Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS)

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS), Türkiye’de hakimlik, savcılık, avukatlık veya noterlik gibi hukuk mesleklerine adım atmak isteyen adaylar için getirilen bir ön eleme sınavıdır. 24 Ekim 2019 tarihinde yürürlüğe giren 7188 sayılı Kanun kapsamında düzenlenen bu sınav, hukuk mesleklerine kabulde nitelik ve liyakat esasını güçlendirmeyi amaçlamaktadır.

HMGS, yalnızca Türkiye’deki hukuk fakültelerinden mezun olanları değil, yabancı bir hukuk fakültesinden mezun olup Türkiye’deki hukuk müfredatına göre denklik belgesi alan adayları da kapsar. Böylece hukuk mesleğine girişte eğitim standartlarının eşitlenmesi hedeflenmektedir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS) Nedir?

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS), 2025 yılı itibarıyla Türkiye’de hakimlik, savcılık, avukatlık ve noterlik mesleklerine adım atmak isteyen hukuk fakültesi mezunları için zorunlu bir yeterlilik sınavı haline gelmiştir. 24 Ekim 2019 tarihli 7188 sayılı Kanun ile yürürlüğe giren bu uygulama, 2025 yılında ikinci kez yapılmaktadır.

Sınavın amacı, hukuk fakültesi mezunlarının mesleki bilgi düzeyini ölçmek, hukuk eğitimindeki kalite farklarını azaltmak ve hukuk mesleklerine girişte liyakat esasını güçlendirmektir. HMGS sayesinde, yalnızca diploma sahibi olmak değil, mesleğe uygun donanıma sahip olmak da zorunlu hale gelmiştir.

2025 yılı Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, 28 Eylül 2025 Pazar günü Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yapılacaktır. Bu sınav, Adalet Bakanlığı ile ÖSYM arasında imzalanan protokol kapsamında düzenlenir ve yılda en az bir kez uygulanır.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavının Formatı

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı (HMGS), 2025 yılı itibarıyla en az 100 sorudan oluşan, çoktan seçmeli ve 100 puan üzerinden değerlendirilen bir yeterlilik sınavıdır. Adayların başarılı sayılabilmesi için en az 70 puan alması gerekir. Sınav, ilgili protokol kapsamında ÖSYM tarafından uygulanır ve yılda en az bir kez yapılır. 2025 takviminde 28 Eylül 2025 Pazar günü uygulanan oturum, hakimlik-savcılık sınavına giriş, avukatlık stajı ve noterlik stajı için zorunlu yeterlilik basamağı niteliğindedir.

Sınav tek oturumda gerçekleştirilir; sorular kamu hukuku, özel hukuk ve usul hukuku eksenindeki temel derslerden gelir. Mülakat şartı bulunmaz; puan barajını aşan adaylar, ilgili kariyer basamaklarına başvuru hakkı kazanır. 24/10/2019’dan sonra hukuk fakültesine kayıt yaptıran ve 31/03/2024’ten sonra mezun olan adaylar için HMGS zorunludur. Yurt dışında hukuk eğitimi almış olanlar ise denklik şartını sağlayarak sınava katılabilir.

Hazırlık sürecinde, temel mevzuatı güncel haliyle takip etmek, soru dağılımlarını dikkate alan bir çalışma planı yapmak ve deneme sınavlarıyla süre yönetimini pekiştirmek kritik önemdedir. Özellikle anayasal ilkeler, temel haklar, usul kuralları ve borçlar hukuku gibi yüksek ağırlıklı alanlarda kavram-madde-içtihat üçlüsünü birlikte çalışmak, barajın üzerini hedefleyen adaylar için stratejik avantaj sağlar.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Neden Getirildi?

HMGS’nin getirilmesindeki ana amaç, hukuk mesleklerine girişte standart, şeffaf ve ölçülebilir bir yeterlilik seviyesini güvence altına almaktır. Son yıllarda fakülte sayısının artması ve eğitim kalitesindeki farklılaşma, mezunların asgari mesleki yeterliliklerinin tarafsız biçimde ölçülmesi ihtiyacını doğurmuştur. 70 puan barajı, yalnızca diploma sahibi olmanın ötesinde, temel hukuk bilgisini uygulamaya aktarabilen adayları süzmek için belirlenmiş objektif bir eşik işlevi görür.

Bu düzenleme ile:

• Liyakat temelli seçme ve mesleki niteliğin yükseltilmesi,
• Eğitim kurumları arasındaki seviye farklarının dengelenmesi,
• Yargı ve savunma hizmetlerinin kalitesinin artırılması,
• Kamuoyunda hukuk mesleklerine güvenin güçlendirilmesi
  hedeflenmektedir.

Neticede, HMGS bağımsız savunmanın güçlenmesi, hak arama özgürlüğünün etkinliği ve yargı hizmetlerinin verimliliği bakımından altyapı niteliğinde bir adımdır. Sınav tek başına tüm sorunları çözmez; ancak mesleğe kabulde eşik oluşturarak eğitim ve staj süreçlerinde nitelik artışını tetikler.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ile İdari Yargı Ön Sınavı Arasındaki Farklar

Kapsam ve hedef kitle: HMGS, hukuk fakültesi mezunları ile denkliği onaylanan yabancı hukuk mezunlarını kapsar. İdari Yargı Ön Sınavı ise hukuk bilgisini programlarında yeterli ağırlıkta bulunduran siyasal bilgiler, idari bilimler, iktisat ve maliye gibi dört yıllık programlardan mezun olanların idari yargı kariyer basamağına girebilmesi için öngörülmüş ayrı bir yeterlilik sınavıdır.

Ders seti ve ağırlıklar: HMGS’de özel hukuk, kamu hukuku ve usul hukuku birlikte ölçülür; İdari Yargı Ön Sınavı’nda ise Türk idari teşkilatı, maliye-ekonomi, imar-çevre gibi idari yargı pratiğiyle doğrudan ilişkili alanlar daha görünür yer tutar.

Frekans ve baraj: Her iki sınav test usulü, en az 100 soru ve 70/100 barajı ortak paydasını taşır. Frekans yönünden HMGS yılda en az bir kez, İdari Yargı Ön Sınavı ise en az iki yılda bir öngörülür.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı ve İdari Yargı Ön Sınavı Yönetmeliği

08 Mayıs 2024 tarihli düzenleme, her iki sınavın ilan-başvuru süreçleri, sınavın uygulanması, soru dağılımları, değerlendirme ve sonuç açıklama usullerini çerçeveleyen 12 maddelik hükümler içerir. Esas hatlarıyla:

• Sınavlar ÖSYM tarafından uygulanır; duyuru takvimi ve başvuru koşulları resmî kanallardan yayımlanır.
• Puanlama 100 tam puan üzerinden yapılır; yanlışların doğruları götürüp götürmeyeceği ve değerlendirme tekniği sınav kılavuzunda açıkça belirtilir.
• Baraj 70 puandır; baraj üzerindeki adaylar başarılı sayılır ve ilgili kariyer basamaklarına başvuru hakkı kazanır.
• Geçiş hükümleri gereği, 24/10/2019 sonrası kayıt olup 31/03/2024’ten önce mezun olan adaylar HMGS’den muaftır; diğerleri için zorunluluk devam eder.

2025 yılı uygulamasında da bu usul ve esaslar korunmuş; sınav takvimi 28 Eylül 2025 Pazar ana oturumuyla icra edilmiştir. Adayların kılavuzda yer alan güncel hükümleri takip etmesi, başvuru-geç başvuru-önemli tarihler gibi ayrıntıları resmî ilanlardan izlemesi önemlidir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Ön Sınavı Konuları (Ağırlık Profili)

HMGS’de ölçülen temel ders alanları ve pratikteki ağırlık profili aşağıdaki şekilde özetlenebilir:

• Anayasa Hukuku ve Anayasa Yargısı: Temel haklar, devletin temel organları, normlar hiyerarşisi, denetim yolları.
• İdare Hukuku ve İdari Yargılama Usulü: İdarenin işlemleri, hizmet kusuru, tam yargı, iptal davası, süre-usul kuralları.
• Medeni Hukuk, Borçlar Hukuku, Ticaret Hukuku: Kişiler, aile-miras; sözleşmeler-haksız fiil; ticari işletme-şirketler-kıymetli evrak.
• Hukuk Yargılama Usulü ve İcra-İflas Hukuku: Dava şartları, ispat-delil; takip yolları, haciz-iflas prosedürü.
• Ceza Hukuku ve Ceza Muhakemesi: Suç genel teorisi, tipiklik-kusurluluk; koruma tedbirleri, delil yasakları, kanun yolları.
• İş Hukuku, Vergi Hukuku, Vergi Usul Hukuku: Bireysel-toplu iş ilişkileri; vergi türleri, tarh-tahakkuk, usul hükümleri.
• Avukatlık Hukuku, Hukuk Felsefesi-Sosyolojisi, Türk Hukuk Tarihi: Meslek etik-yetki-sorumluluk; hukuk kuramları; kurumsal gelişim.

Çalışma planı oluştururken, son üç yılın örnek soru tipleri, madde bazlı tekrar listeleri ve vaka-soru senaryoları birlikte kullanılmalıdır. Kavram haritaları ile mürekkep konular (ör. yetki-görev-usul süreleri, sözleşmenin hükümsüzlüğü, haksız fiil-illiyet gibi) görselleştirilerek kalıcı öğrenme sağlanabilir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavının İçeriği

Sınavın içeriği, hukuk fakültesi müfredatının temel alanlarını kapsar. Bu alanlar, Anayasa Hukuku, Medeni Hukuk, Borçlar Hukuku, Ticaret Hukuku, Ceza Hukuku, Hukuk Yargılama Usulü Hukuku, İdari Hukuk, İcra ve İflas Hukuku, İş Hukuku, Ceza Muhakemesi Hukuku, İnsan Hakları ve Kamu Hukuku’dur. Ayrıca, sınavda adayların genel yetenek ve genel kültürlerini ölçen soru da yer alır.

Sınavın içeriği hakkındaki eleştiriler, sınavın ağırlığının genel hukuk bilgisinde olmasından kaynaklanmaktadır. Bu durum, hukuk mesleklerinin uzmanlık gerektiren alanlarını yeterince dikkate almamaktadır.

HMKS’nin adaletliliği, sınava katılan adayların çeşitli kaynaklardan yararlanma imkânına sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Sınavda başarılı olmak için, adayların hukuk derslerini iyi öğrenmeleri ve sınava hazırlık kurslarına katılmaları gerekmektedir.

Sınavın adaletliliği hakkındaki eleştiriler, sınava katılan adayların farklı ekonomik ve sosyal koşullara sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Bu durum, bazı adayların sınava hazırlanma konusunda diğer adaylara göre daha avantajlı olmasına neden olmaktadır.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında Ölçme ve Değerlendirme

HMKS, hukuk mesleklerine giriş için çok önemli bir sınavdır. Sınavda başarılı olan adaylar, hukuk mesleklerine giriş için gerekli olan puanı elde etmiş sayılırlar.

Sınavdan başarılı olmak için, 100 tam puan üzerinden en az 70 puan alınması gerekir. Sınavdan başarılı olan adaylar, hâkim adaylığı sınavına girmeye hak kazanır. Hâkim adaylığı sınavında da başarılı olan adaylar, hâkim olarak atanabilirler.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, hukuk mesleğine girmek isteyen adaylar için önemli bir sınavdır. Sınav, adayların hukuk alanındaki bilgi ve becerilerini ölçmesi açısından önemlidir. Ayrıca, sınav, hukuk mesleğine girişte rekabeti artırması açısından da önemlidir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na hazırlanmak için, adayların hukuk fakültesi müfredatını iyi öğrenmeleri gerekir. Ayrıca, adayların genel yetenek ve genel kültürlerini geliştirmeleri de önemlidir. Sınavda başarılı olmak için, adayların düzenli çalışma ve planlı bir çalışma programı ile hazırlanmaları gerekir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’nın hukuk mesleğine girişteki önemi göz önüne alındığında, adayların bu sınava çok iyi hazırlanmaları gerekmektedir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’nın Önemi

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı, hukuk mesleğine girmek isteyen adaylar için önemli bir sınavdır. Bu sınavın önemi şu şekilde açıklanabilir:

• Hukuk mesleğine girişte rekabeti artırır. Sınav, hukuk mesleğine girişte adayların sadece hukuk fakültesi mezunu olmasının yeterli olmadığını gösterir. Ayrıca, sınav, adayların hukuk alanındaki bilgi ve becerilerini ölçerek, hukuk mesleğine girmeye hak kazanacak en başarılı adayların belirlenmesini sağlar.

• Hukuk mesleğine girişte adaleti sağlar. Sınav, hukuk mesleğine girmek isteyen adayların eşit şartlarda değerlendirilmesini sağlar. Böylece, hukuk mesleğine girişte adayların sadece maddi olanaklarına veya kişisel bağlantılarına bağlı olarak bir avantaj elde etmeleri önlenir.

• Hukuk mesleğinin kalitesini artırır. Sınav, hukuk mesleğine girmek isteyen adayların hukuk alanındaki bilgi ve becerilerini ölçerek, hukuk mesleğinin kalitesinin artmasına katkı sağlar.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na Nasıl Hazırlanılır?

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na hazırlanmak için, adayların aşağıdaki hususlara dikkat etmeleri gerekir:

• Hukuk fakültesi müfredatını iyi öğrenmek. Sınavın içeriği, hukuk fakültesi müfredatının temel alanlarını kapsar. Bu nedenle, adayların hukuk fakültesi müfredatını iyi öğrenmeleri gerekir.

• Genel yetenek ve genel kültürlerini geliştirmek. Sınavda adayların genel yetenek ve genel kültürlerini ölçen soru da yer alır. Bu nedenle, adayların genel yetenek ve genel kültürlerini geliştirmeleri de önemlidir.

• Düzenli çalışmak ve planlı bir çalışma programı ile hazırlanmak. Sınavda başarılı olmak için, adayların düzenli çalışma ve planlı bir çalışma programı ile hazırlanmaları gerekir.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı’na hazırlanmak için adayların kullanabilecekleri çeşitli kaynaklar vardır. Bu kaynaklar arasında, hukuk fakültesi ders kitapları, konu anlatımlı kitaplar, soru bankaları ve deneme sınavları yer alır.

Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavı Hakkında Öneriler

HMKS hakkındaki tartışmalara ve eleştirilere rağmen, bu sınavın hukuk mesleklerine giriş için gerekli bir ön koşul olduğu kabul edilmektedir. Ancak, sınavın daha adil ve etkin olması için bazı öneriler yapılabilir.

Bu öneriler arasında, sınavın formatının değiştirilmesi, sınavın içeriğinin genişletilmesi ve sınavın ağırlığının azaltılması yer almaktadır.

Sınavın formatının değiştirilmesi, sınavın hukuki muhakeme ve problem çözme becerilerini ölçmedeki etkinliğini artırabilir. Bu amaçla, sınava çoktan seçmeli sorular dışında, açık uçlu, kısa cevaplı ve doğru-yanlış soruların da eklenmesi düşünülebilir.

Sınavın içeriğinin genişletilmesi, hukuk mesleklerinin uzmanlık gerektiren alanlarını daha fazla dikkate alabilir. Bu amaçla, sınava hukukun uzmanlık gerektiren alanlarında sorular sorulmasının yaygınlaştırılması düşünülebilir.

Sınavın formatı, içeriği ve ağırlığı hakkındaki tartışmalar, hukuk mesleklerine giriş için daha adil ve etkin bir sınavın geliştirilmesi için önemli bir fırsat sunmaktadır. Bu tartışmaların sonucunda, HMKS’nin hukuk mesleklerine giriş için daha iyi bir araç haline getirilmesi mümkün olabilir.