Kask Takmama Cezası

Motosiklet kullanmak çoğu kişi için özgürlük, hız ve pratiklik demektir; fakat yolun her metresinde güvenlik ilk sırada gelmelidir. Bu güvenliğin temel taşı ise kasktır. Sadece sürücüler için değil, arka yolcular için de kask takmak hayati önem taşır. 2025’e gelindiğinde, kask kullanımına yönelik denetimler sıklaşmış, kask takmama cezası ve ilişkili yaptırımlar gündelik sürüşün ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Bu kapsamlı rehberde, kask zorunluluğunun temel gerekçelerini, para cezasından itiraz sürecine, sigorta etkilerinden doğru kask seçimine kadar bütün kilit noktaları bulacaksınız.

Kask takmak kanuni bir zorunluluk olduğundan uygulanmaması halinde bazı yaptırımlarla karşılaşırız.

KASKSIZ MOTOR KULLANMA SONUÇLARI VE CEZASI NEDİR?

Kasksız motor kullanma cezası 2025 yılı itibarıyla, her yıl uygulanan yeniden değerleme oranlarına paralel olarak artar. İdari para cezası tebligat ve ödeme süreçlerine bağlı indirim ve taksit imkânlarıyla birlikte uygulanır. Kural özeti:

• Sürücü için yaptırım: kask cezası sürücüye idari para cezası ve trafik ceza puanı olarak yansır.
• Yolcu için yaptırım: Arka yolcunun kasksız olması da ayrıca cezalandırılır.
• Tekrar eden ihlal: Aynı kabahatin tekrarı, denetim birimlerince daha ağır idari sonuçlar ve süreçsel yaptırımlar doğurabilir.
• Erken ödeme avantajı: Tebligattan itibaren belirlenen süre içinde ödeme yapıldığında indirim uygulanır.
• Ödeme kanalları: Dijital kanallar ve anlaşmalı tahsilat noktaları üzerinden cezalar kolayca ödenebilir.

Kısa not: Tutarlar yıl bazında değişebildiği için, kesin rakamı görmek isterseniz güncel idari para cezası tarifesine bakarak hareket edin. Erken ödeme indirimi ve tebligat tarihini doğru takip etmek, fazla ödeme ya da gecikme faizi gibi riskleri ortadan kaldırır.

İlgili Makale: 47/1-b Trafik Cezası Nedir?

MOTOSİKLETLERDE KASK TAKMA ZORUNLULUĞU

Hayat kurtarır: Kafa travmaları motosiklet kazalarında en kritik yaralanmalar arasındadır. Kaliteli ve doğru takılmış bir kask, darbe enerjisinin önemli bir kısmını sönümleyerek ölüm ve ağır yaralanma riskini ciddi biçimde azaltır.

Hukuki korunma sağlar: Kask takılıyken meydana gelen bir kazada, kurallara uygun hareket eden taraf olmanız kusur değerlendirmesinde lehinize sonuçlar doğurabilir.

Konfor ve odak: Rüzgâr, yağmur, toz ve böceklerle boğuşmadan sürüşe odaklanırsınız. Gürültü yalıtımı ise yorgunluğu düşürür, reflekslerinizi canlı tutar.

KASK TAKMAMA CEZASI 2025

EGM Trafik Başkanlığı tarafından yayımlanan güncel Trafik Ceza Rehberi’ne göre 2025 yılında kask takmamanın para cezası 1.500 TL , ceza puanı ise 15 puandır.

Belirtmek gerekir ki; ceza kesildiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde ödenirse %25 oranında indirim uygulanır: 993 TL.

Tekrar Eden İhlaller:

İkinci kez kasksız motosiklet kullanırken yakalanan sürücüler için ceza 3.000 TL.

Üçüncü ve sonraki ihlallerde ise bu rakam 9.000 TL‘ye kadar çıkabiliyor. 

İlgili Makale: Trafik Cezası İtiraz, Trafik Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?

MOTORDA ARTÇI KASK TAKMAK ZORUNDA MIDIR?

Evet, motosiklette sürücü ile seyir halinde olan her artçı (yolcu) da sürücü gibi kask takma mecburiyetindedir.

İhlal yalnızca sürücüyle sınırlı değildir. Motorda arkadaki kask takmama cezası ayrıca düzenlenir. Uygulamada:

• Arka yolcu kasksızsa, yolcu açısından idari para cezası söz konusu olur.
• Sürücü, arka yolcunun kasksız taşınmasına izin vermiş olduğundan ayrıca sorumluluk riski doğabilir.
• Kaza halinde, yolcunun kasksız oluşu kusur ve tazmin değerlendirmelerinde aleyhte sonuçlara yol açabilir.

Yasal dayanak: Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin Sürücülerin ve Yolcuların Koruyucu Tertibat Kullanma Mecburiyeti başlıklı 150. Maddesi.

Denetimler 2025’te Nasıl Yapılıyor?

2025 itibarıyla denetim mimarisi çok katmanlıdır:

• Sabit uygulamalar: Yoğun kavşaklar, ana arterler ve riskli bölgelerde düzenli kontroller.
• Mobil ekipler: Seyir hâlinde görsel tespit ve anlık durdurma.
• Görüntü temelli kontrol: Plaka tanıma, sabit kamera, dron ve mobil görüntüleme çözümleriyle uzaktan ihlal tespiti.
• Elektrikli iki-teker denetimi: Elektrikli motosiklet ve benzeri araçlar için de kask şartı aranır; ihlalde yaptırım uygulanır.

İtiraz ve Hukuki Yol: Adım Adım

Kask takmadığınız gerekçesiyle ceza yazıldıysa ve bunun hatalı olduğunu düşünüyorsanız itiraz hakkınız vardır. Genel çerçeve:

1. Belgeleri toplayın: Ceza tutanağı, tebligat belgesi, varsa kamera kaydı ve tanık beyanları.
2. Süreyi kaçırmayın: Tebligatla başlayan kısa itiraz süresini dikkatle takip edin.
3. Başvuru mercii: Yetkili yargı mercii sulh ceza hâkimliği olarak öngörülür.
4. Dilekçe hazırlığı: Olay tarihini, yeri, kaskın fiilen takılı olduğunu veya tutanaktaki maddi hataları açıkça anlatın; kanıtları ekleyin.
5. Sonuç ve tahsil: Ceza iptal edilirse iade; onanırsa tahsil süreçleri işler.

İpucu: Tutanakta araç tipi, plaka, konum, saat ve ihlalin niteliği gibi kritik bilgilerdeki hatalar itirazda belirleyici olabilir. Görüntü kaydı ve zaman damgası tutarlılığına özellikle bakın.

“Kask Var Ama Yanlış Takıldı” Durumu

Sırf kaskın başta “duruyor” olması yeterli değildir. Yanlış beden, gevşek kayış, vizörün kapalı olmaması gibi kullanım hataları, ciddi bir kazada kaskın koruma fonksiyonunu neredeyse sıfırlar. Denetimlerde de “başta takılı ama fiilen koruma sağlamayacak” kullanım biçimleri ihlal kapsamında değerlendirilebilir.

• Kayış (çene bağlantısı): İki parmak boşluk kuralını aşmayın; çok gevşek bağlamayın.
• Beden seçimi: Baş çevresi ölçünüze uygun kabuk ölçüsü ve iç ped kalınlığı şarttır.
• Yapısal hasar: Düşmüş, darbe almış, kabuğu veya EPS’si ezilmiş kaskların koruyuculuğu düşer; değiştirin.
• Kullanım ömrü: Üretici tavsiyesi ve kullanım şartlarına göre yenileme periyotlarını aşmayın.

Doğru Kask Nasıl Seçilir?

1) Sertifikasyon:

• Kaskın uluslararası normlara uygunluğunu gösteren sertifikasyon işaretlerini kontrol edin.
• Sadece “spor amaçlı” olarak pazarlanan, yasal sertifikası olmayan ürünlerden kaçının.

2) Kask türü:

• Full-face (çene barlı): Genel kullanım ve uzun yol için en yüksek bütüncül koruma.
• Modüler: Şehir içinde esneklik; ancak tam kapalı konumda sürüş önerilir.
• Açık kask: Konforlu olsa da çene bölgesi koruması sınırlıdır.

3) Beden ve uyum:

• Sıkı ama bunaltmayan oturuş; sallandığında oynamamalı, yanak pedleri destek vermeli.
• Uzun sürüşte basınç noktası yapmamalı; 15–20 dakikalık “deneme” iyi bir ölçüdür.

4) Güvenlik ve konfor donanımı:

• Vizör: Optik netlik, çizilme direnci ve sislenme karşıtı özellik önemlidir.
• Havalandırma: Üst, çene ve arka çıkış kanallarıyla hava akışı sağlanmalı.
• Ağırlık ve denge: Boyun yorgunluğunu azaltır; rüzgârda sallanmayı önler.
• Reflektör/renk: Görünürlüğü artırır; özellikle gece veya kapalı havalarda fark edilirsiniz.

5) Bakım ve temizlik:

• İç pedlerin çıkarılabilir/yıkanabilir olması hijyen ve konfor sağlar.
• Vizörü mikrofiber ve uygun solüsyonla temizleyin; sert kimyasallardan kaçının.

Hatırlatma: Kask bir “aksesuar” değil, kişisel koruyucu donanımdır. Ekipman kalitesinden taviz vermek, tasarruf gibi görünen ama bedeli ağır olan bir risk oluşturur.

50CC MOTORDA KASK TAKMAK ZORUNLU MUDUR?

50 cc motosikletler genellikle küçük motor hacmine sahip ve şehir içi ulaşımda sık rastlanan taşıtlardır. ‘Moped’ olarak da isimlendirilir ve A1 ehliyet türüyle kullanılabilir.

Karayolları Trafik Yönetmeliği’ne göre motorlu taşıt türüne bakılmaksızın tüm motosiklet ve sürücüleri kask takmak zorundadır. Zira 50 cc olmasına rağmen düşük hızdaki kazalarda dahi kafa yaralanmaları meydana gelebilmektedir. Yani bu kural 50 cc motosikletler için de geçerli olacaktır.

İlgili Makale: Araç Değer Kaybı Davası – Araç Değer Kaybı Nasıl Alınır, Değer Kaybı Talebi Şartları

KTK m. 78/1-b TRAFİK CEZASI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER

Madde esasında motosiklet, motorlu bisiklet ve elektrikli bisikletlerde sürücülerin koruma başlığı ve gözlüğü; yolcuların ise koruma başlığı bulundurmaması ve kullanmaması hakkında uygulanan bir ceza maddesidir. 

Maddenin Uygulama Alanı

• Tüm motosiklet türleri için geçerlidir (50 cc dahil).

• Hem sürücüler hem de artçı yolcular.

KTK m. 78/1-b TRAFİK CEZASI NASIL ÖDENİR?

Bu ceza birkaç farklı yöntemle ödenebilir:

1. İnternet Üzerinden Ödeme

Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesi üzerinden kredi kartı veya banka kartı ile ceza ödenebilir.

E-devlet üzerinden ‘Trafik Para Cezası Sorgulama ve Ödeme’ başlığı üzerinden ödenebilir.

2. Banka Üzerinden Ödeme

ATM’ lerden veya mobil bankacılık kullanılarak ödeme yapılabilir.,

3. Vergi Dairesi

Gelir İdaresi Başkanlığı’na bağlı herhangi bir vergi dairesine gidilerek ödeme yapılabilir.

4. PTT Şubeleri Aracılığıyla

ÖNEMLİ NOTLAR

• Ceza kesildiği tarihten itibaren 15 gün içerisinde ödenirse %25 oranında indirim uygulanır.

• Ödeme geciktiğinde faiziyle birlikte tahsil edilir.

Cezayı ödedim, itiraz hakkımı kaybetmiş mi oldum?

Hayır, yine itiraz edilebilir fakat ödeme yapmadan itiraz etmek daha avantajlıdır. İtiraz reddedilirse; cezanın (varsa faiziyle birlikte) ödenmesi gerekir.

Sıkça Sorulan Sorular