, ancak bu verilerin diğer delillerle desteklenmesi halinde delil değerinin artacağına hükmetmiştir.

Anayasa Mahkemesi ise 08.03.2023 tarihli kararında, HTS kayıtlarının “tek veya belirleyici delil” olarak kullanılmasının yargılamanın hakkaniyetini ihlal etmediğini; ancak kayıtların hukuka uygun şekilde elde edilmiş olmasının şart olduğunu vurgulamıştır.

Bu içtihatlar, HTS verilerinin delil olarak kullanılabilir olduğunu, ancak tek başına hükme esas alınamayacağını açıkça ortaya koymaktadır.

Bilirkişi İncelemesi: Baz Örtüşmesi, Hata Payları ve Teknik Analiz

HTS verilerinin teknik niteliği gereği, bu kayıtların bilirkişi incelemesinden geçirilmesi gerekir. Çünkü baz istasyonlarının kapsama alanı kilometrelerce olabilir ve bir kişinin aynı anda birden fazla baz istasyonundan sinyal alması mümkündür.

Bu sebeple, HTS verilerinin doğru yorumlanabilmesi için baz örtüşme analizi, hücre sinyal gücü incelemesi ve konum tahmini değerlendirmesi yapılır. Bu analizler sonucunda kişinin olay anındaki konumuna dair yaklaşık bir tahmin elde edilir, ancak kesin bir adres tespiti yapılamaz.

Yargıtay 6. Ceza Dairesi’nin 25.05.2021 tarihli kararında da belirtildiği üzere, HTS kayıtları değerlendirilirken baz istasyonlarının mesafesi, sinyal yoğunluğu ve coğrafi koşullar dikkate alınmadan hüküm kurulması eksik araştırma olarak kabul edilir.

HTS Kayıtları Hangi Suçlarda İstenir?

HTS kayıtları, neredeyse tüm ceza soruşturmalarında delil elde etme aracı olarak kullanılabilir. Kanunda belirli bir suç sınırlaması olmamakla birlikte, özellikle ağır ceza kapsamındaki suçlarda bu kayıtların celbi ve incelenmesi yaygındır. Bu veriler sayesinde şüphelilerin iletişim trafiği, olay yerindeki varlığı veya diğer sanıklarla bağlantısı teknik olarak analiz edilir.

Yargı uygulamasında HTS kayıtları aşağıdaki suç türlerinde sıkça talep edilmektedir:

• Kasten öldürme (cinayet)
• Kasten yaralama ve tehdit
• Cinsel saldırı ve çocukların cinsel istismarı
• Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti
• Göçmen kaçakçılığı ve insan ticareti
• Yağma (gasp) ve hırsızlık
• Dolandırıcılık ve nitelikli dolandırıcılık
• Rüşvet, zimmet ve görevi kötüye kullanma
• Terör suçları ve örgüt üyeliği
• Anayasal düzene ve devletin güvenliğine karşı suçlar
• Casusluk ve devlet sırlarına karşı suçlar

Bu suç tiplerinde HTS kayıtları, olayın aydınlatılmasında yer ve zaman bağlantısı kurmak amacıyla kullanılmaktadır.

Ceza Hukuku Bakımından HTS Kayıtlarının Önemi

HTS kayıtları, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 135. maddesi kapsamında iletişimin tespiti tedbiri olarak delil toplama sürecine katkı sağlar. Ancak bu kayıtların kullanılabilmesi için, ilgili tedbirin hakim kararıyla alınması gerekir.

Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi kararlarında da, HTS kayıtlarının yalnızca hukuka uygun biçimde elde edilmesi hâlinde delil değeri taşıdığı belirtilmiştir. Örneğin, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2013/406 E., 2015/185 K. sayılı kararında, baz istasyonu verilerinin sanığın olay yerinde bulunduğunu kesin olarak göstermediği, bu nedenle tek başına mahkûmiyet için yeterli sayılamayacağı vurgulanmıştır.

Hukuk Davalarında HTS Kayıtlarının Kullanımı

HTS verileri sadece ceza dosyalarında değil, boşanma veya nafaka davaları gibi özel hukuk uyuşmazlıklarında da kullanılabilir. Özellikle zina ve sadakatsizlik iddialarının ispatında, HTS kayıtları delil olarak talep edilebilir. Ancak bu tür davalarda mahkemeler, talebin orantılı ve gerekçeli olmasını arar; aksi hâlde özel hayatın gizliliğinin ihlali söz konusu olur.