Uzman Erbaş Ve Sözleşmeli Erbaşlığa Girişte Sağlık Şartı Sebebiyle Elenme Ve Bu İşleme Karşı Açılabilecek Dava
Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş olarak görev yapmak isteyenler ‘’TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ SAĞLIK YETENEĞİ YÖNETMELİĞİ’’ kapsamında sağlık muayenesine tabi tutulmakta, bu muayeneden olumlu rapor alanlar uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş adaylığına kabul edilmekte olumsuz rapor alanların müracaatları ise kabul edilmemektedir.
Uygulamada uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş olmak isteyenlerin alım muayeneleri Yönetmeliğin 26. Maddesine göre yapılmaktadır. Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği’nin 26. Maddesine göre adaylar ön muayeneye tabi tutulmakta, ön muayeneyi geçenler heyet muayenesi için hastaneye sevk edilmektedir.
Yapılan muayenede Yönetmeliğin EK-C kısmında sayılan Hastalık ve Arızalar Listesi’ne göre değerlendirme yapılmakta, yapılan değerlendirme sonucunda Hastalık ve Arızalar Listesinin (A) diliminde (+) işareti olanlar hakkında “Uzman Erbaş veya Sözleşmeli Erbaş/Er Olur” kararı, (A) diliminde (-) ve (x) işareti olanlar ile (B) ve (D) diliminde olanlar hakkında ise “Uzman Erbaş veya Sözleşmeli Erbaş/Er Olamaz” kararı verilir.
Ön muayene veya heyet muayenesi yapılırken tıbbi değerlendirme hatası sonucu kimi zaman adaylar hakkında olumsuz rapor verilmekte, bu sebeple kişilerin uzman erbaş ve sözleşmeli erbaşlığa kabulleri yapılmamaktadır.
SAĞLIK ŞARTLARINI SAĞLAYAMADIKLARI GEREKÇESİYLE ELENENLERİN BAŞVURACAKLARI DAVA YOLU
Uzman erbaş ve sözleşmeli erbaşlık başvurusu kapsamında alınacak giriş raporlarında çeşitli tıbbi hatalar sebebiyle veya Yönetmelik hükümlerinin yanlış yorumlanması sebebiyle yanlış kararlar verilebilmekte dolayısıyla da erbaş adayları hakkında asker olamayacağına dair karar verilmekte ve ilişik kesme işlemi uygulanmaktadır. Söz konusu işlemler idari işlemler olup, söz konusu işleme karşı süresi içerisinde idari yargıda yürütmenin durdurulması istemli iptal davası açılması gerekmektedir. Dava açma süresi işlemin tebliğinden itibaren 60 gündür. Bu sürenin geçirilmesinden sonra iptal davası açmak ne yazık ki mümkün olmamaktadır.
Süresi içerisinde iptal davası açılması durumunda kişi idare mahkemesi tarafından hakem hastaneye sevk edilmekte ve hakem hastaneden olumlu rapor alınması durumunda dava kabul edilmektedir.
Uzman Erbaş Sağlık Raporu Elenme Nedenleri
Uzman erbaş alımlarında uygulanan sağlık raporu değerlendirmesi, adayın göreve elverişli olup olmadığını belirleyen en önemli aşamalardan biridir. Bu süreçte adayların fiziksel, ruhsal ve genel sağlık durumları ayrıntılı olarak incelenir. Uzman erbaş sağlık raporu elenme nedenleri arasında en sık karşılaşılan durumlar; fiziksel yetersizlikler, kalıcı ortopedik rahatsızlıklar, kalp ve solunum sistemi hastalıkları ile psikolojik bozukluklar olarak öne çıkar.
Ayrıca göz, işitme veya renk körlüğü gibi duyusal sorunlar, ileri derece skolyoz, kronik cilt rahatsızlıkları, bulaşıcı hastalıklar ya da kontrol altına alınamayan alerjik reaksiyonlar da elenme sebepleri arasında yer alabilir. Kalp, akciğer, karaciğer veya böbrek fonksiyonlarındaki bozukluklar ise özellikle detaylı tetkiklerle tespit edilir ve adayın uygunluğunu doğrudan etkiler.
Bu nedenle uzman erbaş adaylarının başvuru öncesinde kapsamlı bir sağlık kontrolünden geçmeleri, varsa geçmiş rahatsızlıklarına ilişkin belgeleri hazırlamaları ve Sağlık Yeteneği Yönetmeliği hükümlerine uygunluklarını kontrol ettirmeleri önemlidir. Sağlık raporunun mevzuata uygun şekilde olumlu sonuçlanması, askeri mesleğe kabul sürecinin devam edebilmesi açısından hayati önem taşımaktadır.
Uzman Erbaş Psikiyatri Elenme Sebepleri
Uzman erbaş adaylarının sağlık değerlendirmesinde psikiyatri muayenesi, en kritik aşamalardan biridir. Askerî görevlerin yüksek stres, disiplin ve sorumluluk gerektiren yapısı nedeniyle, adayların ruhsal olarak tam bir dengeye sahip olmaları beklenir. Bu kapsamda psikiyatrik rahatsızlıklar, elenme sebepleri arasında önemli bir yer tutar.
Elenme nedenlerinin başında; geçirilmiş nevrotik bozukluk öyküsünün kronikleşmesi, nüks etme riskinin yüksek olması veya tedavi sürecinin üç aydan uzun sürmesi gelir. Bunun yanı sıra, anksiyete bozuklukları, depresyon, panik atak, obsesif kompulsif bozukluk (OKB), bipolar bozukluk, kişilik bozuklukları ve psikotik rahatsızlıklar da uzman erbaş adaylarının elenmesine yol açan başlıca psikiyatrik nedenlerdendir.
Ayrıca geçmişte ilaç tedavisi veya psikiyatri kliniği yatışı öyküsü bulunan adaylar, detaylı incelemeye tabi tutulur. Askerî sağlık heyeti, adayın psikiyatrik geçmişini ve güncel durumunu değerlendirerek görev yapmaya elverişli olup olmadığına karar verir. Bu nedenle, adayların başvuru öncesinde psikiyatrik geçmişlerini gizlememeleri ve varsa rapor veya tedavi kayıtlarını eksiksiz şekilde beyan etmeleri büyük önem taşır.
Psikiyatrik değerlendirme sonucunda uygun bulunmayan adaylar, “Uzman Erbaşlığa elverişli değildir” kararıyla elenir ve bu durum, askeri personel olma sürecinin sonlanmasına neden olur.
Uzman Çavuş Sağlık Raporundan Elenenler İtiraz
Sağlık raporu sonucuna itiraz etmek isteyen adaylar, raporun kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde itiraz başvurusunda bulunmalıdır. Bu süre kesin süre niteliğindedir; 30 günü aşan başvurular değerlendirmeye alınmaz.
İtiraz, genellikle Sağlık Yeteneği Yönetmeliği hükümlerine göre belirlenen üst sağlık kuruluna yapılır. Adayın talebi üzerine yeniden muayene süreci başlatılır ve ikinci kurul raporu kesin nitelik taşır. Bu aşamada adayın, ilk raporda belirtilen eksiklikleri belgeyle desteklemesi, gerekirse bağımsız tıbbi raporlar sunması sürecin olumlu sonuçlanması açısından önemlidir.
Sonuç olarak, uzman çavuş sağlık raporundan elenenlerin hak kaybına uğramamaları için süreci dikkatle yürütmeleri, profesyonel hukuki yardım almaları ve başvuru süresini geçirmemeleri kritik öneme sahiptir.
Sözleşmeli Er Sağlık Şartları
Sözleşmeli er sağlık şartları, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev yapacak personelin fiziksel ve ruhsal açıdan göreve uygunluğunu belirleyen en temel kriterlerdendir. Adayların, Sağlık Yeteneği Yönetmeliği kapsamında yapılan muayenelerde belirtilen standartlara uymaları gerekir. Kalp, solunum, iskelet sistemi, görme ve işitme gibi hayati fonksiyonlarda tespit edilen kalıcı rahatsızlıklar adayın elenmesine yol açabilir. Bunun yanında psikiyatrik rahatsızlık öyküsü veya kronikleşmiş tedavi geçmişi de uzman erbaş sağlık yönetmeliği hükümlerine göre değerlendirilir.
Bu süreçte adayların sağlık kontrollerine eksiksiz şekilde katılmaları, geçmiş rahatsızlıklarını gizlememeleri ve gerekli tetkikleri zamanında yaptırmaları büyük önem taşır. Aksi hâlde sağlık komisyonu, “göreve elverişli değildir” kararı vererek başvurunun reddine karar verebilir.
Jandarma Sağlık Raporu Elenme Sebepleri
Jandarma sağlık raporu elenme sebepleri, genellikle fiziksel yetersizlikler, psikolojik rahatsızlıklar veya bulaşıcı hastalıklar gibi tespitlerle ortaya çıkar. Jandarma teşkilatında görev alacak personelin hem dayanıklılık hem de stres altında çalışma kabiliyetine sahip olması beklenir. Bu nedenle yapılan muayenelerde psikiyatri, ortopedi, göz, kulak-burun-boğaz ve dahiliye branşlarında en ufak olumsuzluk bile adayın elenmesine sebep olabilir.
Jandarma sağlıktan elenenler, kararın tebliğinden sonra belirli süre içerisinde itiraz hakkını kullanabilir. Bu durumda yeniden muayene süreci başlatılır ve yeni kurul kararı kesin hüküm niteliği taşır.
Sözleşmeli Er Rütbe İşareti
Sözleşmeli er rütbe işareti, Türk Silahlı Kuvvetleri’ndeki hiyerarşiyi ve görev statüsünü simgeleyen görsel bir unsurdur. Sözleşmeli erler, hiyerarşik olarak uzman erbaşların altında yer alır ve rütbe işaretleri de bu yapıya uygun biçimde düzenlenmiştir. Genellikle kol üzerinde veya omuz kısmında yer alan bu işaretler, askerî disiplin ve görev tanımlarının bir göstergesi niteliğindedir.
Bu aşamalara gelmeden önce adayların sozlesmeli er saglik yonetmeligi hükümlerine uygun şekilde sağlık taramasından geçmeleri zorunludur. Çünkü yalnızca yönetmelikte belirtilen sağlık kriterlerini karşılayan adaylar eğitim sürecine kabul edilir ve göreve başlama hakkı kazanır.
Sonuç olarak, ister uzman erbaş ister sözleşmeli er adaylığı söz konusu olsun, her iki statüde de sağlık yönetmeliğine uygunluk, askeri kariyerin en kritik aşamasını oluşturur.
Avukat Fatih Tahancı, 2015 yılında Hukuk Fakültesini tam burslu, onur öğrencisi olarak Ankara’da tamamlamıştır. Avukatlık stajını Ankara Barosu nezdinde; ceza hukuku, sigorta hukuku, tazminat hukuku, iş hukuku, icra hukuku ve idare hukuku konularına odaklanmış çeşitli avukatlık bürolarında staj yaparak tamamlamıştır. Avukat Fatih Tahancı Çankaya/Ankara’da bulunan Tahancı Hukuk Bürosu’nda avukatlık faaliyeti göstermektedir.