Emniyet Polis Disiplin Tüzüğü, Egm İdari Soruşturma, Disiplin Cezasına İtiraz

Emniyet Disiplin Tüzüğü 2024 başlıklı içeriğimizde Tahancı Hukuk Bürosu olarak Emniyet Genel Müdürlüğü personeli olan polisler hakkında gerçekleştirilen disiplin soruşturmaları ve cezaları Polis Disiplin Hukuku ve polis disiplin cezaları başlığı altında incelenecektir.

Emniyet Disiplin Tüzüğü 2024 Polis Disiplin Hukuku, Polis Mevzuatı

Emniyet Teşkilatında polis disiplin hukuku başka bir anlatımla emniyet disiplin tüzüğü işlemlerinin dayanağı daha önce 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı kanunu uyarınca çıkarılan Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü (EÖDT) idi. Ancak Anayasa Mahkemesinin dayanak Kanun hükmünü iptal etmesi sonrasında tüm genel kolluk personelinin disiplin işlemleri bakımından 682 Sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname çıkarılmış bu KHK daha sonra yasalaşarak 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun olarak yürürlüğe girmiştir.

7068 sayılı Kanunun amacının Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personeline ilişkin disiplinsizlik ve cezaları, disiplin amirlerini ve kurullarını, disiplin soruşturma usulü ile diğer ilgili hususları düzenlemek olduğu belirtilmektedir. Bu yazıda Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) personeli bakımından disiplin amirleri ve yetkili disiplin kurulları hakkında Polis Disiplin Hukuku başlığı altında değerlendirme yapılacaktır.

Bu Kanun tüm EGM personeline uygulanmaktadır. Yani emniyet hizmetleri sınıfında olanların yansıra sivil memurların disiplin işlemleri de bu kanuna tabidir. Polis Akademisinde görevli ve YÖK mevzuatına tabi olan akademik personel, memur olmadıkları için kendi disiplin mevzuatına tabi olacaklardır. Başka bir ifade ile bu kişiler polis disiplin hukuku dışarısında yer almaktadırlar.

Emniyet Teşkilatında disiplin işlemleri uzun yıllar boyunca Emniyet Örgütü Disiplin Tüzüğü kurallarına göre yürütülmekteydi. 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununa dayanarak  çıkarılan bu tüzükte disiplin suç ve cezaları tanımlanmakta idi. Bu tüzük sadece emniyet teşkilatında çalışanları kapsadığından Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü ya da Emniyet Hizmetleri Disiplin Tüzüğü olarak da adlandırılmaktaydı.

Zaman zaman bu tüzükte değişiklikler yapılmışsa da tüzüğün son hali itibariyle ihtiyaçlara cevap vermediği anlaşılmıştır. Ayrıca Anayasa Mahkemesi emniyet örgütü disiplin tüzüğünün dayanağı olan 3201 sayılı Kanunun 83. maddesini iptal edince doğan yasal boşluğun doldurulması için 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun çıkarılmıştır.

Bu Kanun 8/3/2018 tarihli Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bununla birlikte 7068 sayılı Kanuna geçici madde eklenmiş ve 7068 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğü hükümlerine göre resen veya yetkili disiplin kurullarınca verilmiş olan disiplin cezalarının bu 7068 sayılı Kanun hükümleri uyarınca verilmiş olduğu kabul edilmiştir. Sonuç olarak Emniyet teşkilatı disiplin tüzüğünün son ve yeni halinin 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun olduğu söylenebilir.

Bu yasa ile sadece emniyet teşkilatı değil jandarma ve sahil güvenlik personelinin de genel kolluk olarak bu kanuna göre disipline edileceği öngörülmüştür. Toplam 39 maddeden oluşan 7068 sayılı Kanunda, disiplin hukukuna dair genel ilkeler, suç ve cezalar, disiplin soruşturma usulü, görevden uzaklaştırma, zamanaşımı, itiraz, jandarma, sahil güvenlik ve emniyet için yetkili olan disiplin kurulları ve bu kanunun uygulanmasına dair Yönetmelik çıkarılacağı düzenlenmiştir. 

Polisler bakımından artık emniyet hizmetleri disiplin tüzüğünün bir anlamı kalmamıştır. Sadece devam eden davalar bakımından geçmişte bu tüzüğe göre ceza verildiyse mahkemeler yine tüzüğe göre karar vereceklerdir.

Polis Disiplin Hukuku 2024

Emniyet Teşkilatı Disiplin Tüzüğüne Polis Disiplin Tüzüğü de denilmektedir. Ancak polis disiplin tüzüğü yukarıda da değinildiği gibi artık yoktur. Polis disiplin yönetmeliği denince artık temel olarak 7068 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayanarak çıkarılacak Yönetmelik akla gelmektedir.

Bu mevzuat polis disiplin hukukunun da temel ilke ve kurallarını belirlemektedir. Mesela Kanunun 6. maddesinde “disiplin amirleri veya kurulları, disiplin cezası uygulanması ile ilgili takdir haklarını ölçülü, adaletli ve hakkaniyetli bir şekilde kullanırlar” şeklinde bir hükme yer vererek takdir hakkının çerçevesi çizilmiştir. Polis disiplin soruşturmasının temel kuralları da yine 7068 sayılı Kanunda düzenlenmiştir. Polis disiplin cezaları ve suçlarının neler olduğu ayrıntılı bir şekilde madde madde düzenlenmiştir.

Polis disiplin kanununa göre verilecek cezalar şunlardır: uyarma, kınama, aylıktan kesme, kısa süreli durdurma, uzun süreli durdurma, meslekten çıkarma, devlet memurluğundan çıkarma. Sayılan bu cezalar dışında başka bir ceza verilmesi mümkün değildir.  Polis disiplin hukukun temeli soruşturma usulüne dayanır.

Polis Disiplin Soruşturması | Polis İdari Soruşturma

Yani bir polis disiplin cezalarından önce hukuka uygun bir soruşturmanın yapılması gerekmektedir. Bu soruşturma sonrasında kanunda yetkili amir yahut disiplin kurulu tarafından ceza verilmesi gerekmektedir. Yanlış disiplin amiri yahut hatalı disiplin kurulunun verdiği cezalar mahkemeler tarafından iptal edilmektedir. 7068 sayılı Kanunun 16. maddesinde polis disiplin kurulları ve bu kurulların kimlerden oluştuğu belirtilmektedir. Mesela İl Polis Disiplin Kurulunun kimlerden oluştuğu ve hangi personele ceza verebileceği düzenlenmiştir.

İl polis disiplin kurulu ne zaman toplanır ? Buna göre İl polis disiplin kurulu “il emniyet kadrosundaki; Polis memurları, çarşı ve mahalle bekçileri ile emniyet hizmetleri sınıfı dışındaki memurlara bütün disiplin cezalarını vermek üzere toplanabilir. Bunun yanında Komiser yardımcısı, komiser ve başkomiserlere meslekten çıkarma cezası dışında kalan diğer disiplin cezalarını verebilir. İl polis disiplin kurulunun ne zaman toplanacağı konusunda açık bir düzenleme yoktur. Yani muhakkik yahut müfettiş raporunun sunulması üzerine kurul başkanının belirleyeceği tarihte toplanarak karar verebilir.

Polis Disiplin Cezaları 2024

Polis Disiplin cezaları, Kanunun 7. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre emniyet disiplin tüzüğü çerçevesinde verilebilecek cezalar şunlardır:

• Uyarma cezası: Personele görevinin icrasında veya hal ve hareketlerinde daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
• Kınama cezası: Personele görevinin icrasında veya hal ve hareketlerinde kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.
• Aylıktan kesme cezası: Disiplin cezası verilen personelin, fiilin ağırlık derecesine göre zam ve tazminatlar hariç brüt aylığından onbeş günlüğe kadar kesinti yapılmasıdır. Ceza, aylığı tahakkuk ettiren birimce personelin aylığından kesilmek suretiyle yerine getirilir. Aylıktan kesme tam Türk Lirası üzerinden yapılır ve kuruşlar dikkate alınmaz.
• Kısa süreli durdurma: Personelin bulunduğu kademede ilerlemesinin dört, altı veya on ay süre ile durdurulmasıdır.
• Uzun süreli durdurma: Personelin bulunduğu kademede ilerlemesinin oniki, onaltı, yirmi veya yirmidört ay süre ile durdurulmasıdır.
• Meslekten çıkarma: Personelin emniyet, jandarma ve sahil güvenlik teşkilatlarında bir daha çalıştırılmamak üzere meslekten çıkarılmasıdır.
• Devlet memurluğundan çıkarma: Personelin bir daha Devlet memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarılmasıdır.

Kanunun 8. maddesinde de disiplin cezasını gerektiren eylemler ve bunlara karşılık verilecek cezalar sayılmıştır. Devlet memurluğundan çıkarmayı gerektiren fiiller bakımından 657 sayılı Kanuna atıf yapılmıştır. Buna ilaveten iki eylemin devlet memurluğundan çıkarmayı gerektirdiği özellikle belirtilmiştir.

a) Ülkenin bağımsızlığını zedelemeye, bütünlüğünü bozmaya ve milli güvenliği tehlikeye düşürmeye yönelik herhangi bir faaliyette bulunmak veya aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, vakıf, dernek ve benzeri teşekküle katılmak, bunlara yardım etmek veya bu yapılarla ilişki içerisinde bulunmak.
b) İşkence yapmak.

Kanunun 10. maddesinde fiilinin neticesinde, Devlet ya da kişiler zarara uğratılmış ya da hizmetin gecikmesine ya da durmasına neden olunmuşsa doğan zararın derecesine ya da durumun ağırlığına göre daha ağır cezaların verilebileceği düzenlenmiştir. Bu madde ile idareye çok geniş bir takdir alanı bırakılmıştır. Bunun hukuka uygun olup olmadığı ayrı bir tartışma konusudur.

Disiplin Amirleri Kanunda sayılmıştır.

(3) SAYILI ÇİZELGE EMNİYET PERSONELİ DİSİPLİN AMİRLERİNİN CEZA YETKİLERİ – POLİS DİSİPLİN AMİRLERİ

Ceza verecek disiplin amirlerinin rütbe ve makamları	Uyarma	Kınama	Aylıktan kesme
Kriminal Laboratuvar Müdürü, Şube Müdürü, İlçe Emniyet Müdürü, İlçe Emniyet Amiri ve Polis Merkezi Amiri	Verebilir	Verebilir	3 güne kadar
Birinci Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı, Eğitim ve Öğretim Kurumu Müdürleri, Polis Moral Eğitim Merkezi Müdürleri, İl Emniyet Müdürleri, Kaymakamlar	Verebilir	Verebilir	10 güne kadar
Teftiş Kurulu Başkanı, Özel Harekat Başkanı, Özel Güvenlik Denetleme Başkanı	Verebilir (1. Sınıf Emniyet Müdürleri hariç)	Verebilir (1. Sınıf Emniyet Müdürleri hariç)	10 güne kadar 1. Sınıf Emniyet Müdürleri hariç)
Emniyet Genel Müdürü, Valiler	Verebilir	Verebilir	15 güne kadar
Bakan	Verebilir	Verebilir	15 güne kadar

Kanunda, Polis Merkezi Amirinden Bakana kadar hangi amirin hangi disiplin cezası verebileceği belirtilmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken husus bu cezaların (uyarma-kınama 15 güne kadar aylıktan kesme) re’sen verilebilen cezalar olmasıdır. Yani bu cezaların verilebilmesi için herhangi bir Kurul kararına ihtiyaç bulunmamaktadır.

Öte yandan hangi amirin hangi cezayı verebileceği ayrıca ve açıkça belirtilmektedir. Bu konuda yapılacak bir hata verilen cezanın iptal edilmesine yol açacaktır. Mesela Emniyet Genel Müdür Yardımcısı re’sen disiplin cezası verebilecek kişiler arasında sayılmamıştır. Dolayısıyla bu kişi tarafından re’sen bir ceza verilemez.

Kanun uyarınca Disiplin soruşturması yapma ve disiplin cezası verme görev ve yetkisi üst disiplin amirleri tarafından da kullanılabilir. Mesela Kaymakamın verebileceği cezayı Vali de verebilecektir.

Polis Disiplin Kurulları

Kurul kararıyla verilebilen cezalar ayrıca Kanunda belirtilmiştir. (Kısa Süreli Durdurma- Uzun Süreli Durdurma- Meslekten Çıkarma- Memurluktan Çıkarma). Bu cezalar bakan dahi olsa re’sen verilemez, mutlaka yetkili disiplin kurulu tarafından ceza verilmelidir. EGM personeli için yetkili disiplin kurulları şunlardır:

İl polis disiplin kurulları, ilde görev yapan;

• Polis memurları, çarşı ve mahalle bekçileri ile atanması il makamlarına ait personele bütün disiplin cezalarını,
• Komiser yardımcısı, komiser ve başkomiserlere meslekten çıkarma cezası dışında kalan diğer disiplin cezalarını verebilir.
• Emniyet hizmetleri sınıfı dışında olup kadro derecesi (5) ve daha aşağı olanlardan il emniyet kuruluşunda görevli olanlara.

Eğitim ve öğretim kurumlarındaki polis disiplin kurulları, (POMEM, PMYO, Polis Akademisi)

• Polis memuru ile kurumda öğrenim gören polis memuru ve adaylarına bütün disiplin cezalarını verebilir.
• Emniyet hizmetleri sınıfı dışında olup kadro derecesi (5) ve daha aşağı olanlardan il emniyet kuruluşunda görevli olanlara.

Emniyet Genel Müdürlüğü Merkez Disiplin Kurulu,

• Genel Müdürlük, il, eğitim ve öğretim kurumları kadrolarındaki 8 inci meslek derecesinden 5 inci meslek derecesine (bu derece dahil) kadar olan personele meslekten çıkarma cezası dışında kalan diğer disiplin cezalarını,
• İl emniyet kadrolarındaki komiser yardımcısı, komiser ve başkomiserler hakkında meslekten çıkarma cezasını,
• Emniyet Genel Müdürlüğü merkez teşkilatı ve eğitim ve öğretim kurumları kadrolarındaki komiser yardımcısı, komiser, başkomiserler ile Emniyet Genel Müdürlüğü merkez teşkilatında görevli polis memurları hakkında bütün disiplin cezalarını,
• Emniyet hizmetleri sınıfı dışında olup kadro derecesi (4) ve daha yukarı olanlardan il emniyet kuruluşunda görevli olanlara verilecek disiplin cezaları.
• Emniyet hizmetleri sınıfı dışında olup da Emniyet Genel Müdürlüğü merkez teşkilatında görevli olanlardan kadro derecesi (5) ve daha aşağı olanlar.

Emniyet Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulu,

• Genel Müdürlük, il, eğitim ve öğretim kurumları kadrolarındaki 8 inci meslek derecesinden 5 inci meslek derecesine (bu derece dahil) kadar olan personel hakkında meslekten çıkarma cezasını,
• Genel Müdürlük, il, eğitim ve öğretim kurumları kadrolarındaki 1 inci, 2 nci, 3 üncü ve 4 üncü meslek derecelerinde bulunan personel hakkında durdurma cezaları ile daha alt cezaları, verebilir.
• Emniyet hizmetleri sınıfı dışında olup da Emniyet Genel Müdürlüğü merkez teşkilatında görevli olanlardan kadro derecesi (4) ve daha yukarı olanlar.

Bakanlık Yüksek Disiplin Kurulu

• Emniyet hizmetleri sınıfında bulunanlardan 1 inci, 2 nci, 3 üncü ve 4 üncü meslek derecelerindeki personel hakkında meslekten çıkarma cezası vermeye yetkilidir.
• Memuriyetten çıkarma cezalarında yetkilidir.

Kişinin hangi disiplin kuruluna tabi olacağı Kanunda ayrıntılı bir şekilde düzenlemiştir. Kurullar konusunda bir hatanın olması halinde disiplin cezası iptal edilecektir. Mesela bir il kadrosunda çalışan komiser yardımcısı hakkında toplanan il polis disiplin kurulu meslekten çıkarma cezası verecek ise bunu EGM Yüksek Disiplin kuruluna göndermek zorundadır. Şayet meslekten çıkarma dışında bir karar verilecekse de bu kararı kendisi vermeli üst kurula göndermemelidir.

Polislikten İhraç Sebepleri – Polisin Meslekten Atılma Nedenleri

7068 sayılı Genel Kolluk Dı̇sı̇plı̇n Hükümlerı̇ Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenı̇n Kabul Edı̇lmesı̇ne Daı̇r Kanun’un 8. maddesinin 6. fıkrasında meslekten çıkarma cezasını gerektiren fiiller sıralanmış düzenlemeye göre fiiller şunlardır:

1. Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak veya personel arasında bu yolda ayrım yapıcı tutum ve davranışlarda bulunmak. 
2. Göreve çıkılmaması için propaganda yapmak, kışkırtmak, zorlamak, karar alınmasını sağlamak, alınan bu karara katılmak veya karar uyarınca göreve çıkmamak. 
3. Amir ya da üstlerinin icraatına karşı çıkmak ve bu hareketi toplu hale dönüştürerek görev yapılmasını ya da göreve çıkılmasını engellemek, buna katılmak, katılmaya tahrik ya da teşvik etmek. 
4. Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla ya da kin ve dostluk gibi nedenlerle kötüye kullanmak. 
5. Hizmetle ilgili her türlü dosya, kayıt, resmi evrak veya belgeyi ya da örneklerini yetkisiz kişilere vermek, verilmesini emretmek, verilmesine göz yummak. 
6. Gizli tutulması zorunlu olan ve görev ile ilgili bulunan bilgi ve belgeleri görevli veya yetkili olmayan kişilere açıklamak. 
7. Muhafazası veya sevkiyle görevli olduğu şüpheli, sanık, tutuklu veya hükümlünün kaçmasına bilerek ve isteyerek imkân vermek. 
8. Bilerek ve isteyerek suç kanıtlarını yok etmek veya bunların yok olmasına neden olmak, kanıtları silmek, gizlemek, değiştirmek, bozmak veya bu fiillere yardımcı olmak. 
9. Devlet malı araç, gereç, hayvan, silah, mermi ve mühimmatı satmak veya mal edinmek, personel kimlik kartını, araç, gereç, hayvan, silah ve mühimmatı başkalarının kullanımına vermek. 
10. Kasıtlı olarak gerçek dışı rapor vermek veya tutanak düzenleyip imza etmek veya ettirmek. 
11. Görev sırasında yardım isteyen güvenlik görevlilerine haklı bir neden yokken yardımdan kaçınmak veya bildiği ya da gördüğü bir suçun izlenmesi ve suçlunun yakalanması için gerekli girişimde bulunmamak. 
12. Mesleğin saygınlığını zedeleyecek şekilde uygunsuz yerlere gitmek. 
13. Görev mahallinde veya görevli bulunduğu sırada alkollü içki içmek veya içilmesine göz yummak. 
14. Göreve sarhoş veya alkollü içki içtiği belli olacak biçimde gelmek. 
15. Resmi kıyafetle umuma açık yerlerde alkollü içki içmek veya resmi kıyafetli olarak gizlenemeyecek derecede sarhoş görünmek. 
16. Uyuşturucu maddeleri yapmak veya kullanmak, bunların yapılmasına, kullanılmasına, saklanmasına, nakledilmesine, yakalanacağı sırada ortadan kaldırılmasına, satılmasına veya satın alınmasına aracı olmak, kullanılmasını kolaylaştırmak ya da özendirmek. 
17. Kumar oynamak veya oynatmak, kumar oynatanlarla ilişki kurmak.
18. Kaçakçılık yapmak veya kaçakçılarla ilişki kurmak.
19. Geliri ile uygun sayılmayacak biçimde yaşadığı ve aşırı harcamada bulunduğu kanıtlanmış olmak ve bunun haklı kaynağını gösterememek.
20. 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile öngörülen grev yasağı kapsamına giren eylemlerde bulunmak.
21. Devlet memurları tarafından yapılamayacağı 657 sayılı Kanunda belirtilen kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak.
22. Siyasi partilerin yararına veya zararına çalışmak ya da siyasal eylemlerde bulunmak, görevli olmaksızın siyasal amaçla yapılacak açık veya kapalı yer toplantılarına ya da gösteri yürüyüşlerine katılmak. 
23. İffetsizliği bilinen veya anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenmek ya da evlilik bağını devam ettirmek veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmak ya da nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta ısrar etmek. 
24. Kanuna aykırı olarak sendikalara üye olmak, sendikaların veya üyesi bulunmadıkları derneklerin yapacakları bilimsel, kültürel ve teknik nitelik taşımayan açık veya kapalı yer toplantılarına ya da gösteri yürüyüşlerine görevli olmaksızın katılmak, açık yer toplantı ve gösteri yürüyüşlerine resmi kıyafetli veya silahlı olarak katılmak ya da üyesi bulundukları derneklerin tüzüklerinde belirtilen amaçları dışındaki çalışmalarını veya bu nitelikteki toplantı ya da gösteri yürüyüşlerini düzenlemek veya bunlara katılmak. 
25. Görevde kullanılan telsiz, telefon haberleşmesini veya kurum içi iletişim sistemlerini kasıtlı olarak engellemek. 
26. Mesleğin onur ve saygınlığını zedeleyici veya amir ya da üstlerinin eylem ve işlemlerini olumsuz yönde eleştirici nitelikte tek başına veya topluca bildiri dağıtmak ya da basın, haber ajansları, radyo ve televizyon kurumları ve diğer iletişim kanalları vasıtasıyla kamuoyuna yönelik bilgi, yazı ve demeç vermek. 
27. Amir ya da üste karşı itaatsizliğe, mukavemete ya da fiilen taarruza tahrik ya da teşvik etmek. 
28. Menşei belli olmayan, bulundurulması ve taşınması yasak olan her çeşit silah, mühimmat ve benzerlerini bulundurmak. 
29. Hukuka aykırı olarak kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal etmek, kişiler arasındaki haberleşme içeriklerini ifşa etmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın kaydetmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri ifşa etmek, kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal etmek, kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa etmek, kişisel verileri kaydetmek, kişisel verileri bir başkasına vermek, yaymak veya ele geçirmek, kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olduğu halde bu görevini kasıtlı olarak yerine getirmemek, gerçeğin meydana çıkmasını engellemek amacıyla suç delillerini yok etmek, silmek, gizlemek, değiştirmek veya bozmak, sayılan fiilleri emir vererek yaptırmak. 
30. Yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek. 
31. Görevi gereği öğrendiği veya edindiği kişisel bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilerle paylaşmak ya da basın ve yayın kuruluşlarına veya diğer iletişim kanallarına vermek. 
32. Bir kimseyle gayri tabii mukarenette bulunmak yahut bu fiili kendisine rızasıyla yaptırmak. 
33. Görevine, sosyal ve aile yaşantısına zarar verecek derecede menfaatine, içkiye, kumara ve benzeri kötü alışkanlıklara düşkün olmak. 
34. Üstlerine, aynı rütbedeki meslektaşları ile diğer mesai arkadaşlarına fiili tecavüzde bulunmak.
35. Görevde kullanılan telsiz haberleşme araçlarıyla amir ya da üstleri hakkında olumsuz yönde eleştirici nitelikte konuşmalar yapmak. 
36. Dernek kurmak ya da spor dernekleri dışındaki derneklere üye olmak. 
37. Vakıf kurmak veya Bakanlıkça belirlenmiş vakıflardan başka vakıfların organlarında görev almak. 
38. Fuhşa teşvik eden, bunun yolunu kolaylaştıran ya da fuhuş için aracılık eden veya yer temin eden kişilerle bilerek ilişki kurmak. 

Yukarıda sayılan eylemlere ek olarak kişiler işlemiş oldukları başkaca eylemler sonucunda ise devlet memurluğundan çıkarma cezası almaktadırlar. Bu da yine 7068 sayılı kanunun 9. maddesinde düzenlenmiştir.

MADDE 9- (1) Devlet memurluğundan çıkarma cezası uygulanacak fiiller ve bu cezayı verme yetkisi ile ilgili olarak 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Ayrıca, aşağıdaki filleri işleyen personel de Devlet memurluğundan çıkarma cezası ile cezalandırılır; 
a) Ülkenin bağımsızlığını zedelemeye, bütünlüğünü bozmaya ve milli güvenliği tehlikeye düşürmeye yönelik herhangi bir faaliyette bulunmak veya aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, vakıf, dernek ve benzeri teşekküle katılmak, bunlara yardım etmek veya bu yapılarla ilişki içerisinde bulunmak. 
b) İşkence yapmak. 

Polis Disiplin Cezalarına İtiraz

Polis disiplin hukuku, soruşturma evresinden cezanın verilmesine ve daha sonra idari yargıda cezanın polis memuruna tebliğinden itibaren 60 günlük süre içerisinde açılacak olan iptal davası sürecinde profesyonel olarak takip edilmesi gereken oldukça teknik bir konudur. Ankara İdare Avukatı | Tahancı Hukuk Bürosu olarak müvekkillerimize hukuki danışmanlık ve avukatlık hizmeti vermekten onur duyarız.

Polis Disiplin Cezasına İtiraz Dilekçesi Örneği

Disiplin cezasına maruz kalan kişilerin idareye dilekçe vererek idarenin kendileri hakkında uygulamış olduğu yaptırıma itiraz ederek tekrardan gözden geçirmesini isteme hakkı mevcuttur. Ancak bugüne kadar bizim uygulama bağlamında gördüğümüz polis disiplin cezasına itiraz edilmiş olsa da idarenin ortaya koymuş olduğu işlemi ilgili polis memuru lehine kaldırmadığıdır.

Hal böyle iken zaman kaybetmeden idare mahkemesi nezdinde iptal davasının açılmasını tavsiye ediyoruz. Polis disiplin cezasına itiraz dilekçesi örneği bu yazımızda paylaşamıyoruz. Öyle ki her vaka kendi içerisinde çok farklılıklar içermekte 7068 sayılı kanun çerçevesinde uygulanan ceza ve gerekçesi de farklı olacağından maymuncuk anahtarı gibi bir dilekçe bulunmamaktadır. Bir avukattan profesyonel destek alınması oldukça önemlidir.

Emniyet Teşkilatında (Polis) Rütbe Terfi İşlemleri ve İptal Davaları

Polis memuru ve komiser yardımcısı adaylarının (PAEM, POMEM, PMYO) mezuniyet öncesi sözlü sınavda (mülakat) başarısızlık nedeniyle elenmelerine karşı itiraz ve iptal davası

başlıklı yazılarımız okudunuz mu?

Polis Akademisi Öğrencilerine Verilen Disiplin Cezaları

Polis Akademisi Öğrencilerine Verilen Disiplin Cezaları; Polis adaylarının Polis Akademisine bağlı eğitim ve öğretim kurumları olan Polis Amirleri Eğitim Merkezleri (PAEM), Polis Meslek Eğitim Merkezleri (POMEM) ve Polis Meslek Yüksek Okulu (PMYO) ‘nda uymaları gereken polislik mesleğinin ve öğrenciliğin gerektirdiği tutum ve davranışlarını Polis Akademisi Öğrenci Disiplin Yönetmeliği düzenlemektedir.

Yani yukarıda sayılan eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenci olan polis adayları Polis Akademisi Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’ne tabidirler.

Yönetmelik’in 2/4 maddesine göre, “PAEM öğrencileri ilk kademe amirliği eğitimi süresince öğrencilik sıfatından kaynaklanan eylem ve davranışları konusunda Polis Amirleri Eğitimi Merkezince belirlenen davranış kurallarına uymak zorundadır.” Bu öğrencilerden emniyet teşkilatı mensubu olan polis memuru, başpolis memuru ve kıdemli başpolis memurlarına emniyet teşkilatı mensuplarına uygulanan mevzuat hükümleri uygulanır. Emniyet teşkilatı mensubu olmayan öğrenciler ise Polis Akademisi Öğrenci Disiplin Yönetmeliği’ne tabidirler.

Bu Yönetmelik’in amacı polis okulu öğrencilerine yüklediği görevleri okul içinde ve dışında yerine getirmeyen, uyulması gerekli kurallara uymayan, yasaklanan tutum ve davranışta bulunan ve polislik mesleğinin gerektirdiği ve öğrencilik sıfatıyla ve haysiyetiyle bağdaşmayan tutum ve davranışlarda bulunan öğrencilere verilecek disiplin cezaları ile örnek tutum ve davranışı görülen öğrencilerin ödüllendirilme usullerini belirlemektir.

Polis Akademisi Öğrencilerine Kazandırılacak Disiplin Anlayışı

Polis Akademisine bağlı yukarıda sayılan eğitim ve öğretim kurumlarındaki öğrencilere eğitim ve öğretimleri süresince Yönetmelik’in 5. maddesine göre aşağıdaki disiplin anlayışları kazandırılır:

Polis Okulu Öğrencisi Disiplin Cezaları

Polis Akademisi öğrencilerine yukarıdaki disiplin anlayışlarına uymamaları sonucu yetkili disiplin amirleri ve disiplin kurullarınca verilebilecek cezalar şunlardır:

• Ceza Nöbeti
• Uyarma
• Kınama
• Hafta sonu izinsizliği
• Eğitim kurumundan uzaklaştırma
• Eğitim kurumundan çıkarma

a) Ceza Nöbeti Disiplin Cezası

Disiplin cezalarından ceza nöbeti Yönetmelik’in 40. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “Ceza nöbeti: Öğrencinin disipline aykırı eylem, tutum veya davranışı nedeniyle görev sırası olmamasına rağmen saygı, yatakhane, yemekhane, devriye veya uygun görülecek diğer eğitim amaçlı nöbet görevlerinden biriyle o nöbet süresi kadar görevlendirilmesidir. Ceza nöbeti, cezasını gerektiren tutum ve davranışlar şunlardır:

1. Eğitim kurumu içinde omzunda mont ve parka taşımak veya mont ve parkasının önü açık bulunmak.
2. Kirli gömlek veya çamaşır giymek,
3. Pijama ve benzeri yatak kıyafeti dışında elbise veya bot-ayakkabı ile yatağa yatmak,
4. Eğitim kurumu içinde ve dışında ellerini cebine koyarak dolaşmak,
5. Dershanede hal ve tavrı bozuk oturmak,
6. Eğitim kurumu içinde ve dışında resmi elbise ile kol kola gezmek
7. Resmi elbisesi veya spor kıyafeti yırtık, sökük, düğmesi kopuk gezmek,
8. Resmi elbisesi apolet numarasız, isimliksiz veya eksik numaralı gezmek,
9. İzinsiz olarak yemekhane dışına yiyecek veya malzeme çıkarmak,
10. Öğrenci kimlik kartını yanında bulundurmamak,
11. Eğitim kurumunun düzenini bozmak veya sorumlu olduğu halde düzeni temin etmemek,
12. Kaldırıldıktan sonra yatmakta ısrar etmek,
13. Hazırlık zili çalınca zamanında sınıfa girmemek,
14. Verilen emrin sonucundan ilgili amir veya üste zamanında bilgi vermemek”

b) Uyarma Disiplin Cezası

Disiplin cezalarından uyarma Yönetmelik’in 40. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “Uyarma: Öğrencinin, tutum ve davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir. Uyarma cezasını gerektiren tutum ve davranışlar şunlardır:

1. Eğitim kurumunun ısıtma veya aydınlatma tesisatlarıyla öğrencilerin yararlanmasına ayrılan araç, gereç ve cihazları kendisini ve etrafındakileri tehlikeye sokacak şekildekurcalamak,
2. Resmi üniforma ile taşınması halinde çirkin bir görüntü arz eden malzemeleri taşımak,
3. Soyunma dolabı yerleştirme plânını yerinde bulundurmamak veya eşyasını plana aykırı yerleştirmek,
4. Eğitim kurumu tesislerini kirletmek,
5. Resmi kıyafetli iken, idarece izin verilenlerin dışında bere, kaşkol vb. aksesuarları giymek,
6. Yatakhaneye izinsiz girmek,
7. Resmi elbisesi ütüsüz, ayakkabıları boyasız gezmek,
8. Montunun yakası kalkık veya elbisesi düzensiz olmak,
9. Gömleğinin üst düğmesi açık veya kravatsız ya da kravatı gevşek bulunmak”

c) Kınama Disiplin Cezası

Disiplin cezalarından kınama Yönetmelik’in 40. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “Kınama: Öğrenciye cezayı gerektiren tutum ve davranışta bulunduğunu ve tekrarından kaçınmasının kesin bir ifadeyle bildirilmesidir. Kınama cezası gerektiren tutum ve davranışlar şunlardır:

1. Öğrenci Kıyafet Yönetmeliğine aykırı giyinmek,
2. Arkadaşlarıyla geçimsizlik etmek, onlara ait eşyaları izinsiz kullanmak,
3. Eğitim kurumu içinde veya dışında bildiği veya gördüğü veya hakkında bilgisi olan bir vukuatı zamanında ilgililere bildirmemek,
4. Kabul edilebilir bir mazereti olmadan öğrenci kimlik kartını kaybetmek,
5. Zorunluluk halleri dışında rütbe sırasına uymayarak başvuruda bulunmak,
6. Yürürlükteki hükümlerle taşınmasına veya bulundurulmasına izin verilmiş olanlar dışında, polis mesleğinin ciddiyetiyle bağdaşmayacak biçimde bilezik, kolye, madalyon, rozet ve benzeri şeyleri takmak,
7. Yazı tahtasına ciddiyeti bozucu şeyler yazmak, resim şekil ve benzeri şeyler yapmak,
8. Arkadaşlarına selam vermemek veya almamak,
9. Mazeretsiz olarak içtimalara, törenlere, etütlere, derslere, yoklamalara, diğer eğitici çalışmalara, sınavlara veya uygulama çalışmalarına geç gelmek veya gecikmesine sebebiyet vermek.
10. Başkasına ait elbise, şapka veya parkayı giymek,
11. Dersler, etütler ve yoklamalar hariç günlük zaman çizelgesine uymamak,
12. Ödünç aldığı şeyleri zamanında teslim etmemek,
13. Üst sınıfına karşı söz, tavır, yazı ve davranışları ile saygısızlık etmek,
14. Kendisine tahsis edilmiş dolaplarda, yatakta, sınıfta, sırada veya odalarda yiyecek veya içecek bulundurmak,
15. Kendisine tahsis edilmiş dolapları, yatağı, sınıfı, sırayı veya odaları düzenli bulundurmamak ya da eşyalarını bulunması gereken yerler dışında bırakmak,
16. Etüd, içtima ve her türlü eğitici çalışma sırasında kulaklıkla ders harici müzik ve benzeri yayını dinlemek,
17. Saç veya sakal tıraşı olmamak, favori, bıyık bırakmak, talimata aykırı tıraş olmak
18. İçtimalarda itişip kakışmak, gürültü yapmak,
19. Koridor, dershane, yatakhane, yemekhane veya gazinoda itişip kakışmak,
20. Verilen izinlerden aynı gün içerisinde mazeretsiz olarak geç dönmek.”

d) Hafta Sonu İzinsizliği Disiplin Cezası

Disiplin cezalarından hafta sonu izinsizliği Yönetmelik’in 40. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “Hafta sonu izinsizliği: Öğrencilerin bir günden beş güne kadar (beş gün dahil) hafta sonu izninden okulda alıkonulmasıdır. Öğrenci Tutum ve Davranış Yönergesinde tespit edilecek tutum ve davranışlara aykırı hareket ettiğinde veya diğer cezaların verilmesini gerektirmeyen disipline aykırı tutum ve davranışlarda bulunduğunda veya aşağıdaki hallerde hafta sonu izinsizliği cezası verilir.

1. Dersi izinsiz olarak terk etmek veya öğretim elemanı ya da ders görevlisi tarafından dersten atılmak,
2. Kişisel durumu ile ilgili bilgileri zamanında idareye bildirmemek veya yanlış bildirmek.
3. Yasaklanan açık ve kapalı yerlerde sigara içmek,
4. Yatakhane veya dershanede bir şey yemek veya bulundurulmaması gereken eşyaları bulundurmak,
5. Yerleşim planlarına uygun olarak oturmamak, yatmamak, tesislerin yerleşim düzenini bozmak,
6. Mazeretsiz olarak içtimalara, törenlere, etütlere, derslere, yoklamalara diğer eğitici çalışmalara, sınavlara ve uygulama çalışmalarına katılmamak veya katıldıktan sonra özürsüz olarak ayrılmak.
7. Etüt, ders ve diğer eğitim çalışma saatlerinde uyumak, yüksek sesle konuşmak ve ders harici şeylerle meşgul olmak,
8. Öğretim Görevlileri tarafından verilen her türlü ödevleri yapmamak, eksik yapmak, geç yapmak.
9. Lâvabolarda ayakkabı yıkamak, içlerine kâğıt ve benzeri şeyler atmak, muslukları açık bırakmak,
10. Eğitim kurumuna mutat yerler dışından girip çıkmak,
11. Eğitim kurumu içinde veya dışında gitmesi yasaklanmış yerlere gitmek ya da idareden izin almadan il dışına çıkmak veya yurt dışına gitmek,
12. İdarece kabul edilebilir bir özrü olmaksızın; eğitim/öğretime iki güne kadar (iki gün dahil) geç gelmek veya verilen izinlerden iki güne kadar (iki gün dahil) geç dönmek,
13. Ders ve tesislere emredildiği şekilde gitmemek,
14. Beden temizliğine dikkat etmemek,
15. İzin almadan veya kabul edilebilir bir mazereti olmadan iş ocaklarının iç kısmına girmek veya oturmak,
16. Arkadaşlarıyla yakışıksız şakalar yapmak veya yüksek sesle argo konuşmak,
17. Uygulamalı eğitimlerde komutlara uymayıp, gayri ciddi hareket etmek, yürüyüş kolu ile gidiş gelişlerde ciddiyeti bozmak,
18. İhmal, tedbirsizlik veya dikkatsizlik sonucu kurum demirbaşlarının hasarına sebep olmak, kullanılamaz hale getirmek,
19. Üst sınıfı tarafından verilen yazılı ve sözlü emirleri yerine getirmemek, geç getirmek, geç getirilmesine sebep olmak,
20. Amir, üst ve öğretim elemanlarını geçerli bir mazereti olmaksızın selamlamamak,
21. Nöbet görevine geç gelmek veya gelmemek, nöbet görevini veya yerini terk etmek, nöbette uyumak, nöbet kıyafetine aykırı giyinmek, nöbete geç kalkmak veya kendisinden sonraki nöbetçiyi zamanında kaldırmamak,
22. Cep telefonunu idarece belirlenen yer ve saatler dışında her ne şekilde olursa olsun kullanmak (konuşmak, mesaj atmak, fotoğraf çekmek, film seyretmek ve benzeri),
23. Derste, ders harici şeylere meşgul olmak,
24. Öğrenci Kıyafet Yönetmeliğine aykırı giyinmekte ısrar etmek,
25. Evci izni kurallarına uymamak,
26. İdarece kendisine verilen her türlü resmi belge, evrak veya kimlik belgelerini geçerli bir mazereti olmadan kaybetmek veya bu belgeleri bilerek kullanılamaz hale getirmek,
27. Yetkililerin veya disiplin kurullarının çağrılarına uymamak,
28. Dersin veya ders dışı eğitim veya diğer faaliyetlerin akışını ve düzenini bozacak davranışta bulunmak,
29. İdareden izin almadan gezi, eğlence, çay ve benzeri faaliyetler düzenlemek ya da yıllık, albüm, amblem, rozet, şapka, kitap, dergi, kıyafet ve benzeri şeyler bastırmak veya satmak ya da sattırmak,
30. Eğitim kurumu demirbaşından aldığı kitap, elbise, sportif malzeme, her türlü ders araç ve gereçlerini geri vermemek veya eksik vermek,
31. Özlük işleriyle ilgili olarak başkalarını aracı koyup iltimas istemek,
32. Bu yönetmelikte özel olarak düzenlenmiş ve karşılığında disiplin cezası belirlenmiş olan hususlar dışında kalan ve yetkililer tarafından ilan edilmiş davranış tarzlarına ilişkin talimatlara (Yatakhane, dershane, yemekhane, sınav, revir, spor tesisi, iş ocakları, sinema salonu ve benzeri) aykırı davranmak,
33. Eğitim kurumu içindeki tesislere vakitsiz veya izinsiz girmek,
34. Eğitim/öğretim döneminde idareden izin almadan eğitim kurumuna özel araçla gelmek ve bu aracı izinsiz kullanmak,
35. Arkadaşlarıyla küfürlü konuşmak veya yazışmak,
36. Ders ve diğer eğitici çalışmalar sırasında müzik dinlemek, cep telefonu ile görüşmek veya oyun oynamak ya da mesaj çekmek,
37. İdareden izin almadan sosyal etkinliklere okul dışından katılımcı veya konuşmacı davet etmek,
38. Eğitim kurumuna ve kurum tesislerine izinsiz olarak yabancı kişilerin girişini sağlamak,
39. Evci olmasına karşın, yetkililerce belirlenen zamanlarda eğitim kurumuna gelmemek veya evci takip formu veya diğer belgeleri imzalamamak,
40. Öğrenci kimlik kartını bilerek kullanılamaz hale getirmek
41. Masa ve sıralar ile eğitim kurumuna ait diğer demirbaşlara, duvarlara yazı yazma, çizme, karalama, resim yapma ve benzeri şekillerde küçük zararlar vermek,
42. Kurum tarafından kendisine verilen her türlü istihkak’ı amacı dışında veya düzensiz kullanmak, kullanılması gereken yerde kullanmamak ya da bu istihkaklara zarar vermek veya kaybetmek.

e) Eğitim Kurumundan Uzaklaştırma Disiplin Cezası

Disiplin cezalarından eğitim kurumundan uzaklaştırma Yönetmelik’in 40. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “Eğitim kurumundan uzaklaştırma: Öğrencinin bir günden beş güne kadar (beş gün dahil) öğrenime devamına izin verilmemesidir. Bu süre devamsızlık hakkından düşülür. Eğitim kurumundan kısa süreli uzaklaştırma cezası gerektiren tutum ve davranışlar şunlardır:

1. Eğitim kurumu içinde veya dışında ağır tahrik altında arkadaşlarını darp etmek.
2. İzinsiz olarak veya yönetmelikte belirtilen zamanlar haricinde sivil elbise giymek, arkadaşlarına ve kendine ait sivil elbiseyi idareden izin almadan muhafaza etmek,
3. Amir ve yetkili üstlerinin vermiş olduğu emirlerde kayıtsızlık göstermek, savsaklamak veya verilen emrin gereğini geçerli bir özrü olmaksızın belirtilen sürede yerine getirmemek,
4. Fiili bir hareket olmaksızın arkadaşlarına sözle sataşmak, sataşmaya aynen karşılık vermek veya kavga eylemini doğurabilecek söz ve hareketlerde bulunmak, tahrik ve tahkirde bulunmak,
5. Arkadaşları ile kavga etmek,
6. Arkadaşlarını söz, yazı, hareket ve benzeri gibi şeylerle tehdit etmek,
7. Arkadaşlarına karşı söz, yazı ve hareket ile adâba aykırı söz söylemek veya arkadaşının şeref, haysiyet ve namusunu rencide edecek şekilde küfürlü sözler söylemek,
8. Arkadaşlarının malına kasıtlı olarak zarar vermek,
9. Kapı, duvar, dolap ve her türlü yerlere çirken yazılar yazmak, resim yapmak veya asmak,
10. İdarece yasaklanan oyunları oynamak,
11. Yalan beyanda bulunmak, idareyi, öğretim elemanlarını, amir ve üstlerini yanıltmak,
12. Sınav kağıdını kasıtlı olarak vermemek,
13. Müstehcen, porno veya yasaklanmış her türlü yayın, CD, DVD, film ve benzerini eğitim kurumuna getirmek, yanında bulundurmak, dolap, sıra, bilgisayar ve benzeri yerlerde saklamak, bulundurulması ve saklanmasına aracı olmak, bu gibi materyalleri seyretmek veya diğer öğrencilere seyrettirmek,
14. Eğitim kurumu içinde veya dışında Polis Akademisi öğrencisi olmanın gerektirdiği saygılığı ve güven duygusunu sarsıcı eylem ve davranışta bulunmak,
15. İzinsiz olarak eğitim kurumunu dört güne kadar (dört gün dahil) terk etmek,
16. Kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın eğitim-öğretime üç-dört gün geç gelmek veya verilen izinlerden mazeretsiz olarak üç- dört gün geç dönmek,
17. İkili anlaşmalar çerçevesinde gönderildiği yurt dışında, Polis Akademisi öğrencisi olma sıfatından yararlanarak, haklı bir nedene dayanmaksızın, ödeme gücünün üstünde borçlanmak veya borçlarını ödemedeki tutum ve davranışlarıyla devletin saygınlığını zedelemek ya da kabul edilebilir bir özrü olmaksızın borcunu ödemeden yurda dönmek,
18. Resmi evrak üzerinde tahrifat yapmak,
19. İnternet aracılığı ile yasaklanmış sitelere girmek, mail atmak/almak, pornografik film resim indirmek, seyretmek, başkalarına seyrettirmek, kaydetmek veya bir başka siteye göndermek,
20. Kendisine verilen hafta sonu izinsizliği cezasını tutmamak,
21. Resmi makamlarca kendisine istihkak olarak verilen her türlü melbusatı sivil kişilere vermek,
22. Amir, üst ve öğretim elemanlarına karşı ciddiyetini bozmak, söz ve tavır veya davranış ile saygısızlık yapmak,
23. Kapı, duvar, dolap ve benzeri yerlere genel adaba aykırı her türlü küfürlü, argo, cinsel içerikli ve kişi veya grupları hedef alan çirkin yazılar yazmak, resim veya çizim yapmak veya asmak,
24. Eğitim kurumu içinde ve dışında kadın, kız veya erkekleri takip etmek sözle yahut diğer şekillerle rahatsız etmek,
25. Kopya yapmak, kopya çekmek, kopya almak, kopya vermek yada sınav esnasında üzerinde, sırasında, masasında kopya bulundurmak veya tüm bu eylemler için yardım etmek
26. Eğitim kurumu veya meslek aleyhinde konuşmak,
27. Eğitim kurumuna veya resmi kurumlara ait bina, eklenti ve donanımlarını, taşınır ve taşınmaz mallarını kasıtlı olarak kısmen veya tamamen tahrip etmek,
28. Eğitim kurumu içinde veya dışında kamunun veya öğrenci veya personelin yararlanmasına sunulmuş her türlü cihaza zarar vermek veya bu cihazlardan hile yoluyla yararlanmak ya da başkalarını yararlandırmak,
29. Dersler, sınavlar, yoklamalar, eğitici faaliyetler, törenler, konferanslar ve benzeri yerlere kendi yerine başkasını sokmak, başkasının yerine girmek veya bu işlemin yapılması için yardım etmek suretiyle idareyi, öğretim elemanlarını, amir ve üstlerini yanıltmak,
30. Sahte belge, evrak veya ikamet şartlarını taşımayan anne-baba aracılığı ile evci izni kurallarına aykırı olarak evci çıkmak yada evci izni şartlarını kaybettiği halde evci çıkmaya devam etmek suretiyle idareyi bilgilendirmemek ve yanıltmak,
31. Eğitim kurumunun adını kullanarak, üçüncü şahıslara borçlanmak ve bu suretle oluşan borcunu ödememek veya borcunu ödememeyi alışkanlık haline getirmek.

f) Eğitim Kurumundan Çıkarma Disiplin Cezası

Disiplin cezalarından eğitim kurumundan çıkarma Yönetmelik’in 40. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “Eğitim kurumundan çıkarma: Öğrencinin, bir daha Polis Akademisine bağlı hiçbir eğitim öğretim kurumu öğrenciliğine alınmamak üzere ilişiğinin kesilmesidir. Eğitim kurumundan çıkarma cezası gerektiren tutum ve davranışlar şunlardır:

1. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunun 302 ile 339 uncu maddeleri arasında yer alan, (305, 318, 319, 323, 324, 325 ve 332 nci maddeleri hariç) Devletin Güvenliğine Karşı İşlenen Suçlar, Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar, Milli Savunmaya Karşı Suçlar ile Devlet Sırlarına Karşı Suçlar ve Casusluk Suçlarından birini işlemek,
2. Atatürk’ün hatırasına alenen hakaret ve sövme, onu temsil eden heykel, büst ve abideleri veya kabrini tahrip etme, kırma, kirletme ya da bu suçları işlemeye teşvik etme,
3. Zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, gasp, dolandırıcılık, sahtecilik, kalpazanlık, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas, tüketim ve kullanım kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırmak, devlet sırlarını açıklamak veya açıklanmasına neden olmak, cinsel saldırı, cinsel taciz, kasten adam öldürme, yalan yere tanıklık, yalan yere yemin, suç tasnii, iftira suçlarından bir ya da birden fazlasını işlemek,
4. Siyasal partilere üye olmak veya siyasi partilerin, ideolojik amaçlı faaliyet yürüten dernek ve kuruluşların veya sendikaların siyasi ve ideolojik görüşleri doğrultusunda eylem düzenlemek, başkalarını bu eylemleri düzenlemeye kışkırtmak, düzenlenmiş eylemlere katılmak, veya siyasi partilerin yararına veya zararına çalışmak veya siyasal eylemlerde bulunmak veya görevli olmaksızın siyasal amaçla yapılacak açık ve kapalı yer toplantılarına, gösteri yürüyüşlerine, katılmak,
5. Eğitim kurumunda yetkisi olmaksızın arama yapmak, herhangi bir kimsenin eşyalarına el koymak, zorla veya rızası olmadan postalarını açmak gibi eylemde bulunmak, başkalarını bu tür eylemlere kışkırtmak,
6. Kişilere veya gruplara dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak ve kişiler arasında bu yolda ayrım yapıcı tutum ve davranışlarda bulunmak, yazı yazmak, resim yapmak veya bu tür eylemleri internet veya herhangi bir kitle iletişim aracı yolu ile yapmak, yaptırmak veya bu tür eylemleri öven yayınları bulundurmak,
7. Amir ya da üstlerinin icraatına karşı çıkmak veya bu hareketi toplu hale dönüştürerek görev yapılmasını engellemek ya da buna katılmak ya da katılmaya tahrik ya da teşvik etmek ya da arkadaşlarını disiplinsizliğe ve suç işlemeye teşvik etmek,
8. Öğrenimi sırasında veya izinli olduğu zamanlarda sivil veya resmî elbiseli olarak siyasi veya ideolojik mahiyetteki konferanslara bilerek katılmak, bu gibi faaliyetleri düzenlemek veya siyasi mahiyetli dernek, lokal, şube gibi yerlere gitmek,
9. Depresantlar, Stimulantlar, Halisünojenler, uyarıcı, yatıştırıcı, hayal gördürücü veya Türkiye de mevcut mevzuatlarda “Uyuşturucu madde” tanımına uyan veya uymayan fakat “keyif verici” olarak kullanılan doğal veya sentetik olarak üretilmiş veya benzeri maddeleri, yasal olarak reçete ile satılan ve doktor tavsiyesi olmadan yukarıda sayılan etkileri göstermesi için kullanmak, üretmek, saklamak, taşımak, satmak, satın almak veya yakalanacağı sırada ortadan kaldırmak, bu gibi maddeleri eğitim kurumuna getirmek, eğitim kurumunda muhafaza etmek veya ticaretini yapmak, bu gibi maddelerin kullanımını teşvik etmek veya özendirecek faaliyette bulunmak, kaçakçılık yapmak veya tüm bu eylemleri yapanlarla ilişki kurmak, yardım etmek, aracılık etmek,
10. Siyasi, ideolojik mahiyetteki her türlü basın veya yayın organı için yazı yazmak, ilân vermek, resim göndermek, basın ve yayın organlarına veya mensuplarına haber ve mesaj vermek, resim ve film aldırmak, beyanatta bulunmak, röportaj yapmak,
11. Sınav öncesinde veya esnasında başkasını kopya sağlamaya zorlayıcı her türlü eylemde bulunmak,
12. Disiplin soruşturması ile ilgili veya disiplin kurulunun çalışmalarını zor kullanarak yahut tehditle engellemek veya engellemeye çalışmak,
13. Arkadaşının veya bir başkasının iffet ve namusuna rızaen veya zorla tecavüz etmek, hem cinsiyle ilişkiye girmek veya buna teşebbüs etmek veya iffetsizliği sabit olmak ya da cinsel tatmin amaçlı üç ve daha fazla kişiyle toplantı düzenlemek veya düzenlenmiş toplantılara katılmak, bilerek başkalarını bu tür yerlere davet etmek veya götürmek veya pornografik resim, film ve benzerini çekmek veya çektirmek ya da tamamen çıplak olarak birden fazla kişi ile bilerek bir arada bulunmak.
14. Yasadışı örgütlere lojistik destek sağlamak ya da bu örgüt üyelerini veya kaçak kişileri güvenlik kuvvetlerinden saklamak, saklanmasına yardımcı olmak veya bu örgütler ile mensupları lehinde propaganda yapmak, övücü söz söylemek, yazı yazmak, bunlara ait sembol, işaret ve amblemleri taşımak, taşıtmak, bulundurmak,
15. Eğitim kurumunda içtimalara, törenlere, etütlere, derslere, yoklamalara, diğer eğitici çalışmalara, sınavlara veya uygulama çalışmalarına girilmesine veya yapılmasına herhangi bir şekilde engel olmak, öğrencileri dışarı çıkarmak, bu yolda kışkırtıcı veya zorlayıcı davranışlarda bulunmak, bu faaliyetlere girilmemesi veya engellenmesi için propaganda yapmak, kışkırtmak veya zorlamak ya da karar alınmasını sağlamak, alınan karara katılmak veya karar uyarınca bu faaliyetine katılmamak,
16. 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun uyarınca bulundurulması ve taşınması yasak olan her çeşit silah, mühimmat ve benzerlerini izinsiz olarak bulundurmak, taşımak, kullanmak ya da kendisine eğitim veya benzeri amaçlarla teslim edilmiş olan silah veya mühimmatı satmak, başkasına vermek, izinsiz olarak eğitim alanının dışına veya eğitim kurumu dışına çıkarmak,
17. Eğitim kurumu içinde veya dışında, tek veya toplu halde Devlet büyüklerine, Emniyet Teşkilatı polis amirlerine, eğitim kurumu; yöneticilerine, amirlerine, üstlerine, öğretim elemanlarına, memurlarına veya güvenlik kuvvetlerine karşı; fiili saldırıda bulunmak veya dövmek veya dövme girişiminde bulunmak, söz, yazı veya fiil ile hakaret etmek veya tehdit etmek veya bu gibi hareketleri düzenlemek yahut kışkırtmak,
18. Bir veya birden fazla kişiye her ne sebeple olursa olsun insan onuruyla bağdaşmayan ve bedensel veya ruhsal yönden kişinin acı çekmesine, algılama veya irade yeteneğinin etkilenmesine, aşağılanmasına yol açacak davranışları gerçekleştirmek, maddi ve manevi eziyet ve işkence yapmak veya yaptırmak,
19. Yol kesmek, adam kaçırmak veya rehin almak, soygun yapmak, görevli olduğunu beyan ederek resmi sıfat ve görevi kullanarak menfaat temin etmek veya sayılan eylemlerden birine teşebbüs etmek,
20. Yasadışı kuruluşlara üye olmak, ilişki kurmak, bu kuruluşlarda faaliyet göstermek, bu gibi kuruluşların propagandasını yapmak, bu gibi kuruluşların sloganını söylemek veya sembol veya işaretini söz ve hareketleriyle yapmak, bir yerlere yazmak, çizmek, lehine konuşmalar yapmak, başkalarının aynı şekilde davranmasını teşvik etmek, bu tür kuruluşların adını kullanarak başkalarını tehdit etmek.
21. Siyasi ve ideolojik amaçlarla yabancı bayrak, sembol, rozet taşımak, kullanmak, sözlü, yazılı ve benzeri şekillerde yayın yapmak, bu amaçla marşlar ve sloganlar söylemek, resim, afiş, pankart taşımak veya benzeri şekillerde hareket ve davranışlarda bulunmak,
22. Devletin ülkesi ve milleti ile bölünmezliği ilkesine, Atatürk’ün manevi şahsiyetine Cumhuriyetin niteliklerine aykırı miting, forum, direniş, yürüyüş, boykot ve işgal gibi kişisel veya toplu eylemler düzenlemek, düzenlenmesini kışkırtmak, düzenlenmiş bu gibi eylemlere katılmak veya başkalarını katılmaya zorlamak ve bu konularda propaganda yapmak,
23. Geçerli mazereti olmaksızın eğitim/öğretime, staja, uygulamalı kampa veya diğer eğitim faaliyetlerine beş gün veya daha fazla geç gelmek, verilen izinlerden aralıksız olarak beş gün veya daha fazla geç dönmek veya dönmemek, beş gün veya daha fazla süre ile eğitim kurumundan firar etmek veya uygulamalı kamp eğitimine katılmamak,
24. Genelevlere veya birleşme yerlerine veya fuhuş yapılan evlere veya konsomatris çalıştırılan bar, pavyon ve gazino ve benzeri yerlere gitmek, genelev ya da fuhuş yapılan yerlerle, bar, pavyon, gazino ve benzeri yerlerde çalışan kadınlarla ya da çevresinde iffetsizlikle tanınan kadın ya da erkeklerle karı – koca gibi yaşamak ya da ilişki kurmak ya da küçük yaşta kız veya erkekle veya kadın veya erkekle cinsel ilişkiye girdiği sabit olmak ya da ilişki kurmak veya güvenlik açısından sakınca bulunan kişilerle birlikte yaşamak veya ilişkiye girmek,
25. Umuma açık yerlerde alkollü içki içmek, eğitim kurumuna sarhoş veya içki içerek gelmek veya kurumda içki içmek veya kuruma alkollü içki getirmek ya da muhafaza etmek veya resmi giysiyle gizlenemeyecek derecede sarhoş olarak görünmek,
26. Eğitim kurumunda arkadaşlarına veya başkalarına ait eşya veya benzeri şeyleri habersiz almak veya çalmak,
27. Resmi makamlarca kendisine teslim edilen kimlik kartı ve benzeri her türlü resmi belgeyi bir başkasına vermek veya kullandırmak,
28. İntihara teşebbüs etmek, teşvik veya azmettirmek,
29. Eğitim kurumu içinde veya dışında arkadaşını darp etmek ya da kavgayı fiilen ilk olarak başlatmak
30. Kumar oynamak veya oynatmak, kumar oynatanlarla ortak hareket etmek veya ilişki kurmak,
31. Suç kanıtlarını yok etmek veya bilerek ve isteyerek yok olmasına neden olmak ya da saklamak, saklanmasına yardımcı olmak yahut değiştirmek,
32. Kasıtlı olarak gerçek dışı rapor vermek veya tutanak düzenleyip imza atmak veya attırmak,
33. Polislik mesleğinin onur ve saygınlığını zedeleyici veya amir ya da üstlerinin eylem ve işlemlerini eleştirici nitelikte tek başına veya topluca bildiri dağıtmak veya medya kuruluşlarına bilgi, yazı, demeç vermek, aynı fiilleri internet ve benzeri araçlarla işlemek,

Ayrıntılı bilgi için Tahancı Hukuk Bürosu Avukatlarımızla iletişime geçebilirsiniz.

Pomem PMYO Paem Disiplin Cezalarının Disiplin Notuna Etkisi

Emniyet mensubu olan PAEM öğrencileri haricinde her öğrenciye başlangıçta yüz (100) disiplin notu verilmiş sayılır. Öğrencilerin kendilerine verilen disiplin cezalarının karşılığı olan ceza puanları, bu yüz (100) disiplin notundan düşülür.

Yönetmelik’in 13. maddesine göre, Yetkili disiplin amirleri ve disiplin kurullarınca verilen cezalar karşılığında yüz (100) disiplin notundan aşağıdaki esaslara göre indirim yapılır.

• Ceza Nöbeti : Sıfır (O) puan
• Uyarma : Bir (1) puan
• Kınama : Birbuçuk (1,5) puan
• Hafta sonu izinsizliği : Her gün için iki (2) puan,
• Eğitim kurumundan uzaklaştırma : Her gün için üç (3) puan
• Eğitim kurumundan çıkarma : Yüz ( 100 ) puan

FYO ve PMYO öğrencileri için, her eğitim öğretim yılı sonunda başarılı olan öğrencilerin o yıl içinde aldıkları disiplin ceza puanlarının yarısı silinir. Ancak aynı sınıfı tekrar eden öğrencinin okumuş olduğu ilk sınıfta aldığı disiplin cezası puanları yarıya indirilmez.

İçinde bulunduğu akademik yılda işlediği fiillerden dolayı beş (5) veya daha aşağı ceza puanı alan ve derslerinde başarılı olup sınıfını geçen öğrencilerden, bir sonraki yıl disiplin suçu işlemeyenlerin aldığı bu ceza puanları ilgilinin başvurusu aranmaksızın tamamen sicilinden silinir ve bütün sonuçlarıyla ortadan kalkar.

Disiplin puanı toplamı yukarıdaki 13 üncü madde esaslarına göre FYO ve PMYO öğrencileri için kırk’ı (40), PAEM ve POMEM öğrencileri için yirmi’yi (20) aşan öğrenci yıl sonu başarı durumu değerlendirilmeksizin ve sadece verilen disiplin cezaları ile karşılıkları olan disiplin puanları dikkate alınarak, ilgili disiplin kurulunun kararı, Başkanın önerisi ve Genel Müdür onayı ile eğitim kurumundan çıkarılır.

Doğrudan (Re’sen) Verilebilecek Cezalarda Yetki ve Usul

Polis Akademisi öğrencilerinin disiplin anlayışlarına uyup uymadığı disiplin amirleri tarafından kontrol edilir ve eğer disiplin kurulunun kararını gerektiren veya disiplin soruşturması yaptırmaya yetkili amirlerin vereceği cezalar dışında bazı disiplin amirlerinin doğrudan (re’sen) verebileceği cezalar bulunmaktadır. Verilebilecek bu doğrudan cezalar gerekçesiz olamaz. Doğrudan verilen bu cezalara karşı idari makamlar önünde itiraz edilmesi mümkün değildir.

Doğrudan verilebilecek cezalar için disiplin puanı uygulanmasını gerektirmeyen hallerde doğrudan öğrencinin savunması alınır ve savunma doğrultusunda diğer delillerle birlikte öğrencinin kusurlu bulunması halinde öğrenciye ceza uygulanır.

Ancak doğrudan karar verilip verilmediğine bakılmaksızın disiplin puanı verilmesini gerektiren hallerde öğrenci hakkında bir soruşturmacı görevlendirilir ve öğrencinin isnat edilen fiille ilgili yazılı ifadesi alınır. Soruşturmacı, eğitim kurumundan çıkarılmayı gerektiren fiillerle ilgili disiplin soruşturmalarını en geç otuz (30) gün içinde, diğer fiillerle ilgili hallerde ise en geç yirmi (20) gün içinde soruşturmayı sonuçlandırır. Soruşturmacının düzenlediği soruşturma raporu doğrudan ceza vermeye yetkili amirlerden birine sunularak bu amir tarafından öğrenciye tebliğ edilir.

Tebliğden itibaren üç gün süre verilmek suretiyle öğrencinin savunması alınır. Öğrencinin savunması alındıktan sonra soruşturma dosyası, soruşturma yaptırmaya yetkili amir tarafından incelenerek ya 15 gün içinde doğrudan sonuçlandırılır ya da disiplin kuruluna sevk eder. Kurula sevk edilen soruşturma dosyası ise 20 gün içinde sonuçlandırılır. Verilen gerekçeli kararın imzalaması ile işlem tamamlanır ve karar derhal uygulanır.

Ve yine ancak öğrencinin aldığı ceza puanı toplamı PMYO ve FYO için (20) yirmi’ye, PAEM ve POMEM için (10) on’a ulaştığı takdirde disiplin amirlerince puanlı re’sen ceza verilemez, cezalar disiplin kurulunca verilir.

Yönetmelik’in 17. maddesine göre doğrudan ceza vermeye yetkili amirler ve cezalar:

• Başkan: Ceza nöbeti, uyarma, kınama ve dört güne kadar hafta sonu izinsizliği,
• Başkan Yardımcıları, PAEM, POMEM ve PMYO Müdürleri: Ceza nöbeti, uyarma, kınama ve üç güne kadar hafta sonu izinsizliği,
• Müdür Yardımcıları, Şube Müdürleri ve Şube Müdür Yardımcıları: Ceza nöbeti, uyarma, kınama ve iki güne kadar hafta sonu izinsizliği,
• Sınıflar Büro Amiri, Sınıf Amirleri ve Sınıf Komiserleri: Ceza nöbeti, uyarma, kınama ve bir gün hafta sonu izinsizliği.

Pomem PMYO Paem Disiplin Cezasına İtiraz ve Dava

Yönetmelik’in 17/4 maddesine göre doğrudan verilen cezalara karşı idari makamlar önünde itiraz edilmesi mümkün değildir. Bununla birlikte 36. maddeye göre, verilen disiplin cezalarına karşı ancak idari yargı yoluna başvurulabileceği düzenlenmiştir. Yönetmelik’in 36. maddesine göre, “Disiplin cezaları, cezayı veren amir veya kurullarca geri alınamaz. Ancak, şekil eksiklikleri ve açık nitelikteki maddi hatalar düzeltilebilir. Bu Yönetmelik hükümleri gereğince verilen disiplin cezalarına karşı, ancak; idari yargı yoluna başvurulabilir.” Yani Polis Akademisi öğrencileri hakkında verilen disiplin cezalarına karşı ancak idari dava açılabilmektedir.

Polis Akademisi öğrencilerine yetkili amirleri tarafından veya disiplin kurullarınca verilen disiplin cezaları kendilerine 34. maddeye göre tebliğ edilir. Bu tebliğle birlikte artık disiplin cezasını iptal ettirmek isteyen öğrenciler artık idare mahkemeleri önünde iptal davası açmak suretiyle bu disiplin cezaları iptal ettirebileceklerdir. Disiplin cezası alan öğrenciler İdari Yargılama Usulü Kanunu madde 7 uyarınca disiplin cezası kararının kendilerine tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemeleri önünde iptal davası açabilmektedir.

Polis Akademisi Öğrencisi Eğitim Kurumundan Çıkarma Cezası İptal Davası Süreci

Yönetmelik’in 15. maddesine göre, “Disiplin puanı toplamı 13 üncü madde esaslarına göre FYO ve PMYO öğrencileri içinkırk’ı (40), PAEM ve POMEM öğrencileri için yirmi’yi (20)aşan öğrenci yıl sonu başarı durumu değerlendirilmeksizin ve sadece verilen disiplin cezaları ile karşılıkları olan disiplin puanları dikkate alınarak, ilgili disiplin kurulunun kararı, Başkanın önerisi ve Genel Müdür onayı ile eğitim kurumundan çıkarılır.”

Yönetmelik hükümlerine göre disiplin puanı sınırlarını aşan Polis Akademisi öğrencileri disiplin kurulu kararı ve sonrasında Genel Müdürlüğün onayı ile eğitim kurumundan çıkarılabilmektedir.

Aynı şekilde Yönetmelik’in 40. maddesine göre eğitim kurumundan çıkarma cezasını gerektiren disiplinsizliği meydana getiren Polis Akademisi öğrencileri de disiplin kurulu kararı ve sonrasında Genel Müdürlüğün onayı ile eğitim kurumundan çıkarılmaktadır.

Polis Akademisinin bu eğitim kurumundan çıkarma cezasına ilişkin iptal davası açmak mümkündür. Disiplin cezalarına uygulanan genel iptal davası hükümleri burada da uygulanmaktadır. Buna göre eğitim kurumundan çıkarma disiplin cezası alan öğrenciler İdari Yargılama Usulü Kanunu madde 7 uyarınca disiplin cezası kararının kendilerine tebliğinden itibaren 60 gün içinde idare mahkemeleri önünde iptal davası açabilmektedir.

Yürütmeyi Durdurma

Polis Akademisi Başkanlığının tesis edeceği disiplin cezası kararlarına karşı iptal davası açılsa dahi bu dava disiplin cezasının uygulanmasını durdurmamaktadır. Yani verilen disiplin cezası kurum tarafından uygulanmaya devam etmektedir.

Buna karşın İdari Yargılama Usulü Kanunu madde 27 gereğince “idari işlemin uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararların doğması ve idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi durumunda” idari işlemin yürütmesinin durdurulmasına karar verilebilmektedir. Yani her ne kadar verilen disiplin cezasına karşı iptal davası açılması uygulanmasını engellemiyor ise de talep halinde bu disiplin cezasının uygulanması durdurulabilecektir.

Eğitim kurumundan çıkarılma cezasına ilişkin olarak talep edilecek yürütmenin durdurulması Yürütmenin durdurulması sebeplerine örnek olarak öğrencinin kendi dönemindeki öğrencilerinden geri kalması, kıdem ve rütbe ilerlemesinin geride kalması, başka kurumlara atanmasının zora girmesi gibi durumlar gösterilebilir.

Yürütmenin durdurulmasına ilişkin verilen kararları davalı idare gecikmeksizin yerine getirmeye mecburdur. Kanun’un 28. maddesine göre, yerine getirilmesi gereken karar idareye tebliğinden itibaren 30 gün içinde yerine getirilmek zorundadır.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 2. maddesine göre, “idari işlemler hakkında yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından dolayı iptalleri için menfaatleri ihlal edilenler tarafından açılan iptal davaları” idari dava türü olarak sayılmış ve idare mahkemesinin görev alanına girdiği belirtilmiştir.

Buna göre, eğitim kurumundan çıkarma cezası da dahil bütün Polis Akademisi öğrencilerine verilen disiplin cezalarının görev alanı idare mahkemeleridir. Yani disiplin cezalarına karşı idare mahkemelerinde dava açılmaktadır.

Kanun’un 32. maddesine göre, “bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.” Yani kişiler hakkında yapılan idari işlemleri hangi idare tesis etmişse o idarenin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi genel olarak yetkili olmaktadır.

4652 sayılı Polis Yükseköğretim Kanunu 17. maddesine göre, “Polis yüksek öğretim kurumlarındaki öğrenci disiplin kurulunca verilen, fakülteden, enstitülerden ve polis meslek yüksek okullarından çıkarma cezasını gerektiren kararlar Başkanın önerisi, Genel Müdürün onayı ile, diğer kararlar ise fakülteler için dekanın, enstitüler için başkanın, polis meslek yüksek okulları için ise okul müdürlerinin onayı ile kesinleşir.”

Başkan tabiri Polis Akademisi Başkanını, genel müdür tabiri Kanun’a göre Emniyet Genel Müdürlüğünü ifade etmektedir. Buna göre, verilen disiplin cezası kararları nihai olarak Polis Akademisi Başkanlığına bağlı Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından verilmektedir. Açılacak iptal davalarında genel yetkili mahkemeler göz önüne alındığında eğitim kurumundan çıkarılma disiplin cezası da dahil olmak üzere açılacak iptal davaları yetkili mahkeme Ankara İdare Mahkemeleri’dir.

EGM İDARİ SORUŞTURMA

​Ülkemizdeki bütün memurlara idari soruşturma başlatılabileceği gibi evleviyetle; Emniyet Genel Müdürlüğü personellerine de idari soruşturma başlatılabileceği bilinen bir gerçektir. Ancak her kurum ya da kuruluşun kendi içerisindeki işleyişi ve disiplin cezaları birbirinden farklı olacağı için Emniyet Genel Müdürlüğü personellerine uygulanacak olan disiplin cezalarına ilişkin kanun 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’dur.

​Yukarıda bahsi geçen kanun maddesinin 2. Maddesi’nde “Kapsam MADDE 2- (1) Bu Kanun; a) Emniyet Genel Müdürlüğü teşkilatında çalışan her sınıftan memurları, … kapsar.” İfadesinin yer alması nedeniyle uygulanacak kanun maddesi 7068 sayılı kanundur. 

​Kişi hakkında herhangi bir disiplin suçu verilebilmesi için öncelikle memurun bir idari soruşturma geçirmesi gerekmektedir. Bunun yasal dayanağı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 129. Madde’de şu şekilde yer almaktadır:“Memurlar ve diğer kamu görevlileri Anayasa ve kanunlara sadık kalarak faaliyette bulunmakla yükümlüdürler. Memurlar ve diğer kamu görevlileri ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve bunların üst kuruluşları mensuplarına savunma hakkı tanınmadıkça disiplin cezası verilemez.”

​Kural olarak bir memurun savunması alınmadıkça hakkında herhangi bir disiplin cezasına hükmedilemez. Disiplin suçuna neden olan olayın vuku tarihinden; mevzu bahis disiplin cezasının verildiği tarihe kadar olan aşamalar bütününe halk arasında sıkça kullanılan ismiyle idari soruşturma ismi verilir.

EGM FETÖ SORUŞTURMA

​Ülkemizde aktif olarak çalışmakta olan bütün memur personellere çeşitli fiillerden, irtibatlarından ya da işlemiş olduğu suçlardan dolayı birbirinden farklı idari soruşturmalar başlatılabilir. Haliyle; Emniyet Genel Müdürlüğü’nün aktif çalışan personellerine de idari soruşturma başlatılabileceği kanunun evleviyetle uygulamasının bir yansımasıdır. 

Fakat her kurum ya da kuruluşun kendi içerisindeki işleyişi ve disiplin cezaları birbirinden farklı olacağı için Emniyet Genel Müdürlüğü personellerine uygulanacak olan disiplin cezalarına ilişkin kanun 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’dur. Bu kanun olmasa idi her halükârda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanacak idi. Ancak özel kanunun çıkmasında yararı olan ve haklı endişelere sahip olan kanun koyucu 7068 sayılı kanun hükümlerini uygulanabilir kılmıştır.

Anayasal düzeni ve ülkenin bağımsızlığını zedelemeye, bütünlüğünü bozmaya ve milli güvenliği tehlikeye düşürmeye yönelik herhangi bir faaliyette bulunmak veya aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete fiilen katılan FETÖ ve benzeri Paralel DevletYapılanmalarına katılmak ya da irtibat ve iltisaklı olmak haklı bir gerekçe ile ispatlandığı takdirde Devlet memurluğundan çıkarma disiplin cezasının uygulanma sebepleri oluşur.

İlgili kanunun 9. Maddesinde yer alan “Ülkenin bağımsızlığını zedelemeye, bütünlüğünü bozmaya ve milli güvenliği tehlikeye düşürmeye yönelik herhangi bir faaliyette bulunmak veya aynı nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, vakıf, dernek ve benzeri teşekküle katılmak, bunlara yardım etmek veya bu yapılarla ilişki içerisinde bulunmak.” Maddesi gereği FETÖ gibi PDY (Paralel Devlet Yapılanması) örgütlerine yukarıda ismi ayılan fiillerde bulunan kişilere Fetö İdari soruşturması başlatılabilir. 

POLİS MESLEKTEN ÇIKARMA CEZASI

Polislere verilecek disiplin cezalarını belirleyen 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 7. Maddesinde şu hükümlere yer verilmiştir. 

“Disiplin cezaları MADDE 7- (1) Personele verilecek disiplin cezaları şunlardır:

a) Uyarma cezası: Personele görevinin icrasında veya hal ve hareketlerinde daha dikkatli olması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.

b) Kınama cezası: Personele görevinin icrasında veya hal ve hareketlerinde kusurlu olduğunun yazı ile bildirilmesidir.

c) Aylıktan kesme cezası: Disiplin cezası verilen personelin, fiilin ağırlık derecesine göre zam ve tazminatlar hariç brüt aylığından onbeş günlüğe kadar kesinti yapılmasıdır. Ceza, aylığı tahakkuk ettiren birimce personelin aylığından kesilmek suretiyle yerine getirilir. Aylıktan kesme tam Türk Lirası üzerinden yapılır ve kuruşlar dikkate alınmaz. 

ç) Kısa süreli durdurma: Personelin bulunduğu kademede ilerlemesinin dört, altı veya on ay süre ile durdurulmasıdır. 

d) Uzun süreli durdurma: Personelin bulunduğu kademede ilerlemesinin oniki, onaltı, yirmi veya yirmidört ay süre ile durdurulmasıdır.

e) Meslekten çıkarma: Personelin emniyet, jandarma ve sahil güvenlik teşkilatlarında bir daha çalıştırılmamak üzere meslekten çıkarılmasıdır. 

f) Devlet memurluğundan çıkarma: Personelin bir daha Devlet memurluğuna atanmamak üzere memurluktan çıkarılmasıdır”

Aynı kanunda 8. Maddede şu fiillere yer vermiştir. “(6) Meslekten çıkarma cezasını gerektiren fiiller şunlardır: 

a) Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak veya personel arasında bu yolda ayrım yapıcı tutum ve davranışlarda bulunmak. 

b) Göreve çıkılmaması için propaganda yapmak, kışkırtmak, zorlamak, karar alınmasını sağlamak, alınan bu karara katılmak veya karar uyarınca göreve çıkmamak.

c) Amir ya da üstlerinin icraatına karşı çıkmak ve bu hareketi toplu hale dönüştürerek görev yapılmasını ya da göreve çıkılmasını engellemek, buna katılmak, katılmaya tahrik ya da teşvik etmek. 

ç) Yetkisini veya nüfuzunu kendisine veya başkalarına çıkar sağlamak amacıyla ya da kin ve dostluk gibi nedenlerle kötüye kullanmak. 

d) Hizmetle ilgili her türlü dosya, kayıt, resmi evrak veya belgeyi ya da örneklerini yetkisiz kişilere vermek, verilmesini emretmek, verilmesine göz yummak.

e) Gizli tutulması zorunlu olan ve görev ile ilgili bulunan bilgi ve belgeleri görevli veya yetkili olmayan kişilere açıklamak

f) Muhafazası veya sevkiyle görevli olduğu şüpheli, sanık, tutuklu veya hükümlünün kaçmasına bilerek ve isteyerek imkân vermek. 

g) Bilerek ve isteyerek suç kanıtlarını yok etmek veya bunların yok olmasına neden olmak, kanıtları silmek, gizlemek, değiştirmek, bozmak veya bu fiillere yardımcı olmak. 

ğ) Devlet malı araç, gereç, hayvan, silah, mermi ve mühimmatı satmak veya mal edinmek, personel kimlik kartını, araç, gereç, hayvan, silah ve mühimmatı başkalarının kullanımına vermek. 

h) Kasıtlı olarak gerçek dışı rapor vermek veya tutanak düzenleyip imza etmek veya ettirmek. 

ı) Görev sırasında yardım isteyen güvenlik görevlilerine haklı bir neden yokken yardımdan kaçınmak veya bildiği ya da gördüğü bir suçun izlenmesi ve suçlunun yakalanması için gerekli girişimde bulunmamak. 

i) Mesleğin saygınlığını zedeleyecek şekilde uygunsuz yerlere gitmek.

j) Görev mahallinde veya görevli bulunduğu sırada alkollü içki içmek veya içilmesine göz yummak. 

k) Göreve sarhoş veya alkollü içki içtiği belli olacak biçimde gelmek

l) Resmi kıyafetle umuma açık yerlerde alkollü içki içmek veya resmi kıyafetli olarak gizlenemeyecek derecede sarhoş görünmek.

m) Uyuşturucu maddeleri yapmak veya kullanmak, bunların yapılmasına, kullanılmasına, saklanmasına, nakledilmesine, yakalanacağı sırada ortadan kaldırılmasına, satılmasına veya satın alınmasına aracı olmak, kullanılmasını kolaylaştırmak ya da özendirmek. 

n) Kumar oynamak veya oynatmak, kumar oynatanlarla ilişki kurmak. 

o) Kaçakçılık yapmak veya kaçakçılarla ilişki kurmak. 

ö) Geliri ile uygun sayılmayacak biçimde yaşadığı ve aşırı harcamada bulunduğu kanıtlanmış olmak ve bunun haklı kaynağını gösterememek. 

p) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile öngörülen grev yasağı kapsamına giren eylemlerde bulunmak. 

r) Devlet memurları tarafından yapılamayacağı 657 sayılı Kanunda belirtilen kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak. 

s) Siyasi partilerin yararına veya zararına çalışmak ya da siyasal eylemlerde bulunmak, görevli olmaksızın siyasal amaçla yapılacak açık veya kapalı yer toplantılarına ya da gösteri yürüyüşlerine katılmak. 

ş) İffetsizliği bilinen veya anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenmek ya da evlilik bağını devam ettirmek veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmak ya da nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta ısrar etmek. 

t) Kanuna aykırı olarak sendikalara üye olmak, sendikaların veya üyesi bulunmadıkları derneklerin yapacakları bilimsel, kültürel ve teknik nitelik taşımayan açık veya kapalı yer toplantılarına ya da gösteri yürüyüşlerine görevli olmaksızın katılmak, açık yer toplantı ve gösteri yürüyüşlerine resmi kıyafetli veya silahlı olarak katılmak ya da üyesi bulundukları derneklerin tüzüklerinde belirtilen amaçları dışındaki çalışmalarını veya bu nitelikteki toplantı ya da gösteri yürüyüşlerini düzenlemek veya bunlara katılmak. 

u) Görevde kullanılan telsiz, telefon haberleşmesini veya kurum içi iletişim sistemlerini kasıtlı olarak engellemek.

ü) Mesleğin onur ve saygınlığını zedeleyici veya amir ya da üstlerinin eylem ve işlemlerini olumsuz yönde eleştirici nitelikte tek başına veya topluca bildiri dağıtmak ya da basın, haber ajansları, radyo ve televizyon kurumları ve diğer iletişim kanalları vasıtasıyla kamuoyuna yönelik bilgi, yazı ve demeç vermek.

v) Amir ya da üste karşı itaatsizliğe, mukavemete ya da fiilen taarruza tahrik ya da teşvik etmek. 

y) Menşei belli olmayan, bulundurulması ve taşınması yasak olan her çeşit silah, mühimmat ve benzerlerini bulundurmak. 

z) Hukuka aykırı olarak kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal etmek, kişiler arasındaki haberleşme içeriklerini ifşa etmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaları taraflardan herhangi birinin rızası olmaksızın kaydetmek, kişiler arasındaki aleni olmayan konuşmaların kaydedilmesi suretiyle elde edilen verileri ifşa etmek, kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal etmek, kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri ifşa etmek, kişisel verileri kaydetmek, kişisel verileri bir başkasına vermek, yaymak veya ele geçirmek, kanunların belirlediği sürelerin geçmiş olmasına karşın verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olduğu halde bu görevini kasıtlı olarak yerine getirmemek, gerçeğin meydana çıkmasını engellemek amacıyla suç delillerini yok etmek, silmek, gizlemek, değiştirmek veya bozmak, sayılan fiilleri emir vererek yaptırmak. 

aa) Yetkili olmadığı halde hukuka aykırı olarak elektronik ortamda veya bilgisayar loglarında kişisel verilerle ilgili sorgulama yapmak, bu şekilde elde edilen bilgileri paylaşmak veya yayın yoluyla duyurmak, log kayıtlarını değiştirmek veya silmek. 

bb) Görevi gereği öğrendiği veya edindiği kişisel bilgi veya belgeleri yetkisiz kişilerle paylaşmak ya da basın ve yayın kuruluşlarına veya diğer iletişim kanallarına vermek. 

cc) Bir kimseyle gayri tabii mukarenette bulunmak yahut bu fiili kendisine rızasıyla yaptırmak.

çç) Görevine, sosyal ve aile yaşantısına zarar verecek derecede menfaatine, içkiye, kumara ve benzeri kötü alışkanlıklara düşkün olmak.

dd) Üstlerine, aynı rütbedeki meslektaşları ile diğer mesai arkadaşlarına fiili tecavüzde bulunmak. 

ee) Görevde kullanılan telsiz haberleşme araçlarıyla amir ya da üstleri hakkında olumsuz yönde eleştirici nitelikte konuşmalar yapmak. 

ff) Dernek kurmak ya da spor dernekleri dışındaki derneklere üye olmak. 

gg) Vakıf kurmak veya Bakanlıkça belirlenmiş vakıflardan başka vakıfların organlarında görev almak.  

hh) (Ek:18/10/2018-7148/36 md.) Fuhşa teşvik eden, bunun yolunu kolaylaştıran ya da fuhuş için aracılık eden veya yer temin eden kişilerle bilerek ilişki kurmak.”

Sebepleri sırasıyla sayılmıştır. Yukarıda sırasıyla sayılan fiil ya da eylemleri icra eden veyahut ilgili durumlara girdiği yasalara ve usule uygun bir şekilde tespit edilen polis memurları görevden çıkarılır.

Belirli şartların oluştuğu bazı durumlarda 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 10. Maddesinde yer alan Ağırlaştırıcı nedenler başlığında şu hükümlere yer verilmiştir:

“(1) Amirin emrinin yapılmaması fiilinin neticesinde, Devlet ya da kişiler zarara uğratılmış ya da hizmetin gecikmesine ya da durmasına neden olunmuşsa doğan zararın derecesine ya da durumun ağırlığına göre meslekten çıkarma cezası uygulanabilir. 

(2) Görev yerinden ayrılmak fiili uzun süreli veya görevi aksatacak biçimde olmuşsa ya da Devleti veya kişileri zarara uğratmışsa durumun niteliğine, ağırlığına ya da zararın derecesine göre meslekten çıkarma cezası uygulanabilir. 

(3) Yazılı kâğıt, belge ve kayıtlar üzerinde işlenen yasak fiiller Devlet veya kişileri zarara uğratmış ya da hizmetin gecikmesine, durmasına veya aksamasına neden olmuşsa durumun ağırlığına ya da zararın derecesine göre meslekten çıkarma cezası verilebilir.

(4) Nöbet görevine gelmemek veya nöbet talimatına aykırı davranmak fiili Devlet veya kişilerin zarara uğramasına yol açmış ise durumun niteliğine ve ağırlığına göre meslekten çıkarma cezası uygulanabilir.

(5) Silahla ölüme sebebiyet vermek fiilinin işleniş şekli, durumun ağırlığı ya da zararın derecesine göre meslekten çıkarma cezası verilebilir.

(6) Silahla dikkatsizlik, tedbirsizlik veya ihmal sonucu yaralamaya sebebiyet vermek fiilinin işleniş şekli, durumun ağırlığı ya da zararın derecesi ile fiilin konusunun önem ve değerine göre meslekten çıkarma cezası verilebilir.

(7) Meskûn yerlerde silah atmak fiili Devlet veya kişilerin zarara uğramasına yol açmış ise durumun niteliğine ve ağırlığına göre meslekten çıkarma cezası uygulanabilir. 

(8) Görevde uyumak fiili Devlet veya kişilerin zarara uğramasına yol açmışsa durumun niteliğine ve ağırlığına göre meslekten çıkarma cezası uygulanabilir.

(9) Muhtelif mazeretler ileri sürmek suretiyle tevdi edilen göreve gitmemek fiili hizmetin aksamasına veya kamu zararının oluşmasına neden olmuşsa meslekten çıkarma cezası verilebilir.

(10) Görevin takdir ve yerine getirilmesinde müsamaha veya savsaklama fiili Devleti veya kişileri zarara uğratmış veya hizmetin gecikmesine, durmasına ya da aksamasına neden olmuşsa durumun ağırlığına ve zararın derecesine göre daha ağır cezalardan birisi verilebilir. 

(11) Silahla yaralamaya kasten sebebiyet vermek fiilinin işleniş şekli, durumun ağırlığı ya da zararın derecesine göre meslekten çıkarma cezası verilebilir.

(12) Denetleme ve soruşturma görevlerini savsaklamak fiili hizmetin gecikmesine, durmasına, aksamasına neden olmuş veya Devlet ya da kişileri zarara uğratmışsa durumun ağırlığına yahut zararın derecesine göre, dört ay kısa süreli durdurma cezası uygulanabilir. 

(13) Bu Kanunda belirlenmiş ve bir disiplin cezasıyla yaptırıma bağlanmış fiillerin sahil güvenlik personelince yurtdışı liman ziyaretlerinde veya Türk karasuları dışında işlenmesi halinde, uyarma ve kınama cezası gerektiren fiillerde meydana gelen zarar ve tehlikenin ağırlığı da dikkate alınarak aylıktan kesme, kısa veya uzun süreli durdurma cezası; aylıktan kesme, kısa veya uzun süreli durdurma cezası gerektiren fiillerde ise yine meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığı dikkate alınarak meslekten çıkarma cezası verilebilir.”

Söz konusu hükümler gereği daha düşük nitelikte disiplin cezaları öngörülmesinerağmen beklenen zararların aşılması halinde örnek vermek gerekirse aylıktan kesme cezası verilen bir fiile meslekten çıkarma cezası verilebilmektedir.

POLİS KİMLİĞİNİ KAYBETMENİN CEZASI

Polislere verilecek disiplin cezalarını belirleyen 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 7. Maddesinde uyarma, kınama, aylıktan kesme (kendi içerisinde; 3, 4-10, 11-15 gün), Kısa süreli durdurma cezası (kendi içerisinde; 4, 6, 10 ay), Uzun süreli durdurma cezası ( aynı şekilde kendi içerisinde; 12, 16, 20, 24), Meslekten çıkarma cezası ve Devlet memurluğundan çıkarma cezası olmak üzere toplamda 7 adet disiplin cezası bulunmaktadır.

Polis kimliği kanunda personel kimlik kartı olarak yer almaktadır. Polis kimliğini kaybetmenin devletin içine gireceği durumlar için tehlikesi en başta; kimliği bulan ve hukuka aykırı bir şekilde bu kimliğin sağladığı yetkilerin kötüye kullanılması durumunda Türkiye Cumhuriyeti içerisinde hayatını sürdüren insanların kamuya olan güvenin sarsılmasına yol açabilecektir. Bu yüzden kanun koyucu bu belgenin kamu düzeninin bir gereği olarak saklanılmasında ve korunmasında hukuki bir yarar olduğunu gözeterek disiplin cezasına bağlamıştır.

Yukarıda ismi sayılan disiplin cezaları arasından polis kimliğini kaybetmenin cezasını kanun koyucu 3 günlük aylıktan kesme disiplin cezası olarak belirlemiştir.

GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA POLİS DİSİPLİN CEZASI

Polislere verilecek disiplin cezalarını belirleyen 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 7. Maddesinde uyarma, kınama, aylıktan kesme (kendi içerisinde; 3, 4-10, 11-15 gün), Kısa süreli durdurma cezası (kendi içerisinde; 4, 6, 10 ay), Uzun süreli durdurma cezası ( aynı şekilde kendi içerisinde; 12, 16, 20, 24), Meslekten çıkarma cezası ve Devlet memurluğundan çıkarma cezası olmak üzere toplamda 7 adet disiplin cezası bulunmaktadır.

Görevi kötüye kullanma disiplin cezası çok geniş bir suç disiplin suçu tipi olup; içerisine memurun görevi nedeniyle girebileceği birbirinden farklı durum ya da icra edebileceği birden çok fiil görevi kötüye kullanma olarak nitelendirebilir. Türk Ceza Kanunu’nun 257. Maddesinde Görevi Kötüye Kullanma Başlığı altında şu şekilde bir düzenleme mevcut bulunmaktadır: “Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Zimmet, İrtikap, Rüşvet vs. herhangi bir suç tipine dahil olmayan nitelikteki diğer suç tiplerine diğer ceza davası şartlar da oluşuyorsa görevi kötüye kullanma dahil edilebilir. Belirleyen 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un içerisinde çeşitli fiiller disiplin cezası olarak sıralandırılmış olup bunların herhangi birisine görevi kötüye kullanma disiplin cezası ismi verilebilir. O yüzden olayın iyice irdelenip hangi eylemden veya durumdan ötürü disiplin cezasının verildiği önem arz etmektedir. Bu konuda profesyonel hukuki danışmanlık hizmetini hukuk büromuzdan temin edebilirsiniz.

POLİS İDARİ SORUŞTURMA AŞAMALARI

Yanlış disiplin amiri ya da hatalı disiplin kurulunun verdiği cezalar mahkemeler tarafından iptal edilmektedir. Öncelikle şunun bilgisini vermek önem arz etmektedir. Polislere verilecek disiplin cezalarını verecek amir ya da yerine göre kurum cezadan cezaya; kurumdan kuruma değişmektedir.

Polislere ilişkin mevzuatta yer alan 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 7. Maddesinde uyarma, kınama, aylıktan kesme (kendi içerisinde; 3, 4-10, 11-15 gün), Kısa süreli durdurma cezası (kendi içerisinde; 4, 6, 10 ay), Uzun süreli durdurma cezası ( aynı şekilde kendi içerisinde; 12, 16, 20, 24), Meslekten çıkarma cezası ve Devletmemurluğundan çıkarma cezası olmak üzere toplamda 7 adet disiplin cezası bulunmaktadır. 

Bunlardan uyarma ve kınama disiplin cezasını vermeye yetkili olan kişi disiplin amiridir. Bu uyarma ve kınama cezasına ilişkin yapılan itirazları incelemeye yetkili kurum ise disiplin kurumudur. 

Kademe ilerlemesinin durdurulması disiplin cezasını vermeye yetkili olan kurum ise disiplin kurumudur. Ve bu kurumun vermiş olduğu Kademe ilerlemesinin durdurulmasıdisiplin cezalarına yapılan itiraz ise Yüksek Disiplin Kuruluna yapılır.

Görevden ve memurluktan çıkarma disiplin cezalarını vermeye yetkili kurum ise Yüksek Disiplin Kurulu’dur. Verdiği karara itiraz edilmemekte olup ancak Yetkili idare mahkemesinde ya da Danıştay’da iptal davası açılması gerekmektedir. 

POLİSİN DÖVME YETKİSİ VAR MI?

​Polis niteliği gereği bir kamu görevi ifa etmekte olup; korumakta olduğu değer vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü korumak; aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti ya da Türkiye Cumhuriyeti toprakları içerisinde bulunan yabancı bireylerin can ve mal güvenliğinden sorumludur. 

​

​Yerine getirdiği bu kamu görevinden ötürü de birtakım zarar tehlikeleri ile baş başa kalan polis memurları; bu tehlikeleri bertaraf etmek ve görevini daha nitelikli bir şekilde ifa etmek amacıyla birçok kamusal yetkilerle donatılmıştır. Bütün bu yetki ve yetkiyle birlikte getirilen sınırlamaların yasal dayanağı 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nda sayılmıştır. 

​Bunlardan dövme yetkisini konu alan norm; 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun 16. Maddesine Zor ve Silah Kullanma başlığında şu şekilde ifade edilmiştir:

“Polis, görevini yaparken direnişle karşılaşması halinde, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde zor kullanmaya yetkilidir.

Zor kullanma yetkisi kapsamında, direnmenin mahiyetine ve derecesine göre ve direnenleri etkisiz hale getirecek şekilde kademeli olarak artan nispette bedenî kuvvet, maddî güç ve kanunî şartları gerçekleştiğinde silah kullanılabilir.

İkinci fıkrada yer alan;

a) Bedenî kuvvet; polisin direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde doğrudan doğruya kullandığı bedenî gücü, 

b) Maddî güç; polisin direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde bedenî kuvvetin dışında kullandığı kelepçe, cop, basınçlı ve/veya boyalı su, göz yaşartıcı gazlar veya tozlar, fizikî engeller, polis köpekleri ve atları ile sair hizmet araçlarını

İfade eder. 

Zor kullanmadan önce, ilgililere direnmeye devam etmeleri halinde doğrudan doğruya zor kullanılacağı ihtarı yapılır. Ancak, direnmenin mahiyeti ve derecesi göz önünde bulundurularak, ihtar yapılmadan da zor kullanılabilir.

Polis, zor kullanma yetkisi kapsamında direnmeyi etkisiz kılmak amacıyla kullanacağı araç ve gereç ile kullanacağı zorun derecesini kendisi takdir ve tayin eder. Ancak, toplu kuvvet olarak müdahale edilen durumlarda, zor kullanmanın derecesi ile kullanılacak araç ve gereçler müdahale eden kuvvetin amiri tarafından tayin ve tespit edilir.

Polis, kendisine veya başkasına yönelik bir saldırı karşısında, zor kullanmaya ilişkin koşullara bağlı kalmaksızın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun meşru savunmaya ilişkin hükümleri çerçevesinde savunmada bulunur.

Polis; 

a) Meşru savunma hakkının kullanılması kapsamında,

b) Bedenî kuvvet ve maddî güç kullanarak etkisiz hale getiremediği direniş karşısında, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde,

c) Hakkında tutuklama, gözaltına alma, zorla getirme kararı veya yakalama emri verilmiş olan kişilerin ya da suçüstü halinde şüphelinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve sağlayacak ölçüde, 

d) Kendisine veya başkalarına, işyerlerine, konutlara, kamu binalarına, okullara, yurtlara, ibadethanelere, araçlara ve kişilerin tek tek veya toplu halde bulunduğu açık veya kapalı alanlara molotof, patlayıcı, yanıcı, yakıcı, boğucu, yaralayıcı ve benzeri silahlarla saldıran veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı, saldırıyı etkisiz kılmak amacıyla ve etkisiz kılacak ölçüde, 

silah kullanmaya yetkilidir.”

Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere polisin belirli bazı durumlarda dövme yetkisinin olduğu görülmektedir. 

POLİSİN VATANDAŞA VURMA HAKKI VAR MI

2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın başlangıç hükümleri dahil olmak ve özellikle Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı başlığına sahip 17. Maddesinde yer alan “Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.” Hükmü gereğince Türkiye Cumhuriyeti Devletinin vatandaşının vücut bütünlüğünü; yeri geldiğinde vatandaşından önce gelmesi suretiyle koruması emredilmiştir. 

Kaldı ki İçişleri Bakanlığına bağlı bir şekilde faaliyet yürüyen Emniyet Genel Müdürlüğü’nün bir personeli olan polis memuru aslında Devlet’in bir memurudur. Kural olarak, normal şartlarda devletin memurunun vatandaşa vurma hakkı yoktur, aksine vatandaşı korumak gibi temel bir yükümlülüğü bulunmaktadır. 

Fakat yukarıda yer alan Anayasa maddesinin bir devam fıkrasında yer alan “meşru müdafaa hali, yakalama ve tutuklama kararlarının yerine getirilmesi, bir tutuklu veya hükümlünün kaçmasının önlenmesi, bir ayaklanma veya isyanın bastırılması (…)13 veya olağanüstü hallerde yetkili merciin verdiği emirlerin uygulanması sırasında silah kullanılmasına kanunun cevaz verdiği zorunlu durumlarda meydana gelen öldürme fiilleri, birinci fıkra hükmü dışındadır.” Fıkrası gereği bazı durumlarda kişinin vücut bütünlüğünün zarara uğratılabileceği istisnası Anayasa hükmü ile getirilmiştir.

Anayasa maddesi çerçeve norm niteliğinde olduğu için -yani somut olaylara ilişkin bir kural olmaktan ziyade kanunların hangi çerçevede hazırlanacağına ilişkin bir emredici hüküm- bu konu 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nda detaylıca düzenlenmiştir. Polisin vatandaşa aşağıdaki kanun maddesinde sayılan durumların oluşması halinde vurma hakkı istisnai bir şekilde mevcuttur.

“Polis, görevini yaparken direnişle karşılaşması halinde, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde zor kullanmaya yetkilidir.

Zor kullanma yetkisi kapsamında, direnmenin mahiyetine ve derecesine göre ve direnenleri etkisiz hale getirecek şekilde kademeli olarak artan nispette bedenî kuvvet, maddî güç ve kanunî şartları gerçekleştiğinde silah kullanılabilir.

İkinci fıkrada yer alan;

a) Bedenî kuvvet; polisin direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde doğrudan doğruya kullandığı bedenî gücü, 

b) Maddî güç; polisin direnen kişilere karşı veya eşya üzerinde bedenî kuvvetin dışında kullandığı kelepçe, cop, basınçlı ve/veya boyalı su, göz yaşartıcı gazlar veya tozlar, fizikî engeller, polis köpekleri ve atları ile sair hizmet araçlarını

İfade eder. 

Zor kullanmadan önce, ilgililere direnmeye devam etmeleri halinde doğrudan doğruya zor kullanılacağı ihtarı yapılır. Ancak, direnmenin mahiyeti ve derecesi göz önünde bulundurularak, ihtar yapılmadan da zor kullanılabilir.

Polis, zor kullanma yetkisi kapsamında direnmeyi etkisiz kılmak amacıyla kullanacağı araç ve gereç ile kullanacağı zorun derecesini kendisi takdir ve tayin eder. Ancak, toplu kuvvet olarak müdahale edilen durumlarda, zor kullanmanın derecesi ile kullanılacak araç ve gereçler müdahale eden kuvvetin amiri tarafından tayin ve tespit edilir.

Polis, kendisine veya başkasına yönelik bir saldırı karşısında, zor kullanmaya ilişkin koşullara bağlı kalmaksızın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun meşru savunmaya ilişkin hükümleri çerçevesinde savunmada bulunur.

Polis; 

a) Meşru savunma hakkının kullanılması kapsamında,

b) Bedenî kuvvet ve maddî güç kullanarak etkisiz hale getiremediği direniş karşısında, bu direnişi kırmak amacıyla ve kıracak ölçüde,

c) Hakkında tutuklama, gözaltına alma, zorla getirme kararı veya yakalama emri verilmiş olan kişilerin ya da suçüstü halinde şüphelinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve sağlayacak ölçüde, 

d) Kendisine veya başkalarına, işyerlerine, konutlara, kamu binalarına, okullara, yurtlara, ibadethanelere, araçlara ve kişilerin tek tek veya toplu halde bulunduğu açık veya kapalı alanlara molotof, patlayıcı, yanıcı, yakıcı, boğucu, yaralayıcı ve benzeri silahlarla saldıran veya saldırıya teşebbüs edenlere karşı, saldırıyı etkisiz kılmak amacıyla ve etkisiz kılacak ölçüde, 

silah kullanmaya yetkilidir.”

Ancak her ne kadar kuvvet kullanma yetkisi polis memurlarına verilmişse de bunun her halükârda YERİNDE VE ÖLÇÜLÜ bir şekilde kullanılması da yine aynı kanunda hüküm altına alınmıştır. Bu ölçüyü aşan polis memurunun haksız fiili ile yarattığı zarardan kusurlu sorumluluk ilkesine göre sorumlu olacağı gibi aynı zamanda idarenin de kusursuz sorumluluk ilkesi gereğince maddi ya da manevi tazminat taleplerini karşılaması hukukun ve hukukun üstün saydığı ahlaki değerlerinin gereğidir. 

POLİS İZİNSİZ İL DIŞINA ÇIKMA CEZASI

Polislere verilecek disiplin cezalarını belirleyen 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 7. Maddesinde uyarma, kınama, aylıktan kesme (kendi içerisinde; 3, 4-10, 11-15 gün), Kısa süreli durdurma cezası (kendi içerisinde; 4, 6, 10 ay), Uzun süreli durdurma cezası ( aynı şekilde kendi içerisinde; 12, 16, 20, 24), Meslekten çıkarma cezası ve Devlet memurluğundan çıkarma cezası olmak üzere toplamda 7 adet disiplin cezası bulunmaktadır.

Polisin il dışına çıkma cezası kanunda Amirinden izin almaksızın görevli bulunduğu il sınırları dışına çıkmak olarak yer almaktadır. Polislik mesleğinin niteliği gereği süresiz –yani her saat, her dakika ihtiyaç duyulabilecek kamu mesleği grubu- bir meslek grubu içerisinde bulunması nedeniyle diğer devlet memurlarına uygulanan müsamahalar polislere uygulanamamaktadır. Gerçekten de ülkemizde yaşanan kriminal olaylar ve nüfusun fazla olmasının getirdiği tehlikelere alınması gereken önlemler sebebiyle polis memurlarının görevli veyahut yetkili olduğu ilin dışına çıkmaması özenle istenir. Hatta bu durum 7068 kanun numaralı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’da bir disiplin cezası olarak belirtilir.

Yukarıda ismi sayılan disiplin cezaları arasından izinsiz il dışına çıkma cezasını kanun koyucu 3 günlük aylıktan kesme disiplin cezası olarak belirlemiştir.

​