Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Miktarı

Boşanırken kısa sürede kendi istekleriniz doğrultusunda hareket etmek ve kendi menfaatlerinizi kendiniz belirlemek istiyorsanız anlaşmalı olarak boşanmak sizin için en iyi tercih olacaktır. Nafaka miktarı belirlenirken kesin bir hesap bulunmamaktadır. Herkes için o kişiye uygun bir nafaka miktarının belirlenmesi gerekecektir.

Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Miktarı Nedir?

Yoksulluk nafakasına hakimin hükmedebilmesi için taraflardan mutlaka birinin talebi gereklidir. Yoksulluk nafakası eşlerden her birinin maddi olarak daha iyi durumda olan kişiden talep edebileceği nafakadır. Hangi eş boşanma sebebiyle bir süre yoksulluğa düşecekse o eşe ödenir. Başka bir kişiyle evlenme, taraflardan birinin ölümü, yoksulluk durumunun bitmesi gibi sebeplerle ödeme sonlanır. Mutlaka talep edilmelidir, hakim kendiliğinden bu nafakanın ödenmesine hükmetmez.

İştirak nafakası ise talebe gerek duymaz. Çocuğun bakımı, eğitimi gibi giderlerinin anne-baba tarafından karşılanması zorunluluğundan ortaya çıkmıştır. Velayet hakkını almayan taraf, velayet hakkını alıp çocuğun bakımının, eğitiminin sorumluluğunu alan tarafa iştirak nafakasını öder. Hakim kendiliğinden bu nafakaya hükmedebilir. Ayrıca hakim, anlaşmalı boşanmada belirlenen miktarın uygun bulmaması ya da tarafların iştirak nafakası miktarında anlaşamaması durumunda kendi bazı kriterler ışığında nafaka miktarını belirler.

Hem yoksulluk hem iştirak nafakalarında miktarın belirlenmesi için, nafaka talep eden çocuğun eğitimi, bakım masrafları, yaşı; nafaka talep eden eşin giderleri göz önünde bulundurulacaktır. Ancak esas belirleyici unsur nafaka ödemekle yükümlü olacak kişinin maddi gücü, gelir durumu olacaktır.

Anlaşmalı boşanmada boşanan eşler yoksulluk nafakası talep edebilmek için protokolde bunu belirtmelidir. Talep yoksa, haktan feragat edilmiştir. Daha sonra yoksulluk nafakası için dava açmak mümkün değildir. Ancak iştirak nafakası talep edilmese daha hakim tarafından belirlenebilecek ya da daha sonra iştirak nafakası için dava açılabilecektir. İştirak nafakası kamu düzeninden kaynaklanır.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2023/3739 E. 2023/3739 K. sayılı 05.07.2023 tarihli kararında mahkemenin anlaşmalı boşanma protokolünde yer alan beyanlara uygun olarak karar vermesi gerektiğine hükmetmiştir.

YARGITAY KARARI
MAHKEMESİ: … Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi

SAYISI: 2023/1213 E., 2023/2348 K.

KARAR: Başvurunun kabulüyle yeniden esas hakkında hüküm kurulması

……

Taraflar 14.04.2023 havale tarihli ıslak imzalı ve kimlik tespitleri teyit edilmiş dilekçelerinde, tarafların anlaşmalı boşanmayı kabul ederek, anlaşmalı boşanma protokolü hazırladıklarını, davanın ekteki protokol uyarınca anlaşmalı boşanma davası olarak görülmek üzere bir karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davacı kadın tarafından açılan boşanma davasında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, davanın kabulüne ilişkin şartların gerçekleşip gerçekleşmediği ile hükmedilen nafakalar ve miktarının hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk

4721 sayılı Kanun’un 4 üncü maddesi, 166 ncı maddesinin birinci, ikinci fıkrası ve üçüncü fıkrası, 169 uncu, 175 inci maddesi, 182 nci, 327 nci, 328 inci, 329 uncu, 330 uncu maddesi, 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi ile 371 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.

3.Değerlendirme

Davacı kadın ve davalı erkek; temyiz tarihinden sonra verdikleri 14.04.2023 tarihli dilekçe ile taraflar arasında boşanma ve fer’îleri ile boşanmanın fer’îleri dışında kalan diğer mali konulara yönelik olarak düzenlenmiş olan 10.03.2023 tarihli “Anlaşmalı Boşanma Protokolü” başlıklı belge sunmuş olup bu hususta karar verilmesi talebinde bulunmuştur. Taraflar arasında düzenlenen 10.03.2023 tarihli “Anlaşmalı Boşanma Protokolü” başlıklı belge değerlendirilerek taraflar duruşmaya çağrılıp bizzat beyanları da alınmak suretiyle bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı erkek vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına

Temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine,

Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

05.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Ücreti Ne Kadar?

Anlaşmalı boşanma davasında nafaka ücreti taraflar tarafından kendi rızaları ve istekleri üzerine düzenlenecektir. Ancak anlaşmalı boşanma protokolünde ödenmesi belirlenmiş nafaka miktarını ödeyecek taraf ya da nafaka ödenecek taraf kendiliğinden davasız azaltamaz ya da artıramaz. Bu ücret belirlenirken nafaka alacaklısının giderleri ayrıntılı şekilde belirlenir ve nafaka borçlusunun geliriyle orantılı olacak şekilde karşılanması talep edilir.

Boşanılan eşten nafaka talep ederken, nafaka ödeyecek tarafın ödemesi gereken miktarı belirlemede hukuki bilgisini kullanacaktır. Muvaazalı bir durum söz konusuysa, kişi kendi idaresindeki mal varlığının başka bir kimsenin mal varlığı olarak gösterilmesine sebep olacak işlemler yapmışsa bunu ortaya koyabilecek ve hakimin yanıltılmasını engelleyebilecektir.

Örnek olarak,

• Nafaka yükümlüsü (baba) net geliri: 30.000 TL
• Nafaka alacaklısı (anne) geliri: 10.000 TL
• Çocuk sayısı: 1
• Çocuğun aylık eğitim + bakım gideri: 12.000 TL

Hesaplama mantığı:

• Çocuğun giderine her iki ebeveyn gelir oranında katkı yapar.
• Toplam gelir: 30.000 TL + 10.000 TL = 40.000 TL
• Baba payı: 30.000 / 40.000 = %75
• Anne payı: 10.000 / 40.000 = %25
• 12.000 TL x %75 = 9.000 TL iştirak nafakası
• Bu durumda baba, aylık 9.000 TL iştirak nafakası ödemeyi taahhüt edebilir.

Anlaşmalı Boşanmada Kadına Nafaka Verilir Mi?

Boşanan eşlerden hangisi boşanma sebebiyle yoksulluğa düşüp yoksulluk nafakasına hak kazanacaksa ona yoksulluk nafakası ödenir. Çoğunlukla kadınlar eşinin bir takım ihtiyaçları nedeniyle meşgul olduğu ev işleri nedeniyle ya da çocukların bakımı, eğitimi ve ihtiyaçlarının sağlanması sorumluluğunu alması nedeniyle çalışma hayatında bulunamamaktadır. Ya da çalışma hayatına dahil olsalar da ev ve çocukların bakımını üstlenmeleri veya bu nedenlerle işlerine ara vermeleri nedeniyle kocadan daha az miktarda ücretle çalışmaktadırlar.

Bu olağanlaşmış düzen nedeniyle kadın, evlilik nedeniyle çalışamamış ve boşanmayla birlikte yoksulluğa düşecek olabilir. Ya da çalışıyor olsa da maddi olarak yine yoksulluğa düzecek ve geçinemeyecek olabilir. Bu zararın önlenmesi için koca, yoksulluk nafakasını detaylıca anlattığımız makalemizde de açıkladığımız üzere boşandığı eşine destek sağlamalıdır. Bu kanunun öngörüsüdür. Ancak kadın bu yoksulluk nafakasını talep etmelidir. Hakim kendiliğinden kadının yoksulluğa düşüp düşmeyeceğini araştırmaz.

Hakimin kendiliğinden kadının maddi durumunu gözetmeyeceği gibi davanın sonuçlanması ve çiftlerin boşanmasından sonra da bu nafaka talep edilemez. Kesinlikle anlaşmalı boşanmada protokolde yoksulluk nafakası talep edilmelidir. Nafakada anlaşılamaması durumunda boşanmalar da gerçekleşmemektedir. Kadın dilerse bu nafakayı talep etmez ve hakkından gelecekte de yararlanamamak üzere feragat edebilir.

İştirak nafakası çocuktan sorumlu olan hem anne hem babanın velayeti almaması durumunda ödemesi gereken nafakadır. Kadına nafaka ödenmesi isteğe bağlıyken iştirak nafakası mecburi bir ödemedir.

Boşanma Davası Nasıl Açılır?

Davalar, eşlerden birinin yerleşim yerindeki aile mahkemesinde açılır. Dava dilekçesi; taraf bilgileri, boşanma sebebi, deliller (tanık, belge, mesaj kayıtları vb.) ve talep sonucu ile hazırlanıp tevziye verilir ya da UYAP Vatandaş üzerinden çevrim içi başvuru yapılır. Anlaşmalı boşanma için evlilikte en az 1 yıl, imzalı protokol (velayet, iştirak/yoksulluk nafakası, mal paylaşımı) ve hâkimin tarafları bizzat dinlemesi gerekir. Çekişmeli boşanmada tanıklar dinlenir, sosyal-ekonomik durum araştırılır; hâkim TMK m.169 uyarınca süreçte tedbir nafakası ve geçici önlemler alabilir. Dilekçede TÜFE artış şartı, ödeme günü/IBAN, velayet ve kişisel ilişki maddelerini net yazmak süreci hızlandırır.

Anlaşmalı Boşanmadan Sonra Nafaka Davası Açılır mı?

Anlaşmalı boşanmada yoksulluk nafakasından feragat edildi ve karar kesinleştiyse sonradan yoksulluk nafakası genelde talep edilemez; ancak irade fesadı gibi istisnalar ayrı değerlendirilir. İştirak nafakası (çocuk) ise çocuğun yararınadır; protokolde hiç düzenlenmemiş olsa bile sonradan açılabilir ve koşullar değiştiğinde artırma/azaltma davası mümkündür. TMK m.182, m.175, m.331.