Kurum İçi Geçici Görevlendirme Süresi, Geçici Görevlendirme Yönetmeliği

Kurum İçi Geçici Görevlendirme Süresi, Geçici Görevlendirme Yönetmeliği. 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ( DMK ) ‘nun da Devlet Memurlarına görevlendirme işlemi tesis edilebileceği düzenlenmiştir. Bu idari işlemin atama işlemi ile karıştırılmaması, geçici ve hizmet ihtiyacına binaen yapılan bir idari işlemdir.

Görevlendirme işlemi; kamu hizmeti yürütmek amacıyla durumu uygun olan kamu görevlilerinin, kadroları ile hukuki bağlarını sürdürmek ve belirli bir süre ile sınırlı olmak üzere atamaya yetkili amir tarafından geçici olarak görevlendirilmeleri olanaklıdır. Geçici görevlendirme işlemi tesis edilirken kamu hizmetlerinin yürütülmesi amaç edinilmeli, kamu yararı ile bağdaşmayan bir sonuç amaçlanmamalıdır.

Mevzuatta geçici görevlendirme işleminin her türlü kurum ve kuruluşta olabileceği ancak her kurum ve kuruluşun kendi yönetmeliğinde farklı düzenlemeler bulunabilmektedir. Ancak Devlet Memurları Kanunu genel çerçeveyi çizmiş ve kanunun ilgili maddelerine aykırı olacak tesis edilen idari işlemler hukuka aykırı olacağı gibi DMK’ ya aykırı olarak yapılan düzenlemelerde hukuka aykırı teşkil edecektir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (DMK)’nun 8. Bölümünde “Çeşitli” ilişkin hükümler düzenlenmiştir. DMK’nın 236. Maddesinin 8. Ek Maddesi’nde görevlendirme işleminin hangi koşullarda yapılacağı, ne kadar süre ile yapılabileceği, mali ve sosyal hakların durumu, hangi hallerde memurun muvafakatinin arandığı düzenlenmiştir. Mevzuata aykırı olarak tesis edilen idari işleme karşı bu işlemin tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemelerinde iptal davası açılması gerekmektedir.

Devlet Memurları hakkında tesis edilen idari işlemin 657 saylı DMK’nın 8. Bölümünde belirtilen bentlere uygun olarak yapılması gerekmekte olup aksi halde usul bakımından idari işlemin iptali gerekmektedir. Görevlendirme işlemini tesis edilmesi halinde dikkat edilmesi gereken konular;

1. Görevlendirme işlemi ne kadar süre ile tesis edilmiş, süre belirtilmiş mi ?
2. Aynı Kamu görevlisi hakkında birde fazla görevlendirme işlemi tesis edilmiş mi?, edildiyse ne yapılması gerekir?
3. Görevlendirme işleminin altında yatan hukuki sebep bir disiplin cezası verme saiki yada mobing mi?
4. Görevlendirme işleminin sebep ögesi nedir?

Şeklindedir.

Kurum İçi Geçici Görevlendirme Süresi

Kamu kurumlarında görev yapan personelin, belirli bir süreliğine başka bir birimde veya kurum içinde farklı bir pozisyonda görevlendirilmesi mümkün olabilir. Bu durum, hizmetin aksamaması ve kurum içindeki iş gücünün etkin şekilde yönetilmesi amacıyla yapılmaktadır. Geçici görevlendirme süresi, ilgili mevzuatta belirtilen çerçevede belirlenmekte olup, genellikle bir yıl içinde en fazla altı ay olarak uygulanmaktadır. İlgi: “ 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, Ek Madde 8/(d): Geçici süreli görevlendirme süresi bir yılda altı ayı geçemez. Yurtdışında görevlendirilen güvenlik görevlileri için geçici görevlendirme süresi en çok iki yıldır; gerekli görülmesi hâlinde bu süre bir katına kadar uzatılabilir.”

Kanunda hal böyle iken belirtmek gerekir ki; kurumların ihtiyaçlarına göre bu sürenin uzatılması da söz konusu olabilir. Süre uzatımı için yetkili mercilerin onayı gerekmekte olup, bu süreçte personelin haklarının korunması esastır.

Kurum İçi Geçici Görevlendirme Yönetmeliği

Kurum içi geçici görevlendirmeler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ilgili maddelerine dayanmaktadır. Kanunun 3. Bölümü (m.72- m.93), özellikle Kanunun 86. maddesi, memurların belirli bir süre için başka bir görevde geçici olarak çalıştırılmasına imkan tanımaktadır. Bunun yanı sıra, her kurumun kendi özel yönetmelikleri doğrultusunda da geçici görevlendirme usulleri belirlenebilir. Yönetmeliklerde, görevlendirmenin hangi şartlarda yapılacağı, süre sınırları, mali haklar ve diğer özlük hakları gibi hususlar ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Ayrıca, görevlendirmenin kurumun ihtiyaçlarına uygun şekilde ve kamu yararına olacak biçimde yapılması temel şartlardan biridir.

Kurum İçi Geçici Görevlendirme Şartları

Bir çalışanın kurum içinde geçici olarak görevlendirilebilmesi için belirli şartların sağlanması gerekmektedir. Öncelikle, görevlendirmenin kamu hizmetlerinin aksamasını önleyecek bir zorunluluktan kaynaklanması gerekmektedir. Ayrıca, geçici görevlendirilecek personelin, atanacağı görevle ilgili bilgi ve beceriye sahip olması önem arz etmektedir. 

Kurum içi geçici görevlendirmelerde çalışanın rızası her zaman aranmasa da, görevlendirmenin iş yükünü artırıcı veya hak kaybına yol açıcı nitelikte olmaması gerekir. Bununla birlikte, bazı durumlarda çalışanların talebi doğrultusunda da geçici görevlendirme yapılabilir.

Geçici Görevlendirme Yönetmeliği Özel Sektör

Özel sektörde geçici görevlendirme uygulamaları, 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmeliklere dayanmaktadır. İşverenin yönetim hakkı kapsamında, belirli durumlarda çalışanlarını başka bir birimde ya da lokasyonda geçici olarak görevlendirmesi mümkündür. Ancak, bu süreçte çalışanın rızasının alınması önemli bir husustur. Zira İş Kanunu’nun 22. maddesine göre, çalışma koşullarında esaslı değişiklik içeren bir geçici görevlendirme yapılacaksa, işçinin yazılı onayı gerekmektedir. Nitekim işçinin haklarının korunması ve iş güvencesinin sağlanması açısından, özel sektördeki geçici görevlendirme uygulamalarının adil ve şeffaf bir şekilde yürütülmesi önemlidir.

Geçici Görevlendirme En Fazla Kaç Gün Olur?

Geçici görevlendirme süresi, ilgili mevzuata göre belirlenmektedir. Kamu sektöründe, bir takvim yılı içinde en fazla altı ay süreyle geçici görevlendirme yapılabilmektedir. Ancak, bazı durumlarda bu süre bir yıla kadar uzatılabilir. Özel sektörde ise süre, iş sözleşmesi ve şirket politikalarına göre değişiklik göstermektedir. İşveren ile çalışan arasında yapılacak anlaşmaya bağlı olarak, süre esnek bir şekilde belirlenebilir. Ancak, uzun süreli görevlendirmelerde çalışanın özlük haklarının korunması ve iş güvencesinin sağlanması gerekmektedir.

Memur Geçici Görevlendirme Ücreti

Memurların geçici görevlendirme nedeniyle maddi bir kayba uğramaması için ilgili düzenlemeler, çalışan lehine olacak şekilde hazırlanmıştır. Kamu sektöründe geçici görevlendirilen memurların mali hakları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili yönetmelikler doğrultusunda düzenlenmektedir. Memurlar, geçici görev süresince mevcut maaşlarını almaya devam ederler. 

Ayrıca belirtmek gerekir ki; geçici görevlendirme nedeniyle doğabilecek ek masraflar için harcırah ödemesi yapılmaktadır.6245 sayılı kanunun 3. Maddesi uyarınca harcırah “Bu Kanuna göre ödenmesi gereken yol masrafı, gündelik, aile masrafı ve yer değiştirme masrafından birini, birkaçını veya tamamını” ifade etmektedir. Anlaşılıyor ki; bu ödemeler; konaklama, ulaşım ve yemek giderlerini kapsayabilir. Harcırah miktarı, görevlendirme süresine ve görevlendirilen yerin uzaklığına göre değişiklik gösterebilmektedir. 

Geçici Görevlendirme Talep Dilekçesi

Çalışanlar, kendi istekleri doğrultusunda geçici görevlendirme talebinde bulunabilmektedirler.Bunun için ilgili kuruma hitaben yazılı bir dilekçe sunulması gerekir. Dilekçede, geçici görevlendirme talebinin gerekçesi, görevlendirilmek istenen birim ve süre açıkça belirtilmelidir. Kurum, talebi değerlendirerek hizmet ihtiyacına uygun olup olmadığını inceler. Talebin kabul edilmesi durumunda, ilgili birime resmi yazıyla bildirim yapılır. Eğer geçici görevlendirme kamu yararı doğrultusunda uygun görülmezse, talep reddedilebilir. Ancak, çalışanın haklarını koruyarak, uygun şartlar sağlandığında görevlendirmenin gerçekleştirilmesi mümkündür.

Sonuç olarak, geçici görevlendirme, hem kamu hem de özel sektörde iş gücünün etkin yönetimi açısından önemli bir uygulamadır. Mevzuata uygun şekilde yapıldığında, hizmetin sürekliliği sağlanırken çalışan hakları da korunmaktadır. Kurumlar, geçici görevlendirme süreçlerini şeffaf ve adil bir şekilde yürütmeli, çalışanların özlük haklarını göz önünde bulundurarak hareket etmelidir. Çalışan haklarının korunması ve mevzuata uygunluğunun denetlenmesi açısından kişinin uzman bir avukat ile sürecini yürütmesi önem arz eder.

Görevlendirme İşlemi ne kadar süre İle tesis edilmiş, süre belirtilmiş mi?

Yerleşmiş yargı içtihatlarına göre geçici olarak görevlendirmeler 6 aylık süre ile sınırlıdır ve hizmet gereklerine yönelik ve kamu yararı amaçlı olarak gerçekleştirilmesi gerekir. 6 aydan fazla yapılan ya da süre belirtmeden yapılan görevlendirme işlemi açıkça hukuka aykırı olacaktır. Geçici süreli görevlendirme süresi bir yılda altı ayı geçemez. Yurtdışında

görevlendirilen güvenlik görevlileri için geçici görevlendirme süresi en çok iki yıldır; gerekli görülmesi hâlinde bu süre bir katına kadar uzatılabilir.

Süre belirtmeden görevlendirme işlemi tesis edilmesi hukuka aykırıdır. Söz konusu görevlendirme işlemi belirli bir süre için öngörülmemiş olması görevlendirmenin bir ihtiyaç olmaktan ziyade keyfi bir işlem olduğunu göstermektedir.

Sakarya 1. İdare Mahkemesi 2008/303 E. 2008/778 K. Sayılı kararında;

“ …Davalı idarece, davacının görevlendirilmesine yönelik işlemde geçici olarak davacının görevlendirildiği ifade edilmesine karşın geçici görevlendirmeye ilişkin herhangi bir süre belirtilmediği, dolayısıyla geçici görevlendirmenin bir süre ile sınırlandırılmadığı açıktır. Bu durumda; davacının, süre belirtmeden geçici olarak görevlendirildiği anlaşıldığından dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.”

Hükmüne yer verilmiştir ve idarenin süre belirtmeden tesis ettiği işlemi iptal etmiştir.

Aynı Kamu Görevlisi hakkında birde fazla görevlendirme işlemi tesis edilmiş mi?, edildiyse ne yapılması gerekir?

Her idari işlem hukuk dünyasında sonuç doğurmaktadır. Her Bir kamu görevlisi hakkında birden fazla idari işlemin tesis edilmesi halinde her işlem için ayrı dava açılması gerekmektedir. Aksi halde iptali istenen idari işlemin kabulü halinde ortadan kalkar iken diğer idari işlemler hukuk dünyasında sonuç doğurmaya neden olacaktır.

Görevlendirme işleminin sebep ögesi nedir?

Görevlendirme işlemi kamu hizmetinin yerine getirilmesi amacına yönelik olmalıdır. Sadece lafzen belirtilen, hizmetine ihtiyaç duyulmasına binaen görevlendirme işleminin tesis edildiği hususu, hukuka aykırı olarak tesis edilen görevlendirme işlemini hukuka uydurmak amacıyla yer verilmiş bir ifadeden öteye gidemez.

Takdir yetkisine istinaden tesis edilen işlemlerin sebep ve maksat unsurları yönünden hukuka uygunluk denetimine tabi tutulacağı, takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da yargı mercilerince saptanması halinde bu durumun iptal nedeni oluşturacağı noktasında hukuken bir duraksama bulunmamaktadır.

İdarenin işlem yaparken gösterdiği veya istek üzerine açıkladığı neden, o işlem için öngörülen neden değilse veya gösterilen neden başka bir hukuksal sonuç doğuruyorsa, ya da neden olarak gösterilen olgu ile işlem arasında kamu yararı açısından olağan bir ilişki yoksa işlem sebep yönünden hukuka aykırı olur.

Kamu hizmetinde etkinliğin ve verimliliğin sağlanması yalnızca idarenin tasarrufları ile mümkün olmayıp, idarenin üzerinde tasarrufta bulunduğu kamu görevlisinin sosyal ve psikolojik durumu ile maddi ve manevi gelişiminin de göz önünde bulundurulması ve

böylelikle sonuç itibarı ile kamu yararının oluşmasına azami derecede dikkat edilmesi gerekmektedir. İdarenin herhangi bir işlem tesisi ederken sahip olduğu takdir yetkisi olmakla birlikte, bu takdirin kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı bir yetki şeklinde kullanılması hukukun gereğidir. Kamu hizmetlerinin bütünlüğü ve devamlılığı ilkesi gereğince kamu görevlilerinin özel koşullarına göre verimliliklerinin en yüksek olduğu ve hizmetlerinde en yüksek oranda yararlanılacak bir birimde ve gördükleri eğitime uygun bir biçimde çalışması durumunda maddi ve manevi yönden daha çok tatmin olacağı açıktır.

Çalışma hak ve hürriyeti ile kamu hizmetinin bütünlüğü ve devamlığı ilkesi gereğince, kamu görevlilerinin özel koşullarına göre verimliliklerinin en yüksek olduğu kariyerleri itibariyle hizmetlerinden en yüksek oranda yararlanılacak bir birimde istihdam edilmeleri kamu yararına daha uygun düşeceği Yüksek Mahkeme kararlarında da kabul görmüş bir gerçektir.

Görevlendirme işleminin sebep ögesi nedir?

İdareye yasal mevzuat ve yerleşik yargı içtihatları ile verilen görevlendirme yetkisi somut olayda, kendisine verilen yetkinin sınırları aşılarak kullanılması ve bir anlamda cezalandırma yoluna gidilmesi hukuka aykırıdır. İdarenin işlemlerini tesis ederken amacının daima kamu yararı olması gerekmektedir. Ancak sırf kişisel ve cezalandırma saikiyle hareket edilmesi tesis edilen görevlendirme işleminin iptali için yeterlidir.

Üst kadroda yer alan amirlerin değişmesi ya da memur ile amirleri arasında yaşanılan sorunlar sebebiyle kamu görevlilerine karşı görevlendirme işlemi tesis edildiği görülmektedir. Ancak 657 Sayılı DMK’nun 125. Maddesinde görevlendirme işlemi gibi yaptırım hükmünde olan bir düzenleme bulunmadığı gibi cezalandırma ya da siyasi saikle hareket ederek tesis edilen görevlendirme işlemi hukuka aykırı olacaktır.

FAYDALI BİLGİLER

1. Görevlendirme işleminin iptali için yargı yoluna başvurulacağı zaman Yürütmenin Durdurulması Talebinde bulunulma mı?
2. Görevlendirme işlemine karşı iptal davası açılmaması ve uzun süre aynı görev yerinde kalınması halinde hangi hukuki prosedür uygulanabilinir.
3. Görevlendirme işlemini iptaline ilişkin dava açılması halinde emsal teşkil eden kararlar

Görevlendirme işleminin iptali için yargı yoluna başvurulacağı zaman Yürütmenin Durdurulması Talebinde bulunulma mı?

Anayasa’mızın 125/5. Maddesine ve İdari Yargılama Usulü Kanunu’muzun 27/2.maddesine göre dava konusu bir idari işlem hakkında yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için iki şartın birlikte bulunması gerekmektedir.

Bu şartlardan biri; dava konusu işlemin açıkça hukuka aykırı olması, diğeri ise söz konusu işlemin uygulanması halinde telafisi imkansız veya telafisi güç bir zararın doğması ihtimalinin bulunması şartıdır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ”Kurumlar arası geçici süreli görevlendirme” kenar

başlıklı Ek Madde 8’e göre, muvafakat şartının aranması, kamu çalışanları için fiili sürgün işlemlerinin önünü açabilmektedir. Buna karşın yönetmelik hükümlerinin artniyetli kullanılması halinde geri dönülmez zararlara neden olması kuvvetle muhtemeldir. Vaka böyleyken yönetmelik hükümlerinde geçici görevlendirme işlemine muhatap memurun mazeretlerinin ve şartlarının değerlendirilebileceği etkin birimlerin bulunmamış olması etkin bir yasa yoluna başvuru süresinin de ciddi hak kayıplarına neden olacağı aşikardır.

Sürekli görev yeri değişikliği ile yapılan görevlendirmelerde kamu yararına ve hizmet gereklerine ve çalışma barışına uygun davranılmaması, Anayasa ile güvence altına alınmış eşitlik ilkelerine aykırı davranışlar içerisinde bulunulması, mobbing uygulayarak keyfiyeten herhangi bir yere sırf cezalandırma saikiyle hareket ederek görevlendirebilmesi, hukuki idare anlayışının çiğnenmesi ve Anayasal teminat altında olan hukuk devleti ilkesinin ihlal edilmesi anlamına gelmektedir.

Yürütmeyi durdurma kararı verilmediği taktirde, geçici görevlendirme işlemi hakkında dava açmak konusundaki hukuki menfaat ortadan kalkacaktır. Tüm bu hukuka aykırılıkları önlemek adına, telafisi güç olan ve yukarıda belirtildiği gibi hukuka açıkça aykırı olan idari işlemin yürütülmesinin durdurulması şartları bir arada olduğundan yürütmenin durdurulması talebinde bulunulmasında fayda bulunmaktadır.

Görevlendirme işlemine karşı iptal davası açılmaması ve uzun süre aynı görev yerinde kalınması halinde hangi hukuki prosedür uygulanabilinir.

Kamu görevlisi hakkında süre belirtilmeden görevlendirme işlemi tesis edilmiş ve kamu görevlisi kanun gereği hakkında tesis edilen görevlendirme işleminin geçici olduğu kanısına vararak bu işleme karşı iptal davası açamamış olabilir. Ya da başta görevlendirdiği yerin daha iyi olduğu düşüncesi ile iptal davası açmamış ancak daha sonraki değerlendirmelerinde (6ay) eski görev yerine dönme iradesi gösterebilir.

Bu tip durumlarda hakkında tesis edilen görevlendirme işleminin süresi önem arz etmektedir. Görevlendirme süresinin belirtilmesi halinde bu süre sona erdiğinde ve eski görev yerine dönememesi durumunda idareye yazılı başvuru yapması gerekmektedir. İdarenin farklı bir gerekçe göstererek yazılı başvuruyu reddetmesi halinde 60 gün içinde iptal davası açılması gerekir. İdarenin 30 gün içinde cevap vermemesi halinde bu işlemin zımni red işlemi olması sebebiyle 60 gün içinde iptal davası açabilecektir.

Tesis edilen görevlendirme işleminin süre belirtilemesi halinde ise 6 aylık sürenin dolup dolmadığı önem arz etmektedir. Yine idareye yazılı başvuru red işlemine ya da zımni red işlemine karşı 60 gün içinde iptal davası açılmalıdır.

Görevlendirme işlemini iptaline ilişkin dava açılması halinde emsal teşkil eden kararlar

Danıştay 2. Dairesi’nin 20.05.2013 Tarih 2012/6808 Esas 2013/3092 Karar sayılı kararında;

“Yerleşmiş yargı içtihatlarına göre geçici olarak görevlendirmeler 6 aylık süre ile sınırlıdır

ve hizmet gereklerine yönelik ve kamu yararı amaçlı olarak gerçekleştirilmesi gerekir.

Davacının geçici görevlendirilmesi 12 yıla yakın bir süre devam etmiştir. Davacının Öğretmenevi Müdürlüğündeki görevlendirilmesi uzun yıllar devam etmiş ise de, söz konusu bu görevlendirmenin mahiyeti itibariyle davacı açısından kazanılmış hak teşkil etmeyeceği gibi görevlendirme müessesesinin asaleten atamayı engeller mahiyette kullanılamayacağı da açıktır. Asaleten atama yapılmak suretiyle davacının görevlendirilmesinin sona erdirilmesinde, hukuka aykırılık bulunmamaktadır.” denilmiştir.

Danıştay 5. Dairesi’nin 1997/2711 E. 1998/270 K. Sayılı kararında özetle:

“Bir kamu kurumunun mevzuatla belirlenmiş olan görev alanı içinde yer alan “geçici” nitelikteki bir hizmeti: ya da, değişen ve gelişen sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sonucu olarak ortaya çıkan, henüz örgütsel altyapısı oluşturulmamış ve bir kadro ile ilgilendirilmemiş olan “yeni bir kamu hizmetini” yürütmek amacı ile durumu uygun olan kamu görevlilerinin, “kadroları ile hukuki bağlarını sürdürmek ve belli bir süre ile sınırlı olmak üzere” atamaya yetkili amir tarafından geçici olarak görevlendirilmeleri olanaklıdır. Bu işlemin kurulmasında., yukarıda nitelendirilen kamu hizmetlerinin yürütülmesi amaç edinilmeli: kamu yararı ile bağdaşmayan, örneğin kamu görevlisini görevinden fiilen uzaklaştırmak veya onu cezalandırmak gibi hizmet gereklerine ters düşen bir sonuç amaçlanmamalıdır.” denilmektedir.

Danıştay 5. Dairesi’nin 24.02.2016 Tarih 2013/8676 Esas 2016/881 Karar sayılı kararında;
” Bir kamu kurumunun aynı kurum içinde yer alan bir hizmeti yürütmek amacıyla, o hizmetle ilgili kurumda uzmanlaşmış kamu görevlilerinin kadroları üzerinde kalmak üzere belli bir süre ile görevlendirilmesi mümkündür. Vekalet ve geçici görevlendirme hizmet gereklerinden kaynaklanan geçici bir uygulama olup, asıl olan yönetim ve memuriyet kadrolarına yasal koşulları taşıyanların liyakat ve ehliyet ilkelerine uyularak atanmalarıdır. Vekalet ve geçici görevlendirme yoluyla yapılan görevlendirmelerin, sözü edilen kadrolara atama yapılmak suretiyle sona erdirilebileceği tabiidir. Ayrıca vekaleten veya geçici görevlendirme yoluyla görevlendirilenlerin, yetersizlikleri ve kusurlarının belirlenmesi ve başarısız olmaları gibi geçerli sebeplerin bulunması durumunda görevlendirme işlemine son verilebileceğine de kuşku bulunmamaktadır.”